T.C Ziraat Bankası Müzesi

Ankara'nın önemli yapılarından olan T.C. Ziraat Bankası binası, 1926-1929 yılları arasında İtalyan mimar Giulio Mongeri tarafından yapılmıştır. T.C. Ziraat Bankası Müzesi ise Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi yapılarından biri olan bu genel müdürlük binasında, 1981 yılında hizmete girmiştir. T.C. Ziraat Bankası Müzesi bankanın 118. kuruluş kutlamalarının yapıldığı 20 Kasım 1981 tarihinde, dönemin Danışma Meclisi Başkanı Dr. Sadi Irmak tarafından açılmıştır.

T.C. Ziraat Bankası Müzesi Hakkında Bilgi

Binanın orta kısmında, birçok Cumhuriyet Balosu’na ev sahipliği yapmış olan şeref salonunda yer alan T.C. Ziraat Bankası Müzesi, Türkiye Cumhuriyeti’nin resmî ve kayıtlı tüm evrakının saklandığı bir hazine niteliğindedir.
Müze koleksiyonunun en eski ve değerli parçalarından biri, Mithat Paşa’nın bugün T.C. Ziraat Bankası’nın ilk hali olarak kabul edilen 1863’te “Memleket Sandıkları”nın kurulması için sadaret makamına yazdığı mektuplardır. Ayrıca 3-15 Ağustos 1888 tarihli “Memleket Sandıkları”ndan Ziraat Bankası’na geçiş nizamnamesi, Emniyet Sandığı’nın kuruluşunda yazılan mektuplar, belgeler (1868) ve Şurayı Devlet Reisi Mithat Paşa’ya ait 1 No’lu hesap sayfası, koleksiyonun nadide parçalarını oluşturmaktadır. T.C. Ziraat Bankası Müzesi teşhir salonunda sergilenen diğer eserler şöyle sıralanmaktadır:

1863 ve 1867 yıllarında hizmete giren Şarköy ve Tava Memleket Sandıkları’nda kullanılmış olan standart ölçü ve şekilde yapılmış, gürgen ve çam ağacından sandıklar. 1889 yılında açılan Sivrihisar Sandığı’nda kullanılan mıhlı para kasası. Bergama şubesinden gelen demir kasa. Genel Müdürlük ve şubelerde kullanılan hesap, yazı makineleri ile kristal hokka takımı, telefonlar, çeşitli altın mektup terazileri, bekçi kontrol saatleri ve banka kapı levhaları. Resmi banka mühürleri, bazı şube yetkililerinin mühür örnekleri (1890-1930), 1889 ve sonrasına ait yevmiye defterleri, kasa esas defteri ve bir kısım günlük evraklar.

T.C. Ziraat Bankası Müzesi bankacılıkla ilgili evrak ve eşyalarının yanında, çok sayıda sanat eserine de ev sahipliği yapmaktadır. Bunlardan ilki, ünlü Türk ressamı İbrahim Çallı’ya ait 1928 tarihli “Harman” adlı tablodur. 4,5 x 5 m boyutlarındaki tablo banka binası için özel olarak yapılmıştır. Bir başka değerli eser de, yine 1928’de ressam Namık İsmail tarafından yapılan 4,5 x 5 m boyutlarındaki “Gazi Mustafa Kemal Çiftçiler Arasında” adlı yağlı boya tablodur.

T.C. Ziraat Bankası Müzesi’nin ziyaretçilere açık diğer parçaları arasında; Çorum - Osmancık personelinin sakladığı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarına ait (1989-1938) madenî ve kâğıt para örnekleri büyük ilgi görmektedir. Ayrıca tarihî teftiş defterleri, raporlar, imza sirküleri, hesap cüzdanı örnekleri, kopya defterleri (bugünkü fotokopi yerine kullanılan), altın alım-sayım belgeleri sergilenmektedir. Tüm bu belgelerin yanı sıra, 1929’da Genel Müdürlük binasının açılışında kullanılan altın orak ve tepsi ile çeşitli kurum ve kuruluşların bankaya hediye ettiği madalya ve beratlar da müzenin değerli eserleri arasında yer almaktadır.

T.C. Ziraat Bankası Müzesi’ni gezmek için, önce Genel Müdürlük binasının girişindeki danışmaya başvurmak gerekmektedir. Burada müze yetkilisine haber verilmekte ve sonrasında Müze, bir rehber eşliğinde gezilmektedir.

Ziraat Bankası Müzesi Binası Özellikleri

Projesine 1925 yılında başlanan ve inşaatı 1929’da tamamlanan tarihî Ziraat Bankası Müzesi binası İtalyan mimar Giulio Mongeri’nin imzasını taşımaktadır. Ancak mimarı İtalyan olduğu halde binanın mimari tarzında Türk mimari üslubu dikkati çekmektedir. Milano doğumlu mimar Mongeri, uzun yıllar Türkiye’de kalmış ve İstanbul Sanayi-i Nefise Mektebi (Güzel Sanatlar Akademisi) Mimarlık Bölümü’nde eğitim vermiştir. Bu nedenle Ziraat Bankası Müzesi binasının projesini hazırlarken, ilerde doğabilecek ihtiyaçları da göz önünde bulundurmuştur.
Yaklaşık 10.000 metrekarelik bir alan üzerine kurulu olan Ziraat Bankası Müzesi binası bodrum, zemin, asma kat, birinci, ikinci ve çatı katlardan oluşmaktadır. İnşaat için gerekli çimento ve alçılar Almanya’dan, ahşap kısımlar için gereken keresteler ve tuğlalar ise Romanya’dan ithal edilmiştir. Tuğlaların üzerinde eski Türkçe damgalar bulunmaktadır.

Ziraat Bankası Müzesi binasının dış kaba inşaatında mimar Mongeri’nin Sanayii Nefise Mektebi’nde öğrencisi olan Yüksek Mimar Burhan Arif Ongun’un başkanlığında İtalyan ustalar çalışmıştır. Dış sıvalar ve boyalar ise Yüksek Mimar Arif Hikmet Koyuncuoğlu’nun başkanlığında, Macar ustalar tarafından yapılmıştır. Binanın dış cephelerinin suni taş sıvaları İtalyan baş usta Salvatore Genovezi imzasını taşırken, zemin kattaki şeref holünün alçı desenleri mimar Vahan Bey tarafından yapılmıştır.
Ziraat Bankası Müzesi binasının saçak altlarında bulunan Selçuklu motif süslemelerinin çizimi ve turkuaz mavisiyle renklendirilmesi, yüksek mimar ve arkeolog Mahmut Akok imzalıdır. Binanın büyük beğeni toplayan ve “üstün bir sanatkârlık” olarak değerlendirilen ahşap doğramaları ile marangozluk işleri ise Selahattin Refik (Sırmalı) tarafından yapılmıştır.
Ziraat Bankası Müzesi binasının resmi açılışı, 26 Kasım 1929 tarihinde Başbakan İsmet İnönü ve TBMM Başkanı Kazım Özalp tarafından gerçekleştirilmiştir.

Ziraat Bankası Nerede?

Ziraat Bankası Ankara’nın Altındağ ilçesine bağlı Ulus semtinde yer almaktadır. T.C. Ziraat Bankası Müzesi de bu binanın şeref salonundadır. Türkiye’de açılan ilk “Bankacılık Müzesi”dir.

Ziraat Bankası Müzesi Ulaşım

Ziraat Bankası Müzesi ulaşım açısından çok merkezi bir konumdadır. Ankara’da, Altındağ-Ulus yönüne giden otobüs ve dolmuşlarla ulaşım mümkündür. Metroyla gitmek isteyenler, Ulus durağında indikten sonra birkaç dakikalık yürüyüşle müzeye ulaşabilirler. Ankara’ya ülkenin her şehrinden otobüsle, bütün büyükşehirlerden de uçakla ulaşım mümkündür.

Ziraat Bankası Müzesi Giriş Ücreti

Ziraat Bankası Müzesi giriş ücreti ödemeden ziyaret edebileceğiniz müzelerden. Ancak Ziraat Bankası Müzesi’nin yer aldığı tarihi Genel Müdürlük binası restorasyona girdiği için, 3 Nisan 2017 tarihi itibariyle Ziraat Bankası Müzesi restorasyon bitimine kadar ziyarete kapanmıştır.

Ziraat Bankası Çevresindeki Müzeler

Ziraat Bankası Müzesi Ulus’ta olması nedeniyle, çok sayıda müzeye komşu konumdadır. Bu bölgede ayrıca Ulus Meydanı’ndaki Kurtuluş Savaşı Müzesi, Cumhuriyet Müzesi ve Roma Hamamı Açık Hava Müzesi’ni de ziyaret edebilirsiniz.