- 1 view
Kurtuluş Savaşı’nın önderi ve modern Türkiye’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün mezarının bulunduğu Anıtkabir’in inşası 1953’te tamamlanmıştır. Atatürk’ün 1938’deki ölümünden sonra başkent Ankara'da Anıtkabir’in inşasına başlanmıştır ve bitene kadar naaş Etnografya Müzesi’nde muhafaza edilmiştir. 1953’ten itibaren Anıtkabir, Atatürk’ün mezarını ziyaret etmek isteyen yerli ve yabancı herkese her gün ücretsiz olarak açıktır. Anıtkabir’in avlusunda ana binanın boyuyla orantısız şekilde hazırlanmış küçük bir mezar daha bulunur. Bu mezar, Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Cumhurbaşkanı ve Atatürk’ün silah arkadaşı olan İsmet İnönü’ye aittir. Anıtkabir’e gittiğinizde ayrıca Kurtuluş Savaşı Müzesi’ni ücretsiz ziyaret edebilir ve dilerseniz orada bulunan anı defterine duygu ve düşüncelerinizi kaleme alabilirsiniz. Müzeden sonra göreceğiniz anı dükkânından alışveriş yapabilirsiniz. Atatürk’ün asıl mezarı Anıtkabir’in içindeki özel bir odadadır ve giriş yasaktır.
Anıtkabir'in Yapımı
Anıtkabir’in Anıttepe’ye, o zamanki ismiyle Rasattepe’ye inşa edilmesi kararlaştırıldıktan sonra bölgede bazı arkeolojik kazılar yapılmak zorunda kalındı. Çünkü bölgede, M.Ö. 12. Yüzyılda Anadolu’da kurulmuş olan Frig uygarlığına ait mezarlıklar bulunmaktaydı. Yapılan arkeolojik kazıların ardından ortaya çıkan eserler, bugün Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmektedir.
Anıtkabir için yer tespiti yapıldıktan sonra bir proje yarışması açıldı. İlk etapta yarışmaya sadece Avrupalı mimarların katılabileceği duyuruldu fakat bu durum tepki çekti. Bunun üzerine yarışma, Türk mimarlara da açıldı. Hükümet tarafından bir jüri oluşturuldu. Toplam 27 yabancı, 20 Türk mimar yarışmaya müracaat etti. Sonucunda ise 3 proje çok başarılı bulundu. Bu 3 projeden biri Prof. Johannes Kruger’e, biri Prof. Arnoldo Foschini’ye, biri de İTÜ Mimarlık Fakültesi hocalarından Prof. Dr. Emin Halid Onat ile Dr. Ahmet Orhan Arda’ya aitti. Jüri, birinci olarak Türk mimarların projesini seçti. Sonrasında, bu projenin milli duyguları daha iyi yansıttığı ve araziye de daha uygun yapıda olduğu açıklandı.
Yarışmanın ardından, inşaata 9 Ekim 1944 tarihinde başlandı. Dört aşamalı olarak gerçekleştirilen Anıtkabir inşaatı toplam 9 yılda, yani 1953 yılında tamamlandı.
Anıtkabir Müzesi
Anıtkabir Müzesi, yani Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi, Atatürk’ün mozolesinin bulunduğu Şeref Salonu’nun altındaki 3 bin metrekarelik sütunlu alanda bulunur. 2002 yılında ziyarete açılmıştır.
Anıtkabir Müzesi dört bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde Atatürk’ün kişisel eşyaları bulunmaktadır. Bu alanda Atatürk’ün balmumu heykeli ve köpeği Fox’un dondurulan bedeni oldukça ilgi çekmektedir. İkinci bölümde Çanakkale Kara ve Deniz Savaşları panoraması; üçüncü bölümde Sakarya Meydan Muharebesi’ni ve Büyük Taarruz’u anlatan panoramalar bulunmaktadır. Dördüncü bölümde ise Atatürk devrimlerinin anlatıldığı fotoğraflar, açıklamalar, rölyeflerle süslenmiş tonozlu koridor vardır.
Anıtkabir İçi
Anıtkabir oldukça büyük bir alana inşa edilmiştir. Toplam 120.000 metrekarelik bir alanı kaplayan Anıtkabir Anıt Bloku’nda üç bölüm mevcuttur:
a. Aslanlı Yol
Aslanlı Yol’un yapılış amacı, ziyaretçileri Atatürk’ün huzuruna çıkmaya hazırlamaktır. 262 metre uzunluğunda olan bu yolun iki tarafına da 24 tane aslan heykeli konulmuştur. 24 tane aslan, 24 Oğuz boyunu temsil eder. Aslan figürü ise kuvvet ve sükûneti simgeler. Tüm yol traverten taşları ile döşenmiştir. Yolun sonunda ise bir Türk bayrağı ve Çankaya görünmektedir.
b. Tören Meydanı
Tören Meydanı Aslanlı Yol’un sonunda bulunur. 129 x84,25 m boyutlarında olan ve yaklaşık 15000 kişiyi ağırlayabilecek kapasiteye sahip bu alan 373 adet halı ve kilim motifiyle bezenmiştir. Siyah, kırmızı, sarı ve beyaz renklerin kullandığı zemin, tıpkı Aslanlı Yol gibi traverten taşlardan yapılmıştır.
c. Mozole
Mozoleye çıkan 42 basamaktan oluşan merdivenlerin ortasında “Hitabet Kürsü’sü” bulunur. Kürsünün tören meydanına bakan tarafı dairesel geometrik motiflerle süslüdür ve ortasında Atatürk’ün “Hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir” sözü yazmaktadır. Bu mermer kürsü, Kenan Yontuç’un eseridir.
Mozole ise, büyük bir dikdörtgen meydan üzerine kurulmuştur ve ön, arka ve yan cepheleri toplam 14 kolonla çevrilmiştir. Mozole’nin sol cephesinde Atatürk’ün Türk Gençliğine Hitabesi, sağ cephesinde ise Cumhuriyet’in kuruluşunun 10. yıldönümünde söylediği Onuncu Yıl Nutku yer almaktadır. Tüm bu yazılar taş kabartma üzerine altın renkli harflerle yazılmıştır.
Şeref Holü
Anıtkabir içi dolaşılırken bronz kapılardan geçip Şeref Holü’ne ulaştığınızda, sağda Atatürk’ün 29 Ekim 1938’de Türk ordusuna verdiği son mesajı, solda ise İsmet İnönü’nün Atatürk’ün ölümü üzerine 21 Kasım 1938’de yayınlamış olduğu taziye mesajı bulunmaktadır. Bu iki yazıt da 19 Mayıs 1981’de, tam Atatürk’ün doğumunun 100.senesinde yazılmıştır.
Giriş kapısının karşısında, Atatürk’ün sembolik lahdini görmek mümkün. Bir nişin içinde bulunan bu lahit, Osmaniye’den getirtilmiştir ve 40 ton ağırlığında kırmızı mermerdir. Taşın yerleştiği kısım ise beyaz Afyon mermeri ile kaplanmıştır.
Şeref Holü’nün zemini, kırmızı, siyah, yeşil ve kaplan postu mermerlerde bezenmiştir. Bu mermerler, Adana, Afyon, Hatay ve Bilecik’ten özel olarak getirtilmiştir. Holün tavanı ise 27 adet kirişten oluşur; yan galeri tavanlarında birçok mozaik bulunmaktadır. Yüksekliği 17 metre olan holün yan duvarlarında toplam 12 adet bronz meşale vardır.
İstiklal Kulesi
İstiklal Kulesi, Aslanlı Yol’un sağ başında durmaktadır. Kulenin iç duvarlarında bulunan kabartmada, iki eliyle kılıç tutan bir genç ve onun yanında bir kayanın üzerine konmuş kartal figürü görülmektedir. Kılıç tutan genç, istiklali savunan Türk milletini temsil ederken; kartal figürü mitolojide ve Selçuklu Devleti’nde de olduğu gibi gücü ve bağımsızlığı temsil etmektedir. Bu eser Zühtü Müridoğlu’na aittir. Kule duvarında Atatürk’ün sözleri bulunurken içinde ise Anıtkabir’i tanıtan ışıklı panolar yer almaktadır.
Anıtkabir Komutanlığı
Anıtkabir Komutanlığı, Genelkurmay Başkanlığı’na bağlı çalışan askeri bir birliktir. Birliğin temel görevi, Anıtkabir’in güvenliğini sağlamaktır. Daha önce bu hizmetler Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlıyken, 15 Eylül 1981 tarihli kanunla Anıtkabir Komutanlığı devralmıştır. Komutanlık, Anıtkabir’in güvenliği ile beraber, Anıtkabir’in bakımından, idari işlerinden ve törenlerin düzenlenmesinden de sorumludur.
Anıtkabir Ziyaret Saatleri
Anıtkabir, belirli saatlerde olmak üzere her gün ziyarete açıktır. Anıtkabir ziyaret saatleri ise şöyle:
1 Şubat’tan 14 Mayıs’a kadar 09.00’dan 16.30’a kadar; 15 Mayıs’tan 31 Ekim’ e kadar 09.00’dan 17.00’ye kadar; 1 Kasım’dan 31 Ocak’a kadar 09.00’dan 16.00’ya kadar.
Anıtkabir Sanal Gezi
Eğer internette gördüğünüz Anıtkabir fotoğrafları sizin için yeterli değilse, Anıtkabir’in her bir yanını internetten sanal bir gezi yaparak da gezip görmek mümkün. Anıtkabir sanal gezi kullanıcılara 360 derece görüş açısı sağlayan internet sitesi, Anıtkabir’i henüz göremeyenler ya da tekrar görmek isteyenler için güzel bir fırsat. www.360tr.net/ankara/anitkabir/ adresinden Anıtkabir sanal gezi yapabilirsiniz.
