Paskalya Bayramı
Hıristiyanlığın en önemli bayramı Paskalya, İsa’nın dirilişinin kutlandığı bayramdır. Kiliseler arasında farklılıklar olmakla beraber her yıl mart sonundan nisan başına kadar kutlanır.
Sabit bir günü olmayan bayram kiliselerde genellikle pazar günü kutlanır. "Kıyam Yortusu", "Diriliş Pazarı" ya da "Diriliş Günü" olarak da adlandırılır.
Paskalya bayramına dair en eski kayıtlar 2. yüzyıla aittir. Doğu ve Batı kiliseleri arasında gün belirleme uzun süre tartışma konusu olmuştur. 325 yılındaki İznik Konsili'nde, Paskalya'nın bahar ekinoksundan (21 Mart) sonraki ilk dolunayın ardından gelen Pazar günü kutlanması kararı alındı. Bu nedenle Paskalya, Gregoryen Takvimi'ne göre 22 Mart ile 25 Nisan arasındaki Pazar günlerinden birine denk gelir.
Doğu Ortodoks Kiliseleri, Jülyen Takvimi'ni temel aldıkları için kutlamalar genellikle Protestan ve Katolik kiliselerinden sonra gerçekleşir. Ayrıca yine Ortodoks kiliselerinde Paskalya'nın Yahudi Pesah Bayramı ile aynı güne denk gelmemesine dikkat edilir.
20. yüzyılda Paskalya Bayramı için sabit bir tarih belirleme çalışmaları yapıldı. Özellikle Nisan ayının ikinci Pazar'ı üzerinde durulduysa da uygulamaya geçilemedi.
Paskalya Gelenekleri
Tüm Hristiyanlar tarafından kullanılan Paskalya, kutlanıldığı ülkeye göre de farklılıklar gösterir. En bilindik gelenek insanların birbirine çikolatadan yapılmış Paskalya tavşanı ve yumurtası hediye edilmesidir.
Paskalya, perhizle geçen beş haftalık bir hazırlık dönemi ile son haftayı (kutsal hafta) kapsar, Paskalya Günü'nde (Diriliş Günü) sona erer.
Paskalya Günü için evlerde özel çörekler (Paskalya çöreği) yapılır, yumurta haşlanır, mumlar yakılır, dualar okunur.
Kutsal Perşembe
Katolikler tarafından Hz. İsa’nın çarmıha gerilmeden önce havarileriyle birlikte yediği son akşam yemeği bu günde anılır. Hz. İsa ve havarilerin akşam yemeğinde ekmek yiyip şarap içmesi bir ritüel olarak Hıristiyanlığın başlıca ibadetlerinden biri olmuştur.
Kutsal Cuma
Kutsal Cuma Hz. İsa’nın çarmıha gerilişinin anıldığı gündür. Bazı ülkelerde Hz. İsa’nın çarmıha gelişi canlandırılarak anılır. Kutsal Cuma, Katolik kilisesi için aynı zamanda bir oruç günüdür.
Paskalya Yumurtası
Paskalyanın eğlenceli yanı rengarenk boyanmış yumurtalar, bayramın önemli geleneklerinden biridir. Hıristiyanlıkta dirilişi sembolize eden yumurta, pazar günü boyanarak hediye edilir. Çocuklar büyüklerin sakladıkları yumurtaları bulmaya çalışırlar.
Paskalya Tavşanı
Tavşan Hıristiyanlıkta bereketi temsil eder. Pazar günü renkli yumurtalarla birlikte çikolatadan yapılmış tavşan figürlü şekerlemeler dağıtılır.
Paskalya Ateşi
Paskalya ritüellerinden biri de ateş yakmaktır. Ateşin fakirlik ve kötü şansı kovacağına inanılır. Bu yüzden bazı yerlerde Paskalya ateş yakılarak kutlanır.
