Sakarya, Marmara Bölgesi’nin Çatalca – Kocaeli bölümünde bulunan bir şehirdir. Bulunduğu konum nedeniyle özellikle İstanbul – Ankara arası seyahat edenlerin uğrak noktalarından biri haline gelmiştir. İstanbul’a yakınlığı nedeniyle şehirden kaçıp doğa içinde huzurlu bir hafta sonu geçirmek isteyenlerin de ilk tercihlerinden biri olan Sakarya’nın 16 ilçesi ve ilçe belediyesi bulunmaktadır. Bu ilçelerde toplam 655 mahalle bulunur. Kuzeyde Karadeniz’e sınırı bulunan Sakarya’nın komşu illeri olarak batısında Kocaeli ve Bursa, doğusunda Düzce, güneyinde Bilecik, güneydoğusunda ise Bolu bulunmaktadır. Şehir merkezi, Kızılırmak ve Fırat Nehri’nden sonra Türkiye’nin en uzun üçüncü nehri olan Sakarya Nehri’nin kıyısında kurulmuştur. Sakarya Nehri gene il sınırları içerisinde bulunan Karasu ilçesinden Karadeniz’e dökülmektedir. Şehrin Karadeniz kıyılarında Karadeniz iklimi hâkimken, il merkezi ve güney kısımlarda Marmara tipi Akdeniz iklimi gözükür.
Coğrafi konumu Sakarya’nın sürekli gelişen bir il olmasını da sağlamıştır, nüfusu son yıllarda giderek artan ilin 2016 sonu nüfusu 976.948’dir ve Türkiye’nin en kalabalık 22. şehridir. Bu nüfusun %40’tan fazlası merkez ilçeler Adapazarı ve Serdivan ilçelerinde konumlanmışken geri kalan nüfus diğer ilçelerde yaşamaktadır. En düşük nüfusa sahip ilçe ise ilin güneyinde Bilecik sınırında kalan Taraklı ilçesindedir. Merkez ilçeleri dışında Sapanca, Hendek, Geyve, Arifiye ve Karasu, Sakarya dendiğinde önde gelen ilçelerden bazılarıdır.
Sakarya tarih boyunca da göç yollarının üzerinde bulunduğu için geçmişte birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Sakarya ilinin bilinen tarihi ilk olarak Hitit dönemine kadar uzanmaktadır. Sakarya’nın da içinde olduğu bölgeyi sınırları içinde barındıran Hititler, Anadolu’da ilk siyasi birliği kuran medeniyet olarak bilinmektedir. Hitit devletinin iç karışıklıklar sonucu bölünmesinden sonra bölge sırasıyla Friglilerin ve Lidyalıların eline geçmiştir. Tarihte Bitanya Krallığı, Büyük İskender İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluğu himayesine de giren Sakarya, 1071 yılında Selçukluların, 1291 yılında ise Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine girmiştir. 1800’lü itibaren Kafkasya ve Balkanlardan göçün olduğu Sakarya 26 Mart 1921 yılında Yunan işgaline maruz kalmış, şehir 21 Haziran 1921’de tekrardan Türklerin eline geçmiştir. Bu sebeple 21 Haziran günleri Sakarya’da kurtuluş günü olarak kutlanmaktadır. Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda Sakarya, Kocaeli iline bağlı bir ilçe iken 22 Haziran 1954 tarihinde il statüsüne geçmiştir. Yıllar boyunca gelişimini sürdüren il belediyesi 2000 yılında büyük şehir belediyesi unvanına sahip olmuştur.
Sakarya ili adını etrafında kurulduğu ve Karadeniz’e dökülen Sakarya Nehrinden almaktadır. Sakarya Nehri’nin adını nasıl aldığına ilişkin bulgular ise Frigler dönemine kadar uzanmaktadır, ancak bu bulgular kesinlik kazanmamış ve efsaneden öteye geçememiştir. Sakarya Nehri’nin adını nasıl aldığına dair en yaygın iki görüşten biri MÖ 7. yüzyıla kadar bölgeye hâkim olmuş Friglerin kutsal saydıkları nehir tanrıları Sangari’den geldiğidir. Diğer bir görüşe göre ise, Sakar Dede adında bir ermişin, nehir üzerindeki bir köprüden geçerken parasız olması nedeniyle hakarete uğramış ve köprüden geçirilmemiş olması nedeniyle dua ederek nehrin yönünü değiştirdiği için ufak çaplı bir mucize yaratmasından sonra nehre adının verildiği düşünülmektedir. İnanışa göre bu mucizeye sebep olan Sakar Dede’nin türbesi, günümüzde Erenler ilçesi içinde bulunmaktadır.
1987 – 1988 yıllarında Türkiye’nin refah düzeyi en çok artan illeri arasında yer alan Sakarya, yıllar ilerledikçe gelişimini sürdürmüştür. Sakarya’da faaliyet gösteren ve Türkiye’nin en büyük 500 kuruluşu arasında yer alan birçok firma bulunmaktadır. Şehrin ekonomisi tarım ve sanayiye dayanmaktadır. Karadeniz ikliminin de etkisiyle sulak bir iklime sahip olan Sakarya’nın topraklarının %50’si tarıma elverişli arazilerden oluşmaktadır ve nüfusun %65’i tarım sektöründe çalışmaktadır Nüfusun %15’i sanayi sektöründe çalışırken geri kalan kısmı ise çeşitli sektörlerde çalışmaktadır.
Sakarya, yükseköğretim imkânı sağlayan Sakarya Üniversitesi’ne ev sahipliği yapmaktadır. Toplamda 17 fakülte, 2 yüksekokul, 15 meslek yüksekokulu, 1 konservatuar ve 5 enstitüyü barındıran Sakarya Üniversitesi, yaklaşık 100.000 öğrenciye yükseköğrenim fırsatı sunmaktadır ve büyük şehirlere yakınlığı nedeniyle ülkemizde sıklıkla tercih edilen üniversitelerden biridir.
Coğrafi konumu nedeniyle tarih boyunca önemli bir yerleşim birimi olan Sakarya, günümüzde de konumuyla seyahat severlerin ilgisini çekmekte ve doğal güzellikleri, Sapanca Gölü ve Karadeniz kıyısındaki Karasu, Kocaali gibi yerleşim yerleri ile birlikte kendine hayran bırakacak yeni misafirlerini beklemektedir.
