“Benzersiz” Bhutan

Yıllar boyunca dış ülkeler ile iletişimini sınırlı tutmuş bir ülke Bhutan. Bu nedenle de geleneklerini yıllar boyunca korumuş ve halen de korumaya devam etmekte. Bhutan’ı tek bir kelime ile ifade etmek gerekirse, bu kelime kesinlikle “Benzersiz” olur.

Bhutan, bir krallık olsa da, kral yönetimi parlamentoya bırakmış. Yani aslında Parlamenter monarşi ile yönetiliyor. Ancak son söz hakkı yine kral’a ait.

Bhutan’a “gürleyen ejderhalar ülkesi” anlamına gelen “Druk Yul” denmektedir. Ejderha, Bhutan’ın sembolü aynı zamanda. Ve bu sembol ulusal bayraklarında da yerini almış. Bhutan bayrağı iki renk ve bir ejderha figüründen oluşuyor. Bayrağın üst tarafındaki sarı renk krallığı, alt tarafındaki turuncu renk budizmi ve ortasındaki ejderha figürü ülkeyi temsil ediyor. Ejderhanın beyaz olmasının nedeni saflığı, barışı ve huzuru temsil etmesiymiş.

Bhutan’ın toplam nüfusu 2,4 milyon kişi civarında. Halkın %90'ı Budist, %10’u Hindu ve hristiyanlardan oluşuyor. Budistler ise, Budizm’in Nygma bölümünü ve Mahayana Budizmini takip ediyorlar. Son dönemde nufüs içerisindeki Budist oranı azalmış. Ancak bunun nedeni insanların farklı dine geçmeleri değil. Son dönemde, ülkenin yavaş yavaş dışarıya açılması sonucu, çevre ülkelerden özellikle de Nepal ve Hindistan’dan buraya çalışmaya gelen insanlar olmuş. Bu kişiler de çoğunlukla Hindu olduklarından doğal olarak ülkedeki Hindu nüfusu artmış.

Bhutan’lılar hiç bir şekilde ağır işlerde çalışmıyorlar. Yol yapımı, inşaat işçiliği gibi işlerde çalışanlar ise, özellikle Hindistan’ın Batı Bengal eyaleti tarafından gelen Hindular. Buradaki hayat koşulları Hindistan’a göre çok daha iyi olduğundan 4-6 sene bu işlerde çalışıp, bu süre içerisinde hiç bir suça karışmazlarsa, oturum izni alabiliyorlar.

Bhutan, sıkı kuralları olan bir ülke. Ülkeye girmek için öncelikle 200$ ödeyerek vize almak gerekiyor. Bu vize için ise mutlaka yerel bir acenta ile anlaşmak şart.

Ülkede sigara içmek de kesinlikle yasak. Ancak kendi otel odanızda ya da tuvaletlerde içilebiliyor. Ülkeye sigara sokmak da yasak. Eğer ülkeye giriş yaparken çantanızda ya da valizinizde sigara bulunursa, sigaranın fiyatı kadar da vergi ödüyorsunuz. Kendi vatandaşları dışarıda sigara içerken yakalanırsa cezası 3 gün, illegal yollardan satışını yaparsa cezası 3 sene hapismiş. Ama tabii bu cezayı indiriyorlarmış. Bunu üzerine diğer cezaları soruyoruz. “Bir katil ne kadar sene ceza alıyor?” Cevap ise “Katil mi? Bhutan’da katil yok ki” oluyor. Krallık olmasına rağmen idam cezası da yok.

Ülke genelinde uyuşturucu kullanımının bir hayli yaygın olduğunu söylüyor rehberimiz. Ancak kimyasal değil, marihuana çokça kullanılıyormuş. Marihuana kullanımı yapan kişi yakalanırsa, cezası 7 gün, satarken yakalanırsa 7 sene imiş.

BhutanHotel Norbuling’da eğitim ve sağlık hizmetleri ise tamamen ücretsiz. Herkes, kadın, erkek, zengin, fakir eşit haklara sahip.

Eğitim ilk, orta ve lise olmak üzere 3 bölümden oluşuyor. Eğitime başlama yaşı ise altı. Ülkede 2 tane devlet üniversitesi ve 1 tane de özel üniversite varmış. Devlet üniversitelerinde eğitim için halk yine herhangi bir ücret ödemiyor.

Bhutan ekonomisinin temel taşı hidroelektrik. Hatta bunu Hindistan, Nepal, Myanmar gibi ülkelere de ihraç ediyorlar. Ekonomisindeki 2. büyük kalem ise turizm. Ancak şu an otel ve restoran sayısı turizme yetmiyor, bu nedenle geliştirme çabaları devam ediyor. Diğer ekonomi ise tarım ve hayvancılık. Tarım özellikle ülkenin güneyinde ve daha alçak bölgelerinde gelişmiş durumda. Özellikle Thimphu ve Paro gibi önemli ve gelişmiş şehirler yükseklerde yer aldığından, bu bölgelerde tarım daha sınırlı. Ancak tarım ürünleri buraya ülkenin alçak kısımlarından getirtiliyor.

Ülkenin para birimi Ngultrum ve 1 Ngultrum, 1 Hindistan Rupisine eşit. Dünyada demir parası olmayan iki ülkeden birisi Bhutan. Diğeri ise Beyaz Rusya.

En son madeni para 2009 senesinde basılmış. 2009’dan bu yana demir para kullanılmıyor. Daha da ilginci, 1970’lere kadar takas usulü varmış. Gerçek anlamda para kullanımına 1970 sonrası geçmişler. Bhutan’ın pulları tüm dünyaca çok meşhur. Pul koleksiyoncuları Bhutan pullarına koleksiyonlarında mutlaka yer vermeye çalışıyorlar.

Ülkede genel işsizlik oranı %3 seviyelerindeymiş, ancak genç nüfus arasında bu oran %9,2 seviyesindeymiş. Buradaki halk, özel sektörden çok devlet için çalışmayı istiyor. “Çünkü özel sektörün hiçbir garantisi yok, ama devlette tamamen güvence altındasın” diyor rehberimiz. Devlette çalışmak içinde 3 aşamalı sınavı geçmek gerekiyormuş.

Günümüzde bir ailedeki ortalama çocuk sayısı üç. Ancak bir nesil önceye kadar, çocuk sayısı ortalama beş civarındaymış. Rehberimiz babasının 12 kardeş olduğunu söyledi.

Ortalama yaşam süresi ise 60-65 yaş arasında. Kadınların ortalama yaşam süresi erkeklerden daha yüksek.

Bhutan, gerek kültürü gerekse coğrafi koşulları ile benzersiz bir ülke. Küçük bir alanı kaplasa da, deniz seviyesindeki geniş ovalara ve dünyanın en yüksek sıra dağlarının bir bölümüne ev sahipliği yapıyor. Maymun’dan Yak’a, Kırmızı Panda’dan Mavi Koyun’a kadar pek çok canlı türüne sahip. Hala geleneklerini ve kültürlerine eskiden olduğu gibi sıkı sıkıya koruyan mutlaka görülmesi gereken bir ülke.Bhutan seyahatiniz sırasında konaklayabileceğiniz Hotel Norbuling ve ya Raven's Nest gibi çok tercih edilen oteller mevcut.