Katmandu'da Budizm'in Merkezi: Boudhanath Stupa

Kathmandu’daki Budizm’in merkezi olan yer Boudhanath... Burası sadece Nepal’in değil, aynı zamanda dünyanın en büyük Stupası.

Kathmandu şehir merkezinin 5 kilometre doğusunda yer alan Boudhanath, her Budistin hayatında en az 1 defa mutlaka gelmesi gereken bir mekân.

Stupaların üst tarafı yani çatı kısmı yarım küre şeklinde ve beyaz. Hindu tapınaklarının aksine, stupaların 4 tarafında kapı yok. Bu yarım kürenin içinde dini kitaplar, Buda heykelleri bulunuyor. Ancak içine yalnızca Budist rahipler yani Monklar girebiliyor. Beyaz çatının üst kısmında altın renkli, kare formunda bir bölüm var. Karenin 4 tarafında ikişer göz yer alıyor. Bu gözler, yaratanın her yönü ve herşeyi gördüğünü simgeliyor. En tepede üçgen bir çatı var. Bu üçgen çatıda 13 adet altın basamak yer alıyor. Buradaki 13 basamak ise Nirvana’ya ulaşmayı temsil ediyor. Beyaz yarım daire şeklindeki çatının çevresinde 108 adet niş ve bu nişlerde de 108 adet ufak Buda heykeli bulunuyor.

Stupanın en tepesinden, en alt kısmına uzanan renk renk, sayısız mantraların yazılı olduğu rüzgar bayrakları asılmış. Stupayı çevreleyen dış duvarlarda 4’lü veya 5’li setler halinde dizilmiş maniler bulunuyor.

Stupa’nın bulunduğu bu meydanın özelliği, çok sayıda Tibetli’nin burada yaşıyor olması. Çünkü 1955’li yıllarda Çin’in Tibet’e saldırması nedeniyle, çok sayıda Tibetli Himalayalar’ı aşarak, Kathmandu’ya gelmiş ve bu meydana sığınmışlar. Sayıları 20.000 civarındaymış. Bu nedenle bu meydandaki esnafın çoğu Tibetli ve Tibet ürünlerini satıyorlar.

Bu meydanda bir de Tibetli’lere ait büyük bir manastır bulunuyor.

Bu manastırın en üst katına çıkıyoruz. Manastırın tepesindeki terastan bir tarafta Himalayalar’ı, diğer tarafta ise Boudhanath Stupasını ve etrafında tesbih çekerek, ellerindeki manileri çevirerek dua eden insanları görüyoruz.

Manastırın en tepesinde yer alan, yüzleri birbirine dönük 2 aynı hayvan figürü ile ortasında bir karma sembolü bulunuyor. Bu sembol Budizm felsefesinin temelini oluşturan, “ne kadar iyilik yaparsan, yaptığın iyilikler mutlaka sana geri döner” felsefesini temsil ediyor.

Budizm’de Hinduizm’deki gibi Tanrılarına hayvan sunma geleneği yok. Bunun yerine mum yakarak Tanrılarına saygılarını gösteriyorlar.

Buda’nın ilk doğum yeri Nepal’deki Lumbuni kenti imiş. Lumbuni kenti, Buddha’nın 29 yaşına kadar yaşadığı Kapilavastu’nun 25 kilometre doğusunda yer alıyor. Lord Budha yani Prens Siddhartha Gautama milattan önce 623 senesinde Lumbuni kentinde doğmuş. Bu nedenle Bu kent kutsal kabul ediliyor. Ancak Prens Siddhartha, kafasındaki bazı sorulara yanıt bulabilmek amacı ile Saraydan kaçıyor. Hindistan’ın kuzeyine doğru yürüyor. Burada bir banyan ağacının altında 6 sene meditasyon yapıyor. 6 yıl sonra aydınlanmaya başlıyor. Aydınlanmasının ardından ise Budizm’in felsefesini dünyaya yaymaya başlıyor.

Bu meydandaki Boudhanath Tapınağı, Budizm için çok önemli. Bu tapınak Budistler’in hac mekanı gibi. Buraya gelen Budistler Stupanın etrafında minimum 108 defa dönüyorlar. Bunu yapınca cennete gireceklerine inanıyorlar.

Biz de Stupa’nın etrafında bir turu tamamlıyoruz ve ardından çevredeki mağazalardan alışverişimizi yapıyoruz. Bu bölgeden alınabilecek şeyler arasında el yapımı “Thangka”lar, üzerinde mantraların yazılı olduğu kaseler, ufak Buda heykelleri ve dua bayrakları yer alıyor. Çok keyifli olan bu meydandan Swayambunath Tapınağı’na gitmek üzere ayrılıyoruz. Thamel, yemek ve tur için şehre yakın konumda bulunan Dalai-La Boutique Hotel ve The Life Story Guest House otelleri iyi birer seçenek. 

NURHAN YILMAZ

Yazar Hakkında

NURHAN YILMAZ

1951 İstanbul doğumluyum. Yıl içinde dönüşümlü olarak Sinop, Bodrum ve İstanbul’da yaşamaktayım.Küçük yaşlarda babamın mesleği gereği, Türkiye’nin pek çok farklı şehirlerinde yaşadım.