Tanca Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Cebelitarık Boğazı’nın Afrika kıtası tarafında kalan Tanca Fas’ın en önemli şehirlerinden biridir. Günümüzde büyük turistik ve ekonomik yatırımlarıyla ilgi çeken şehir, tarih boyu önemli bir stratejik nokta olduğu için çeşitli topluluklar tarafından değerli görülmüştür. İsminin Yunan titan tanrısı Atlas’ın kızı Tingis’ten aldığı söylenir. Bir diğer rivayete göre de semitik bir kelime olan tigisis’in (liman) Tanca kökeni olduğu ifade edilir.
İlk olarak Kartacalılar tarafından M.Ö. 5. yüzyılda kolonileştirilmiş ve daha sonra M.Ö. 146 yılında Romalılar tarafından ele geçirilerek Tingis ismiyle özerk şehir sıfatıyla kabul görmüştür. M.S. 4. yüzyılda ticari olarak büyük önem kazanmış olan şehir Roma İmparatorluğunun dağılmasıyla birlikte Vandalların hâkimiyetine geçmiştir. Bir süre yerel güçler tarafından kontrol edilen şehri Emeviler 702 yılında sınırlarına katarlar. Portekizlerin 15. yüzyılda şehir üzerinde hâkimiyet kurmasına kadar Arap ve Berberi unsurları ağırlıkta olan, Hristiyan ve Musevileri de reddetmeyen çok kültürlü bir liman kenti olmaya devam eder. Özerk yapısını koruyarak Osmanlı Devleti’ne bağlanan ve 19. yüzyıl’da Cezayir’den sonra Fransız sömürgesine katılan Mağrib (Fas) bölgesi Akdeniz’deki güç mücadelelerinin en sert şekilde yaşandığı kıyı şehirlerindendir.
Tarih boyunca ayrıcalıklı bir şehir olan Tanca, 20. yüzyılda da dünyada özerk bir konumdadır. Yazarların, siyasi diplomatların, casusların ve tüccarların yoğun olarak yaşadığı uluslararası statüsü olan bir serbest bölge olmuştur. Tıpkı ülke olarak İsviçre’nin veya Hong Kong’un sahip olduğu bu ayrıcalık, Tanca’nın ticari ve kültürel gücünü korumasına yardım etmiştir. 1940 ve 1956 arasında Uluslararası Alan adını resmi bir şekilde bünyesinde tutan Tanca, Tennessee Williams Allen Ginsberg ve Jack Kerouac gibi yazarları, Rolling Stones gibi rock grupları ağırlamıştır. Kısacası doğu mistisizmiyle batıya en yakın Afrika kenti Tanca kültür turizmi için ilham arayan sanatçılar için uğrak bir mekân olmuştur. Bunun yanında, Soğuk Savaş döneminde casuslar için güvenli bölgedir.
Ayrıca Tanca, Ünlü seyyah İbni Battuta’nın doğduğu kenttir. PauloCoelho’nun Simyacı kitabında yeri olan Tanca, Rolling Stones’ın “Rock the Kasbah” şarkısına da (Kasbah Tanca’nın bir bölgesi) ilham olmuştur. Bu isimler dışında ressam Delacroix, gazeteci ve yazar George Orwell ve yazar-müzisyen Paul Bowles şehirde hayatının bir bölümünü geçirmiş önemli isimlerdendir.
