Çorum’da Gezilecek Yerler

Çorum’un 45 kilometre güneyinde, Alaca ilçesinin kuzeybatısında bulunan Alacahöyük, ilk kez 1835 yılında bilim dünyasına tanıtılmıştır. 1907-1935 yılları arasında kazı çalışması yapılamamasına rağmen, ünü arkeoloji dünyasında hızla yayılmıştır. İlk milli kazılar ise, Mustafa Kemal Atatürk’ün emri ile 1935 yılında başlamıştır. Alacahöyük’te yapılan araştırmalar sonucunda Kalkolitik, Eski Tunç, Hitit ve Frig dönemlerini kapsayan dört kültür katı açığa çıkmıştır. Eski Tunç Çağı’na ait 13 kral mezarı, sfenksli kapı ve mabet-saray binası ilk yıllardaki kazılarda ortaya çıkan önemli kalıntılardan bazılarıdır. Ankara Üniversitesi, Eti Bisküvileri, Hitit Gıda ve Hitit Seramik gibi birçok kuruluşun simgesi haline gelen ünlü Hitit Güneş Kursu da Alacahöyük kazılarında bulunmuştur.

Çorum İli İskilip merkezinde bulunan kaya mezarlığıdır. Bu mezarlık Osmanlı dönemine ait olmuş olup 100 metrre yükseklikteki bir kaya üzerine inşa edilmiştir. İskilip Kaya Mezarı'nın en önemli özelliği ise kalenin güney ve güneydoğu cephelerinde bulunan Roma dönemine ait kaya mezarlarının bulunmasıdır. Güneydoğu eteğinde bulunan kaya mezar iki sütunlu dikdörtgen bir girişe sahiptir. yuvarlak olan sütun gövde ise yukarı doğru inmektedir ve başlıklardaki bileziklere yontulmuş iki aslan figürü bulunmaktadır. Üzeri üçgen bir yapıya sahip olan sütun başlıkları içerisinde ise inşa edilmiş iki kanatlı aslan figürü mevcuttur. Aynı zamanda buradaki kabartmaların birinin elinde kılıç bir diğerinin elinde ise kadeh bulunmaktadır. Mezar odada iki adet ölü sekisi de mevcuttur. 

Ulu Camii Çorum'da Osmancık Caddesi üzerinde bulunan ve ziyaret edilmesi gereken tarihi mekanlardan birisi olma özelliği taşımaktadır. Ulu Camii tarihi bir yapı olmasına karşın araştırmacılar bu yapının yapılış tarihi hakkında kesin bir bilgi verememektedir. Fakat bu tarihi binanın inşasının Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubat'ın azad edilmiş olan kölesi Hayrettin Hazır tarafından yaptırıldığı kaynaklardan tespit edilebilmiştir. Ulu Camii'nin minberinde materyal bakımından son derece önemli olan ağaç işçiliğinin ön planda tutulmuş olması sayesinde ise yapının tarihi bakımdan Selçuklu Hanedanlığı'nın son dönemlerinde yani XIII. yüzyılın sonları ile XIV. yüzyılın başlarında yaptırılmış olabileceği öne sürülmüştür. Fakat tüm bu tartışmaların yanı sıra minberin aslında daha sonradan da başka bir camiden Ulu Camii'ne getirtilmiş olabileceği olasılığıda ortaya atılmıştır. Bu bakımdan Ulu Camii'nin tarihi açıdan inşasının tam olarak ne zaman yapılmış olabileceğine dair kesin bir bilgi mevcut değildir. Çorum iline başka bir anlam katan Ulu Camii tarihi açıdan önemli bir simge olmasından dolayı gezginlerin listelerine eklemeleri gereken bir yerdir. 
 

İncesu Kanyonu Çorum’un Ortaköy ilçesindeki İncesu Köyü’nde bulunur. 12 kilometre uzunluğundaki kanyondur. Halk arasında “uzun geçit” olarak bilinir. Çorum’un tarihi ve doğal değerlerinin bir arada görülebildiği bu alanda MÖ 2000 yılına ait duvar kalıntıları, su sarnıçları ve ahşap hatıl oyukları yer alır. Bölgedeki önemli kalıntılardan biri de sol elinde aslan yavrusu tutan tanrıça kabartması Kybele’dir. İncesu Kanyonu çok çeşitli bitki ve hayvan türlerinin de yuvasıdır. Şahin, akbaba, balıkçıl, tatlı su yengeci, sazan, kefal ve su samuru kanyonda yaşayan canlılardan bazılarıdır.

Çorum Merkezde yer alan Çorum Kalesi tarihi yapısı bakımından Selçuklu mimari özelliklerini taşıyan ve ilk yazıtlara ev sahipliği yapan eski bir kaledir. Çorum Kalesi'ne ait ilk yazılı belgeler MS 1571 tarihi ve sonrasına dayanmaktadır. MS 1577 tarihine ait olan bir belgede Osmanlı hükümdarı Sultan Süleyman adının kaleye Sultan Süleyman Hayratı olarak verildiği tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra Evliya Çelebi ise yaptığı incelemelerden kıble yönündeki kalenin Sultan Kılıçarslan tarafından yaptırılmış bir Selçuklu yapısı olduğunu söyler. Kalenin yapısı kare şeklindedir ve yapı malzemesi olarak kesme taş, moloz taş ve Roma-Bizans döneminden devsirme taşlar kullanılmıştır. Kare yapısı sebebiyle kalenin her köşesine birer burç inşa edilmiştir. Kuzey cephede kalenin kapısı bulunmakla birlikte üç olmak üzere her cephede ikişer dikdörtgen çıkıntıda mevcuttur. En önemli özelliği ise içerisinde bir adet cami ve iki adet konut yapıya ev sahipliği yapmasıdır.