Bunca yıldır çok yer gezdim çok yer gördüm. Yaptığım gezi sonucunda itiraf etmeliyim ki Gümüşlük'e gelmek için çok geç kalmışım. Bodrum yarımadasının en batısında yer alan Gümüşlük; begonviller ve zambakların süslediği evler, balık restoranları, el sanatları, fotoğrafta görmüş olduğunuz Tavşan Adası ve Nejat İşler’in bir dönem başkanlığını yaptığı şampiyon Gümüşlükspor ile ünlü bir yer. Tabii ki bir de zamanında İskender’in kuşatıp alamaması ve Brütüs’ün Roma İmparatorluğu’na karşı karargâhı olması ile de. Ayrıca, Beyoğlu’ndan taşınan mekânlarla ilgili olsa gerek buraya "Yeni Asmalımescit" diyenleri de son dönemde duymaktayız.
Peşin peşin yazıyorum. Görünce aklımdan geçen ilk şu oldu. Burasının sit alanı olması sebebiyle yapılaşma Bodrum'un diğer yerlerindeki hızla devam etmemiş/etmiyor. Seneler içinde entelektüel ve bohem havasını bozan mekanlar açılmasına ve günübirlik ziyaretçinin çoğalmasına rağmen hâlâ bir şekilde sakin ve huzurlu. Bodrum'a uzak olması, yol üstü olmaması ve hatta yollarının bozuk olması da önemli bir avantaj. Sanırım belirttiğim avantajları nedeniyle daha uzun bir süre daha güzelliğini koruyacak.
Gümüşlük'ün sit alanı olmasının sebebi haritada da gördüğünüz gibi antik Myndos şehri (Ana Tanrıça'ya tapınmak demekmiş) kalıntıları üzerine kurulmuş olması. Yani gördüğünüz her yer koca bir tarih. Şu anda iskelenin olduğu yer tarihi liman, Tavşan Adası ise şimdi olduğu gibi koy için mendirek görevini görüyor. 1975’ten beridir arkeolojik sit alanı kapsamına girdiğinden yeni yapılaşma izni oldukça kısıtlı kalmış. Bu nedenle de daha yeşil, daha az beton ve daha çok huzur verici. Adını eskiden tepelerde bulunan gümüş madenlerinden aldığı söyleniyor. Hatta Birinci Dünya Savaşı'na kadar İngiliz ve Fransızlar buradan çıkardıkları gümüşü buradan yükleyip götürüyorlarmış. Burada yaşayanlara göre ise Gümüşlük adını gün batımına doğru gümüş rengine dönen denizden almış.
Gümüşlük'ün en çekici noktası antik liman bölgesi ve Tavşan Adası. Liman bölgesinde bulunan taş evlerin neredeyse hepsi günümüzde ya pansiyon ya da balık restoranı olarak hizmet veriyor. Bu evlere çivi çakmak yasak olduğundan Gümüşlük eski dokusunu korumayı başarıyor. Son yıllardaki yapılaşmadan Gümüşlük de payına düşeni almasına karşın Bodrumyarımadasında en iyi korunmuş yerlerden biri olduğunu belirtmem gerek. Ayrıca Gümüşlük halen bir Ege balıkçı kasabası görünümünü de korumakta. Bangır bangır müzik yok, dalga sesleriyle dolu bir tatil geçirebilirsiniz.
Myndos, Halikarnossos Kralı Maosolos tarafından MÖ 640 yıllarında kurulmuş. Rivayete göre MÖ 334 yılında Büyük İskender Myndos'u kuşatmış ancak kenti ele geçirememiş. Roma İmparatorluğu döneminde tekrar önem kazanan Myndos MS 44 yılında Sezar’ın katilleri Brütüs ve Cassius tarafından karargâh olarak kullanılmış. Geçmişte Myndos`a ait tarihî kalıntılar yağmalanmış, talan edilmiş. Yaşlı Gümüşlük sakinlerinin anlattıklarına göre, İkinci Dünya Savaşı esnasında Alman savaş uçakları tarafından vurulan bir savaş gemisi tamir için Gümüşlük Koyu`na saklanmış. Söylenilenlere göre arkeolojik kazılar neticesinde bulunmuş olan kalıntıların çoğu, özellikle heykeller bu gemiyle batı ülkelerine kaçırılmış.
Haritadan da görüleceği gibi Tavşan Adası’nın Myndos dönemindeki adı Asar Adası. Bu adaya denizin içerisindeki zamanında dalgakıran ve adaya giriş olarak inşa edilmiş olan kral yolu yıkıntıları üzerinden ulaşmak mümkün. Sakin plaj terliklerinizi almayı unutmayın!
Yolu zamanında Halikarnossos Kralı Mousolos yaptırmış. Kral ile sevgilisi Artemisia bu adaya giderek tavşanları besliyormuş, tabii ki gün batımını da buradan izliyorlarmış.
Arkadaşlar burada yapılacak en güzel şey ailenizi, sevgilinizi ya da arkadaşlarınızı alıp gün batımına karşı yemek yemek. Gümüşlüğün en önemli özelliği zaten bu.
Tercihinize bağlı ama burada deniz kenarına oturup, mezenizi söyleyip, güneşin batışını izlerken; bir yandan da rakı-balık yapmadan dönerseniz üzülürsünüz. Bodrum'da bir akşam yemeğinizi mutlaka Gümüşlük'te balık yiyerek geçirin. Gün batımıyla birlikte çok hoş bir zaman da geçirmiş olacaksınız.
Gümüşlük, özellikle akşamları olmak üzere sahil kenarındaki ışıklandırılmış balık restoranları ile bir başka güzel oluyor. Denizi yapma ağaçlar ve yapma kapak aydınlatmalar ile öyle güzel süslemişler ki insanın yemeyeceği varsa bile oturup bu sahnede bir şeyler yemek istiyor.
Gümüşlük sahilinde yeralan balıkçı lokantalarından sadece birkaç tanesi balıkçı aileleri tarafından işletiliyor. Onlardan biri de Ali Rıza'nın Yeri. Biz deniz ürünleri konusundaki tercihimizi buradan yana kullandık. Çünkü "Türkiye’de en iyi balık nerede yenir?" sorusunu soran birçok araştırmada Ali Rıza'nın Yeri'ni her zaman en önlerde görmek mümkün.
Gümüşlüğün en eski restoranı Ali Rıza'nın Yeri 1976'dan beri lezzetli balıklar pişiriyor. Sunulan balıklar, günlük balık avından getiriliyor. Balıklar çok taze ve çok lezzetli. Ayrıca becerikli ellerin hazırladığı yemeklerin sunumu da çok iştah açıcı. Mükemmel hazırlanmış balığa, nefis mezeler, tatlılar ve meyve tabakları eşlik ediyor. Ortam ile birlikte kendinizden geçiyorsunuz.
İlgilenenler için bilgi olarak veriyorum. Ali Rıza'nın Yeri’nin özel yemekleri arasında tuzda balık, kabak çiçeği dolması, yaprak sarma, paçanga böreği bulunuyor. Özellikle köpoğlu ve yoğurtlu semiz otu ise mutlaka yenmesi gerekenler arasında. Şunu belirtmeliyim ki, deniz ürünleri noktasında gerçekten ünlerini hak ediyorlar. Bu nedenle de kendilerine başarılar diliyor buraya uğrayacak arkadaşlarımın bu lezzetleri tatmasını da şiddetle tavsiye ediyorum.
"Ne alabiliriz?" sorusuna gelince gördüğüm kadarıyla kabaktan yapılan ışıklandırma gereçleri ile buraya özgü küçük değirmenler oldukça revaçta.
Gümüşlük, Bodrum Havaalanı’na 60 kilometre, Bodrum’a 25 kilometre uzaklıkta. Bodrum’dan araba ile yarım saatte, Bodrum terminalinden kalkan otobüs/midibüs ile 50 dakikada varmak mümkün.
Gümüşlük'ten verebileceğim bilgi bu kadar. Yaptığım gezi sonucunda Gümüşlük'ten oldukça etkilendiğimi, tüm gezi ve fotoğrafsever arkadaşlarımın buranın dokusunu yerinde görmek ve güzel fotoğraflar çekmek için Bodrum seyahatleri kapsamında buraya mutlaka gelmeleri gerektiğini söyleyebilirim. Sağlıcakla kalın.