Rumkale

Rumkale Fırat Nehri ile Merzimen Çayı’nın birleştiği noktadaki bir yarımada üzerinde, yüksek kayalarla örtülü bir tepede konumlanmış, tarihi bir kaledir. Antik çağlardan bugüne kadar, Sitamrat, Kal-a Rhomayta, Hromklay, Ranculat, Kal-at el Rum, Kal-at el Müslimin ve Kale-i Zerrin (Altın Kale) gibi birçok isimle anılmıştır.

Rumkale Tarihi 

Rumkale’deki mimari kalıntılar Geç Roma ve Orta Çağ karakteri taşımaktadır. Kale’de bugün ziyaret edilebilen yapılar, Aziz Nerses Kilisesi, Barşavma Manastırı, çok sayıda yapı kalıntısı, su sarnıçları, kuyu ve hendeklerdir. Fırat Nehri boyunca ve yakın çevrede ele geçen çakmak taşından yapılmış aletlerle diğer kalıntılar; Rumkale ve çevresinde Yontma Taş Devri’nden (Paleotik Çağ) bu yana yerleşim olduğunu göstermektedir. Bu dönemi takiben, yerleşim Fırat Vadisi’nde Tunç Çağı’ndan başlayarak, Kalkolitik Çağ’a kadar uzanan höyüklerle izlenmektedir. Antik Dönem’e ait kaynaklarda Rumkale ve çevresiyle ilgili ilk bilgi, Asur Kralı 3. Salmanazar’ın MÖ 855’te ele geçirdiğiŞitamrat yerleşimidir. Buranın Rumkale olduğu iddia edilmektedir. Rumkale, stratejik konumu nedeniyle Med, Pers, Helenistik ve Roma dönemlerinde iskân görmüştür.

Roma döneminde Hz. İsa’nin havarilerinden Johannes’in (Yuhanna) Rumkale’ye yerleşmesi ve burada Hristiyanlığı yayması nedeniyle, bu yerleşim bölgesi Hristiyanlık tarihi açsından büyük önem taşımaktadır. Johannes’in, kayadan oyma bir odada İncil’i çoğalttığı ve sonrasında da Beyrut’a götürdüğü rivayet edilmektedir. 11. yüzyılda “Katolikosluk” (Başpiskoposluk) makamına ev sahipliği yapan Rumkale, 1292’de Memluk Sultanı Melik el-Eşref tarafından fethedilmiştir. 1516’da Osmanlıların eline geçen Rumkale, Halep Eyaleti’nin Birecik Sancağı’na bağlı bir kaza olmuştur. Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde, Rumkale’nin bir tepe üzerinde sağlam bir kale olduğu, dışarda camii, hanı ve küçük bir çarşısı bulunduğu yazmaktadır.

Gaziantep Rumkale Gezisi 

Rumkale, mimari açıdan doğayla eşsiz bir uyum içindedir. Bu nedenle Gaziantep Rumkale gezisi bölgeye gelen turistlerin öncelikli tercihleridir. 1838 yılında Rumkale’yi ziyaret eden Alman Mareşal Helmut Karl Bernhard von Moltke, “Kayalığın nerede bittiğini, insan eserinin nerede başladığını söyleyebilmek çok zor.” demiştir. 120 metre genişliğinde ve 200 metre uzunluğunda bir alanı kaplayan Rumkale, iki bedenden oluşmaktadır. Birinci beden kalenin doğu, kuzey ve batıda, doğal kayalığın dik olarak yontulmasıyla bir doğal sur oluşturularak yapılmıştır. İkinci beden ise bu doğal surun üstüne sert kalker taşlarla sur duvarı olarak inşa edilmiştir. Kuzey ve doğu surlarında dikdörtgen planlı 7 burç, kuzeyde ise çok sayıda mazgal pencere mevcuttur. Kale’nin güneyindeki kayalık uzantısı, 12. yüzyılda 30m derinliğinde ve 20m genişliğinde oyularak bir hendek hatta uçurum haline getirilmiştir. Bu sayede savunma amaçlı olarak Kale’nin karayla direkt ilişkisi kesilmiştir.

Rumkale Tekne Turu Fiyatları 

Rumkale tekne turları sabah 07.00-21.00 saatleri arasında yapılmaktadır. Sahilden başlayarak sular altında kalmış olan bölgeyi ve boşaltılmış olan köyleri gezmek mümkündür. Rumkale tekne turu fiyatları teknelerin büyüklüğüne göre değişmektedir. Rumkale'den Halfeti'ye tekne turu yapmak için tekneler evcut, 150-200 arası bir fiyata kalkan teknelerde ödee katılımcı sayısına göre yapılıyor. Böylelikle kişi aşı 30-50 TL. civarında bir ödeme yaparak gezinizi yapmış oluyorsunuz. Teknede yemek ikramı bulunmuyor. 

Rumkale Nerede? 

Rumkale Gaziantep ilinin Yavuzeli ilçesinde Kasaba köyünün yakınındadır. Gaziantep şehir merkezinden 62 km, Yavuzeli ilçesinden ise 25 km uzaklıktadır.Merzimen Çayı’nın Fırat Nehri ile birleştiği noktadadır. Bir zamanlar Halfeti (Şanlıurfa) ile Gaziantep arasında sınır oluşturan Fırat Nehri’nin kıyısında konumlandığı için, günümüzde halen iki şehir halkı tarafından da sahiplenilmektedir. Rumkale nereye bağlı diye soranlara en kısa yanıt; bugün üç tarafı baraj gölü ile çevrili bir yarımadanın üzerinde konumlanan Rumkale’nin Gaziantep sınırları içinde yer aldığıdır.

Rumkale Nasıl Gidilir? 

Rumkale’ye hem Gaziantep ilinin Yavuzeli ilçesine bağlı Kasaba köyünden hem de Şanlıurfa Halfeti’den teknelerle ulaşmak mümkündür. Bu nedenle özel aracınızla gidecekseniz, Yukarı Beylerbeyi-Bedirköy hattı üzerinden, Gaziantep-Adıyaman yolunu kullanmalısınız. Süleyman Obası ve Saray Mağara köyü yolunu takip ederek, Yarımca ve Beğendik üzerinden 1 saatlik yolculukla, Gaziantep’e 66km uzaklıktaki Kasaba Köyü’ne ulaşabilirsiniz. Kasaba Köyü’ne vardıktan sonra aracınızı park etmeniz ve Sıtma Pınarı’ndan teknelerle ya da sürat motoru, kayık, deniz bisikleti seçeneklerinden birini tercih ederek Rumkale’ye gidebilirsiniz.

Eğer otobüsle gidecekseniz, Gaziantep Otogarı’ndan şehir içi otobüslerle Yavuzeli’ne, sonra dolmuşlarla Kasaba Köyü’ne, oradan da 1,5 saatlik yolculukla Rumkale’ye ulaşabilirsiniz.

Uçakla gidecekseniz araç kiralayarak, otobüs ya da servislerle şehir merkezine, oradan da Kasaba köyünün güneyindeki Rumkale’nin karşı kıyısına 1 saat 40 dakikalık bir yolculukla varabilirsiniz. Rumkale’ye geçmek için köylülere ait balıkçı teknelerini ve Gaziantep Valiliği’ne ait tekneyi de kullanabilirsiniz. Öte yandan Rumkale’ye Zeugma Antik Kenti’nden 180 kişilik Kumla vapuru ile ve Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesinden kalkan teknelerle de ulaşabilirsiniz.

Gaziantep’e Türkiye’nin her ilinden otobüs, büyükşehirlerinden de uçak seferi bulunmaktadır.