Geçen ay gittiğimiz Fas gezimizden bazı notlar ve özellikle de dikkat edilmesi gereken şeyleri paylaşacağım. Başlamadan aynı şeylerin Kazablanka'da geçerli olduğunu söylemek isterim. Fes şehrinin havaalanına indiğimizde sıcak havanın hemen farkına vardık. Mayıs ayı olmasına rağmen sıcaklık 34 derece civarlarındaydı. Polis kontrol sırasına girdiğimizde ilk gördüğümüz şey işlerin bayağı yavaş yürüdüğüydü. Polis sırasından geçtikten sonra ilk gördüğümüz döviz bürosunda paramızı bozdurmak ilk hatamız oldu! :)Havaalanının cıkışına doğru olan döviz büroları var ve orada paranızı çevirmek daha karlı olacaktır.
Fas'ta genel olarak en çok dikkat edilmesi gereken şey taksiciler diye düşünüyorum. Havaalanından şehir merkezine 20-25 dakika sürüyor ama havaalanı taksileri çok pahalı. Taksici bizi 120 dirheme götüreceğini söyledi, biz de 40 dakika falan bekleyip 4 dirheme otobüse bindik. Fes yeni ve eski şehir diye ayrılıyor, otobüs yeni şehrin merkezinde duruyor ve oradan da gideceğiniz yere ayrı bir araç bulmanız gerekiyor. Fes'te taksiler dolmuş gibi işlev görüyor, yani siz taksideyken şoför başka müşterileri arabaya alırsa şaşırmayın :) Şehirde çok fazla kırmızı taksi var ve otobüsler her yere ulaşım sağlamadığı için bu taksiler sizin için pratik olacaktır. Şehir içi otobüsler 3,5 dirhem, yani iki-üç kişi gitmişseniz taksi kullanmak çoğu zaman daha pratik olacaktır, fiyat olarak da fark etmeyecektir. İkinci bir hatamız otelimize götürecek taksiye iki kat para ödememiz oldu.
Taksilere dikkat!
Sizin de aynı hatalara düşmemeniz için Fes'te taksilerle ilgili bilinmesi gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Hiçbir zaman ilk verdikleri fiyatı kabul etmeyin ve çok altında bir fiyat vermeniz gerektiğini bilin.
- Taksimetreyi açmayı teklif eden taksicileri reddedin ve mutlaka fiyat almadan taksiye binmeyin.
- Bir kelime İngilizce bilen taksiciyle karşılaşmadım, yani 50 dirhemi bile yazarak ya da elleriyle gösteriyorlar.
- Herkes yardımsever ve iyi (taksiciler ve satıcılar dışında); o yüzden gitmek istediğiniz yeri yolda herhangi birine sorup taksiyle kaç para tutacağı hakkında bilgi almalısınız.
- Şehirde çok fazla taksi var; yani 2-3 tanesi sizin verdiğiniz fiyatı kabul etmese bilin ki dördüncü taksi kabul edecektir. Bekleyiniz :)
- Taksiciler muhtemelen 15 dirhemlik yolu size 50, 60, 70 dirhem diye söyleyecektir. Artık o taksicilerin hayal gücüne bağlı, hepsinde başka fiyat var. Siz hiç ödün vermeyin "15 ya da hayır" deyin. Taksici bunu kabul etmeyip 10 saniye arabayı sürsede sonra geri dönüp tamam atla diyebilir.
- Bizim geri dönüş uçağımız sabaha karşıydı. O yüzden Gare de Fes yani Fes Tren İstasyonu'nun önünden sabaha kadar dolmuşları kullandık. Fiyatı 120 dirhem, yani 2 ya da 3 kişi bile binseniz de fiyat aynı. Çünkü taksi gibi düşünün bir kişi de binse,iki kişide binse fiyat belli ama aynı zamanda biraz dolmuş gibi de çünkü sizin ödediğiniz fiyatın üstüne bir kişi daha binip 120 dirhem ödeyebilir.
- Arabaya binmeden önce (bu çok önemli) kesinlikle fiyatı tekrar tekrar teyit edin. Bunu çok kez yaşadım, tam arabadan inmeden bir bahane uydurup mesela "hayır ben 15 deği,l 150 dirhem dedim" gibi bir yalan ya da "trafik çok vardı daha fazla ver" falan diyebilirler.
- Son olarak aklıma gelen, gece fiyatı diye size çok aşırı fazla bir fiyat vermeye çalışabilirler. Arada çok küçük bir fark var, o yüzden buna da kanmayın.
- Fiyat karşılaştırması yapabilmeniz için: Blue Gate'ten Hotel Splendid'e (15 dakikalık mesafe) 10 dirhem ödeme yaptık.
Alışverişte pazarlık şart!
İkinci dikkat edilmesi gereken nokta, satıcılar...
Kazablanka ve Fes bir sürü sokak çarşılarının olduğu iki şehir. Hiçbir şeyin üstünde fiyat yok ve size her zaman pahalı fiyat verilecektir. Dolayısıyla fiyatlara dikkat. Mesela bir çaydanlığa ödemeniz gereken fiyat kesinlikle ve kesinlikle Türkiye'de alacağınız çaydanlıktan daha pahalı olmamalı. Dahası satıcılar yakanıza fena yapışacaktır. Bir ürünü istemiyorsanız resmen dalga geçen çok küçük bir fiyat teklif edin, yani siz sinir olacağınıza onlar olsun. Tek çare bu. Yoksa o çarşı geziniz size bir şey satmak isteyen insanlar yüzünden çok yorucu geçecektir.
Fes ve Kazablanka çok güzel şehirler. Özellikle Fes harika bir şehir. Yani bu dikkat edilmesi gereken şeyler dışında kesinlikle görülmesi gereken yerler. Çok farklı bir kültür, çok iyi ve yardımsever insanlar... Dikkatimi çeken ve sevdiğim çok şey oldu. Fes'te bayanların çoğu kapalı olmasına rağmen hepsi (istisnasız hepsi) uyumlu kıyafetler içindeydi. Uzun elbiseleri uyumlu renk terlikleri ve eşarplarıyla beni kendilerine hayran bıraktılar.
Bu yazımı Fas'ın güzelliklerinden çok burada dikkat edilmesi gereken noktalara ayırmak istedim. Belki Fas gezimin detaylarını da başka bir yazıda anlatırım.