Her seferinde bakidir; lakin en çok ilk defa yurt dışına çıkmadan evvel akıldan pek çok soru geçer; çantaya neler koymanız gerektiğinden tutun da gideceğiniz yerin hava sıcaklığına kadar. Peki ama en temelde sorulması gereken soru nedir? Bu sorunun pek çok seçeneği olabilir, fakat büyük ihtimalle asıl cevap yolculuk yapacağınız ülkeye giderken hangi pasaportu almanız gerektiğidir.
Eğer pek çok pasaport seçeneği olduğunu henüz öğreniyorsanız, ilerleyen paragraflarda her birini detaylı bir şekilde inceleyeceğimizin müjdesini verebiliriz; böylece size ve amacınıza tam uygun özellikleri taşıyan pasaportu bularak aklınızdaki temel sorulardan birinin yanıtını vermiş olacağız. Bu arada bilmeyenler için pasaport için gerekli belgeleri de bu noktada sizlerle paylaşmak isteriz.
Pasaport alacaksanız kimlik belgeniz, pasaport harç makbuzu, pasaport cüzdan bedeli makbuzu, 2 adet biyometrik fotoğrafınız, öğrenciyseniz öğrenci belgeniz, ergen olmayan kişiler için muvafakat belgesi ve pasaportunu yenileyecek olanlar içinse eski pasaportunuz yanınızda olmalıdır.
“Pasaport renkleri ve çeşitleri nelerdir?” sorusuna en net şekilde cevap vermemiz gerekirse sırasıyla Bordo Pasaport, Yeşil Pasaport, Gri Pasaport ve Siyah Pasaport yine aynı sıralama ile Umuma Mahsus Pasaport, Hususi Pasaport, Hizmet Pasaportu ve Diplomatik Pasaport olarak Türkiye Cumhuriyeti pasaportlarını dörde ayırırız. Bunlar birbirinden farklı özellikler taşıdığı gibi süre olarak da kullanım süresi olarak da değişkenlik gösterirler.
O halde yazının devamında, her bir pasaportu çeşidini titizlikle incelendiği paragraflarda bunları kimlerin ve ne süreyle kullanabildiği ya da sahip olmak için hangi özellikleri taşıması gerektiğini gibi bilgileri edinebilirsiniz.
Umuma Mahsus Pasaport (Bordo Pasaport)
Bordo renkli Umuma Mahsus Pasaport, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının alabildiği pasaport türüdür. Yetişkinlerin en az 6 ay, en fazla 10 senelik; çocukların ise yine en az 6 ay, en çok 5 senelik alabildiği Bordo Pasaport, en sık karşımıza çıkan pasaport türüdür. Pasaport çıkartma şartlarının her biri yerine getirildiğinde Bordo Pasaport kolayca edinilir ve özellikle yurt dışı turizminin kapılarını sonuna dek aralar.
Umuma Mahsus Pasaport alabilmek için, (Türkiye’de yaşıyorsanız) il ve ilçe nüfus müdürlükleri, (yurt dışında yaşıyorsanız) Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarına başvurmanız gerekmektedir. Başvuru yapmadan önce ise T.C kimlik kartınızın yani nüfus cüzdanınızın aslı, 2 adet biyometrik fotoğraf, varsa eski pasaportunuz, pasaport harcı ve pasaport bedelini ödediğinize dair dekontlar ve (çocuk adına alınıyorsa) muvafakatname adlı bir izin belgesi götürülmelidir.
Harçsız öğrenci pasaportları da aslında klasik bordo pasaportlardır.
Hususi Pasaport (Yeşil Pasaport)
Yeşil renkli Hususi Pasaport, bir tık daha az bulunan bir pasaport tipidir; bunun nedeni ise bu pasaport tipinin 1, 2 ve 3. dereceden sınıfa sahip devlet memurlarına (genel idare hizmetler sınıfı, teknik hizmetler sınıfı ve sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıflarını kapsar), öğretmenlere, doktorlara, akademisyenlere, eski bürokratlara ve aktif halde görevine devam eden belediye başkanlarına verilmesidir. Üstelik bu kişilerin eşleri ve 25 yaşını aşmamış öğrenci çocukları da yeşil pasaport sahibi olmaya hak kazanır ve onlar için Avrupa’nın birçok ülkesine (Schengen) vizesiz bir şekilde seyahat etmek mümkün hale gelir.
Hususi Pasaport alabilmek için gerekli belgeler ilgili kuruluşlara teslim edilmelidir, üstelik bu pasaport tipini edinebilmek için pasaport harcının ödenmesine gerek yoktur. Umuma Mahsus Pasaport alırken kullanılacak belgelere ek olarak yalnızca İçişleri Bakanlığı’na hitaben yazılmış yeşil pasaport talep dilekçesi gerekmektedir.
Hizmet Pasaportu (Gri Pasaport)
Gri renkli Hizmet Pasaportu, resmî kurumlar tarafından bir görev için yurt dışına gönderilen ve yeşil yahut siyah pasaportu olmayan kişilere, görev süresince kullanma maksadıyla verilmektedir. Yine Yeşil Pasaport sahibi olan kişiler gibi pek çok ülkeye vizesiz olarak girebilme olanağı sunar. Bir diğer avantajı da Hizmet Pasaportu’nun son derece hızlı bir şekilde çıkarılmasıdır. Lakin yurt dışındaki görev bittiğinde bu pasaport görev bitiminde Nüfus Müdürlüğü’ne geri verilir.
Hizmet Pasaportu alabilmek için Hizmet Pasaportu talep formu (bu adresten ulaşılabilir), Nüfus Cüzdanı aslı, varsa daha önceden alınmış pasaportlarınızın aslı, 2 adet biyometrik fotoğraf ve defter bedeli dekontu mutlaka edinilmelidir.
Diplomat Pasaportu (Siyah Pasaport)
Siyah Renkli Diplomat Pasaportu, TBMM meclis üyeleri, orgeneraller, oramiraller, eski cumhurbaşkanları, bakanlar, orgeneraller, valiler ve büyükşehir belediye başkanları gibi son derece yüksek rütbelere sahip kişiler tarafından kullanılabilir; fakat yalnızca görev süreleri boyunca. Sıradan pasaport işlemlerine ek olarak farklı tipte özel yazılar ve belgeler hazırlanarak siyah pasaport için başvuru yapılır. Doğal olarak en ayrıcalıklı pasaport tipidir. Neredeyse her ülkeye vizesiz olarak geçiş yapılabilir ve hiçbir harç bedeli ödenmez. Üstelik siyah pasaport sahipleri eşleri ve yaşı 25 olmadığı gibi öğrenimi devam eden çocukları da bu haktan faydalanırlar.
Bonus: Geçici Pasaport (Pembe Pasaport)
Ana pasaport tiplerinden biri olmamakla birlikte, pembe renkli Geçici Pasaport yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının konsolosluklardan alabileceği bir pasaport türüdür. Adından da belli olduğu gibi, bu pasaport tipi 1 aylık geçici bir süre zarfında pasaport kaybı, pasaport süre aşımı ve sınır dışı edilme gibi durumlarda kullanılmak için verilmektedir. Tek sayfalık olmakla birlikte, konsolosun uygun görmesi sonucunda verilir ve Türkiye Cumhuriyeti’ne giriş yapıldığı gibi bu pasaport iade edilir. Genellikle talihsizlikler ve acil durumlarda kullanıldığı için defter bedeli ya da harç ücreti ödenmeden alınır.
Geçici Pasaport alabilmek için yalnızca iki adet vesikalık fotoğraf, nüfus cüzdanının aslı ve eğer pasaport kaybı durumu söz konusuysa polis tutanağı gerekir.
Harçsız pasaport almak ve aynı zamanda pasaport bedellerini ve pasaport defter ücretlerini öğrenmek isterseniz“Harçsız Pasaport Nasıl Alınır?”yazımızı da okumanızı öneririz.
