- 1 view
Aidesim Mozaikli Bazilikası Kilis’te kentin en önemli tarihî eserlerinden biri olan Oylum Höyük’ün 200 metre güneybatısında yer alan Roma Devri eseridir. Aidesim Mozaikli Bazilikası’nın bir kısmı 1999 yılında yapılan kazılarda açığa çıkarılmıştır. Daha sonra 2004 ve 2006 yıllarında gerçekleştirilen kazı çalışmalarında ise tamamına yakını ortaya çıkarılmıştır.
Aidesim Mozaikli Bazilikası Tarihi
Aidesim Mozaikli Bazilikası’nın tarihi MS 6 yüzyıla kadar uzanmaktadır. Bu tarih Aidesim Mozaikli Bazilikası’nın “Erken Hıristiyanlık Dönemi”ne ait olduğunu göstermektedir. Uzun dikdörtgen planlı Bazilika’da inşa malzemesi olarak siyah renkli bazalt taş ve kireç taşı kullanılmıştır. Aidesim Mozaikli Bazilikası’nın girişi batı yönünden sağlanmaktadır ve iç mekânı, iki sıra sütun ile 3 nefe ayrılmıştır.
Aidesim Mozaikli Bazilikası Hakkında Bilgi
Oylum Höyük’ün 200metre güneybatısında yapılan kazılar sonucunda Aidesim Mozaikli Bazilikası hakkında çok önemli ilgilere ulaşılmıştır.
Roma ve Orta Çağ Dönemi’ne ait sikkeler, sütun kaideleri ve çok sayıda arkeolojik eser gün ışığına çıkarılmıştır. Özellikle gün yüzüne çıkan mozaik üzerinde kırmızı, beyaz, kahverengi, gri ve siyah taşlarla oluşturulmuş bitki motifleri, kesişen daireler, baklava dilimli motiflerle, kare ve zikzak motiflerin oluşturduğu geometrik desenler, Erken Bizans Dönemi’ne işaret etmektedir. Bu taban mozaiğindeki Malta Haçı şeklinde düzenlenen girift bezemelerde, Erken Bizans Dönemi özellikleri dikkati çekmektedir.
Çok iyi durumda olduğu ortaya çıkan mozaiklerin zarar görmemesi için üzerini kapatma çalışmalarına karar verilmiş; 2015 yılında başlanan çalışmalar, 2017 yılında tamamlanmıştır.
Aidesim Mozaikli Bazilikası Özellikleri
MS 6. yüzyıla tarihlenen Aidesim Mozaikli Bazilikası’nın bulunduğu alanda, köy evlerinin hemen kuzeyinde bulunan alanda yapılan kazılarda Bizans Devri’ne ait 11 basit toprak mezar ortaya çıkarılmıştır. Bu mezarlar, bölgenin Orta Çağ’da mezarlık olarak kullanıldığını göstermektedir.
Söz konusu mezarlarda, ölülerin kollarına takılmış cam bilezikler dışında bir eşyaya rastlanmamıştır.
Yıllar boyu kaçak kazılarla tahrip edildiği için etrafında koruma alanı oluşturulan Aidesim Mozaikli Bazilikası, iki sıra sütunla 3 nefe ayrılmıştır. Yapıya giriş, batıda bulunan bir avlu ile bağlantılı olarak, orta nefe açılan iki ana kapı ile sağlanmıştır.
Bazilikanın kırmızı, siyah, gri, beyaz ve sarı renklerde, çeşitli motif ve desenlerle bezeli tabanı, daha çok yapının batı yarısında korunmuştur.
Aidesim Mozaikli Bazilikası’nın kuzeydoğu bölümünde yer alan kuzey nef içinde, Grekçe yazılmış bir mozaik kitabe de dikkati çekmektedir. Bu kitabede, “Aidesim, Alassioslu adam; O,kendisinin, ülkesinin ve çocuklarının kurtuluşu için” ibaresi okunmaktadır.
Aidesim Mozaikli Bazilikası, yapıldıktan bir süre sonra onarım geçirerek yenilenmiş ve sonrasında da uzun süre kullanılmaya devam etmiştir.
Bazilika bölgesinde yapılan kazı çalışmaları, yapının bir deprem sonucu yıkıldığını ortaya koymaktadır. Ancak araştırmaların sonucu, insanların yaşanan bu felaketten sonra da aynı bölgede yaşamaya devam ettiğini göstermektedir.
Söz konusu alanda, bazilikanın yıkılmasından sonra kurulmuş iki evreli bir Orta Çağ yerleşmesi tespit edilmiştir. Üstü geçici olarak kapatılarak koruma altına alınan Aidesim Mozaikli Bazilikası’nın, kısa bir süre kültürel bir değer olarak bölge turizmine kazandırılması ve “Açık Hava Müzesi” olarak hizmet vermesi planlanmaktadır.
Aidesim Mozaikli Bazilika Alan Koruması ve Çevre Düzenlemesi işi 16.08.2017 tarihinde geçici kabulü yapılmıştır.
Aidesim Mozaikli Bazilikası Nerede
Aidesim Mozaikli Bazilikası Gaziantep karayolunun güneyinde, Oylum Höyük’ün güney yükseltisi üzerinde, Oylum köyünün yakınındadır. Köy evlerinin hemen kuzeyinde bulunan alanda, Akpınar Deresi’nin batı yakasındaki bir tarlada yer almaktadır.
Aidesim Mozaikli Bazilikası-Kilis Nasıl Gidilir
Gaziantep - Kilis karayolu üzerinde konumlanan,Akpınar Deresi’nin batı yakasındaki Aidesim Mozaikli Bazilikası’na özel aracınızla gidecekseniz, Gaziantep karayolunu takip etmelisiniz.
Gaziantep -Kilis karayolu (D 580) üzerinden yaklaşık 800metre kadar içeriye girdiğinizde, bölgeye ulaşmış olursunuz. Yol üzerinde, Oylum Höyük tabelası bulunmaktadır. Bu tabelayı takip edip, Oylum Köyü evlerinin kuzeyine doğru yol alırsanız, karşınıza çıkacaktır.
Eğer otobüsle gidecekseniz, Kilis Otogarı’nda indikten sonra, Oylum köyüne hareket eden dolmuşları kullanabilirsiniz. Uçakla gitmek isteyenlerin, Gaziantep Havalimanı’nı kullanmaları gerekmektedir. Gaziantep Havalimanı’ndan Kilis’e servisler mevcuttur.
