Budapeşte Gezi Rehberi: Budapeşte Yollarında: Buda ve Peşte

On ülkeden süzülerek geçen Tuna Nehri'nin güzelliklerine güzellik kattığı şehirlerden biri de Budapeşte'dir. İki yakasında iki ayrı şehir (Buda=Budin ile Peşte) 17 Kasım 1873 yılında birleşerek Budapeşte şehrini oluşturmuştur. Kalenin Buda tarafında ve ilk yerleşim bölgesi olması nedeniyle tarihi bölüm Buda kısmıdır. Peşte bölgesi ise şehrin daha çok modern yüzünü oluşturur. Para birimi Hungarian Forint = HUF ve 1TL = 0.85 Forint.

Havalimanı şehir ulaşımı: Budapeşte Ferenc Liszt Havalimanı - İstanbul arası 2,5 saat uçuş uzaklığındadır. Havalimanı şehir ulaşımı otobüs, tren, shuttle veya taksi (20-25 €) ile yapılabilir. En pratik ve ekonomik olanı ise, havalimanından çıktıktan sonra solda göreceğiniz 200E nolu otobüse binip son durakta inip, metronun ilk durağına geçmek ( M3"Kobanya kispest").

Şehir içi ulaşım: Tüm toplu taşımalarda ortak bilet uygulaması vardır. Tek bilette aktarma yoktur.

Tek yön: 350 HUF, otobüs içinde şoförden: 450 HUF, günlük sınırsız: 1650 HUF, 10'luk: 3000 HUF, 24 saatlik Budapestcard: 4275 HUF

Metro: M1 sarı, M2 kırmızı, M3 mavi ve M4 yeşil olmak üzere 4 hat vardır ve "Deak Ferenc ter"istasyonunda M1-2-3 kesişmektedir.

Tramvay: 2,4,6,47 ve 49 turistlerin en çok kullandıkları hatlardır özellikle 2 nolu hat ile Tuna boyunca gezinti yapmayı unutmayınız.4,7,86 ve 105 nolu otobüslerde kullanılabilir ancak metro ve tramvay tüm ihtiyaçlarınızı fazlasıyla karşılayacaktır.

Taksi: açılış 300 HUF, km 250 HUF

Gezilecek yerler: Sırası ile önce Buda sonra Tuna ve nihayetinde Peşte Bölgesi'ni tanıtalım istiyoruz.

BUDA (BUDİN) Bölgesi

Piskopos Gellert'in adını taşıyan Gellert Tepesi ve Kalesi (Gellert Hill=Gellert Hegy and Citadel) Avusturyalı Habsburglar tarafından, şehri daha iyi kontrol edebilmek amacıyla (1850-1854) yaptırılmış. Tepede 1947 yılında dikilen Özgürlük Anıtı (Szabadsag szabor) bulunmaktadır. Sovyet güçlerinin şehri Nazi işgalinden kurtarmaları anısına dikilen anıt Peşte bölgesinden de görülebilmektedir. Anıtın ön tarafından ve araç park alanının yukarısından göreceğiniz manzara ise mükemmeldir. Tramvay 41, 47 ve 49 ile bölgeye ulaşabilirsiniz.

Günümüzde Başbakanlık Ofisini de barındıran Buda Kalesi (Buda Castle=Varhegy) şehrin her yerinden görülebilen bir büyüklüktedir. Alana giriş ücretsizdir. Kraliyet Sarayı (Royal Palace = Kiralyi Palota) içinde çeşitli müzeler bulunmaktadır. Budapeşte Tarih Müzesi, Ulusal Galeri, Aslanlı Avlu, Ulusal Szechenyi Kütüphanesi, Viyana Kapısı (Becsi Kapu), Avusturya Savoy Prensi Eugene heykeli gibi bir çok eserle karşılaşacağınız kale bölgesine zincirli köprüden yürüyerek, füniküler ile (tek 1200 HUF, gidiş dönüş 1800 HUF) ya da 16-16A nolu otobüsler ile ulaşabilirsiniz.

Buda Bölgesi'nde son göreceğiniz yer, Balıkçılar Tabyası'nın (Fisherman's Bastion=Halaszbastya) bulunduğu yerdir. Ülkeyi kuran 7 kavimi temsilen 7 kuleye sahiptir ve 1905 yılında mimar Frigyes Schulek tarafından inşa edilmiştir. Buradaki terastan şehrin manzarasına doyamayacaksınız.

Tabya'nın hemen arkasında bulunan Matthias Kilisesi (Matyas Templom) şehrin en eski binalarındandır. 13. yüzyılda inşa edilen Kilise'ye burada iki defa evlenen Macar Kralı Matthias'ın adı verilmiş. Bölgenin kalbini ise Trinity Meydanı ve Trinity Sütunu oluşturuyor. Meydana adını veren sütun, 1710-1713 yılları arasında P. Ungleich tarafından, barok tarzda yapılmış bir veba anıtıdır.

Tuna Nehri

Nehir tekne gezileri ilginizi çekiyor ise bu geziye, özellikle akşam yaptığınızda bayılacaksınız. Nehir kenarına dizilmiş olan binaların ışıklandırılması ile ortaya çıkan görüntü, hemen bütün gezginlerin söylediği gibi, Avrupa'nın en güzel gece tekne gezintisi övgüsünü hak ediyor. Tavsiyemiz hava kararmak üzere olan bir turu tercih ederek gecesi ve gündüzünü bir seferde görmenizdir. Tekneler genelde Elizabet Köprüsü'nün Peşte tarafından kalkıyor. Yemekli ve yemeksiz alternatifler bulunmaktadır.

Özelikle bahar ve yaz aylarında Margit Adası (Margit-sziget) ziyaret edilmelidir. Margit adası Tuna nehrinde, Arpad köprüsü ile Margit köprüsü arasında yer alan harika bir adadır. Margit köprüsünün ortasından adaya köprü ile bağlantı yapılmış. Tramvay 4 ve 6 ile Margit köprüsünün tam ortasındaki durakta (margitsziget) inerek ulaşılmaktadır. Adını Kral IV. Bela'nın kızı Prenses Margit'ten alan ada, park alanları, tarihi binaları, romantik yürüyüş yolları ile tam bir dinlence alanıdır.

Tuna üzerindeki farklı mimari tarzlardaki köprüler de (=hid) ilgi çekmektedir. Bunların önemlileri Zincirli Köprü (Szechenyi Lanchid=Chain Bridge), Erzsebed hid, Szabadsag hid, Margid hid ve Arpad'dır.

Peşte Bölgesi

Peşte Bölgesiile ilgili bölümü okumadan önce, Peşte haritası ile toplu taşıma haritasını (metro ve tramvay) elinizin altında bulundurursanız rehber yazımızdan daha iyi yararlanacağınızı düşünüyoruz.

Başlangıç noktamız Kahramanlar Meydanı (Hösök tere=Heroes square) ve Şehir Parkı (Varosliget). Bu alan M1 "Hösök tere" ile M1 "Szechenyi fürdö" metro istasyonları arasında bulunan harika bir yerdir. Kahramanlar meydanında Milenyum Anıtı, Macar kahramanlarının heykelleri ve uzun bir sütun üzerinde Cebrail Heykeli bulunmaktadır. Milenyum anıtı Macarların Avrupa'ya gelişinin 1000. yılında yapıldığı için bu adla anılmaktadır.

Meydanın solunda Güzel Sanatlar Müzesi, sağında ise Sanat Sarayı (Kunst halle) bulunmaktadır.

Anıtın arka tarafına geçip parka girdiğinizde, sağ tarafta buz paten alanı ile Vajdahunyad kalesini, daha ilerlediğinizde ise küçük bir hayvanat bahçesi ile Szechenyi termal hamamını göreceksiniz. Hamam Avrupa'nın en büyük tıbbi hamamıdır. 18 havuzdan 15'i doğal kaynak suyuna sahiptir. Açık alanda 1 yüzme havuzu ve iki termal kaplıca bulunmaktadır.

Kahramanlar meydanından St.Stephen's Bazilica'ya kadar uzanan Andrassy Ut. Caddesi Budapeşte'nin en meşhur caddesidir. Yaklaşık 2,5 km. uzunluğunda ve UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan cadde boyunca Royal Opera House, Academy of Music, House of Terror, University of Fine Art Binası, bir çok ünlü markanın mağazaları, kafeler, restoranlar göreceksiniz. Caddeyi boydan boya yürüyebilirsiniz ancak caddenin en güzel kısmı Bazilika ve Oktagon meydanı arasındaki kısımdır. Opera binasına girmenizi ve uygun bir zaman için bilet almanızı öneririz.

Caddenin başına çok yakın St.Stephen's Basilica (Istvan Katedral) bulunuyor (M1"Bajcsy-Zsilinszky"). 1851-1905 yılları arasında inşa edilen, neoklasik mimarili ve 96 m. ile şehirdeki en yüksek kilisedir. Yapımı 50 yıldan uzun süren kilisenin bir başka özelliği ise Puskas'ın mezarının burada bulunmasıdır. Giriş ücretsiz.

Bir sonraki metro istasyonu olan "Deak Ferenc ter" M1-2-3 için kesişme istasyonudur. Bu nedenle gitmek istediğiniz yere bu istasyondan gidecek şekilde plan yapabilirsiniz. Sonraki M1 hattının "Vöröstmarty Ter" istasyonu ve Vöröstmarty Ter Meydanı ise Budapeşte'nin 2. en önemli caddesi olan Vaci Utca'nın başlangıç noktasıdır. Meydanın ortasında Macar şairi Vöröstmarty'nin heykeli ve meydandaki aslanlı çeşme şehrin buluşma noktasıdır. Meydanda ayrıca ünlü Gerbeud Cafe, Hard Rock Cafe ile şehrin 1000 yıllık konser salonu Vigodo bulunuyor. Meydandan başlayarak Vaci Utca caddesinde çok keyifli bir gezinti yapabilirsiniz.

Caddenin diğer ucu ise Budapeşte Merkez Hali'ne (Central Market Hall=Központi Vasarcsarnok) ulaşmaktadır. Burası sadece turistlerin değil yerellerin de yoğun olarak uğradıkları bir yerdir. Alt kat yiyecek, üst kat ise genellikle hediyelikler satan dükkanlardan oluşuyor. Buraya gelmişken meşhur kırmızı pul biber (paprica) almayı unutmayın.

Hal binasının yakınında M4 ve tramvay 2'nin "Fövam Ter" istasyonları bulunmaktadır. Metronun buradan bir sonraki istasyonunun (M4"Szent Gellert ter") fotoğrafını paylaşıyoruz, ilginizi çekerse siz de 10 dakikanızı ayırarak görebilirsiniz ancak tekrar "Fövam Ter" istasyonuna dönün çünkü tramvay 2 ile Tuna nehri boyunca harika bir tramvay gezisi sizi bekliyor. Tramvay 2 ile Parlamento binasında inebilir ve hatta ara duraklarda inerek geziyi tekrarlayabilirsiniz. Parlamento yakınında, Tuna nehri kıyısında göreceğiniz ayakkabı heykelcikleri II. Dünya Savaşı'nda kurşuna dizilerek nehre atılmış Yahudiler anısına konulmuş.

Tuna Nehri kıyısındaki Parlamento Binası (Orrszaghaz=Budapeşt Parliament Building) Avrupa'nın en büyük ve dünyanın 3. büyük Parlamento binasıdır. 96 meter yüksekliğindeki binanın yapımı yaklaşık 20 yıl sürmüş ve 1902 yılında tamamlanmıştır. 691 odalı gez gez bitmez binada rehberli turlara katılabilirsiniz. 268 metre uzunluğundaki binanın üzerinde ulusal liderler, prensler ve komutanlara ait 88 adet heykel bulunmaktadır. Gece ve gündüzü ile mutlaka görmelisiniz.

Parlamento karşısındaki Etnografya Müzesi (Neprajzi Muzeum) pazartesi hariç hergün gezilebilir. Biz daha sonra müzeye yürüme mesafesindeki "Soviet War Memorial" anıtını görerek Budapeşte gezisini sonlandırıyoruz.