Alahan Manastırı


 

Mersin’in Mut ilçesinde bulunan Alahan Manastırı, Toroslar’ın yamacında, Göksü’ya karşı konuşlanmış ve MS 4. ve 6. yüzyıllar arasında Hristiyanlar tarafından yoğun olarak kullanılan Hac merkezi olduğu düşünülmektedir. Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde bahsettiği Alahan Manastırı için “Ustasının elinden yeni çıkmış gibi duruyor” ifadesi bize, döneminde iyi muhafaza edildiği bilgisini vermektedir. Manastır’a Karaman ilinden de ulaşım mümkündür. Restorasyonu devam eden manastıra ulaşım araçlar ile sağlanırken dağ yollarının tehlikeli olması nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Manastırın batı tarafındaki girişinde aralarında Cebrail ve Mikail’in de bulunduğu birkaç melek tasviri dikkat çekmektedir. 2 kilisesi olan Manastır’ın bir kilisesi tahrip olmuş, diğer kilisesi ise hala ayakta ziyaretçilerini beklemektedir. Alahan Manastırı özellikleri bakımından 2000 yılından beri Dünya Kültür Mirası Adayları Listesi’nde yer almaktadır; Türkiye listesindeki yeri ise 12. sıradır.

Alahan Manastırı Hakkında Kısa Bilgi

Alahan Manastırı İmparator İsauralı Zenon tarafından yaptırılmıştır. MS 474 – 491 yılları arasında imparatorluk yaptığı kabul edilen İsauralı Zenon’un bu manastırı yaptırmasının sebebi bu bölgenin hac yolculuğu sırasında ziyaret edilen bir geçiş noktası olmasıydı.

Özellikle 5 ve 6. yüzyıllarda yoğun olarak kutsal topraklara doğru hac yolculuğuna çıkan Hristiyanlar, yol üzerindeki hac merkezlerini de ziyaret ederlerdi. Bu yüzden Alahan Manastırı da hem yolcuların hem de bölge halkının hac merkezi haline gelmiştir.

7. yüzyılda Arap baskınlarıyla beraber Alahan Manastırı için hareketli ve parlak geçen bir dönem sona erdi fakat manastır uzun yıllar sapasağlam ayakta kalmayı başardı. Öyle ki gezgin Evliya Çelebi bu manastırı 17. yüzyılda ziyaret ettiğinde “Usta elinden yeni çıkmış gibi duruyor” demiştir.

Alahan Manastırı Nerede?

Alahan Manastırı, Mersin-Karaman karayolu üzerinde Mut ilçesinin yaklaşık 20 km kuzeyinde yer almaktadır. Geçimli köye yakın bir yerde konumlanan Alahan Manastırı Göksu Vadisi’nin karşısında yer alan dik bir yamaçta, Toros Dağları üzerinde yaklaşık 1.300 metre yükseklikte yer alır.

Alahan Manastırı Planı

Alahan Manastırı oldukça geniş bir alana kurulmuştur ve farklı mimari bölümleri vardır. Bu bölümler şöyle sıralanmaktadır: Batı Kilisesi (Evangelist Bazilika), Doğu Kilisesi, Manastır, kaya oyma keşiş odaları ve mezarlıklar. Batı Kilisesi saldırılara ve zamana direnemeyip yıkılmış olsa da Doğu Kilisesi hâlâ ayaktadır. Batı Kilisesi yıkılmış da olsa hala girişindeki duvar süslemeleri görünür haldedir. Bu süslemeler çeşitli hayvan tasvirlerinden, Cebrail ve Mikail gibi kanatlı melek çizimlerinden oluşmaktadır. Girişte bir de İsa heykeli yer alır.

Yıkılmış kilise ile Doğu Kilisesi aslında birbirine kolonlu kemerli bir galeri-teras ile bağlanmıştır. Bu galerinin ortasında bir vaftizhane, vaftizhanenin karşısında da kaya oyma mezarlıklar bulunmaktadır. Manastırda yer alan mezarlardan bir tanesi Manastır’ın kurucu ekibinden olan Tarasis’e aittir. Tarasis’in mezarına ait kitabede de “Burada çok mümtaz Flavius Severinus ve Flavius Dagalaiphus’un konsüllüğünden sonra İndiktionun 15. yılının 13 Şubat’ında kutsal oruçların ilk haftasının salı günü ölmüş olan hatırası kutsal kurucu Tarasis yatıyor” yazmaktadır.

Alahan Manastırı Doğu Kilisesi

Alahan Manastırı Doğu Kilisesi günümüzde müze olarak hizmet vermektedir. Oldukça özenli ve ince işçilikle yapılan bu kilise tamamen kesme taşlar kullanılarak inşa edilmiştir. İstanbul’daki Ayasofya Kilisesi ile birçok ortak özelliğe sahip olan Doğu Kilisesi içerisinde birçok kabartma süse rastlamak da mümkündür. Kilise’nin planı dikdörtgen şeklindedir ve her cephede birer adet olmak üzere toplam dört büyük penceresi bulunmaktadır.

Alahan Manastırı Doğu Kilisesi


Alahan Manastırı  Giriş Ücreti ve Ziyaret Saatleri

Alahan Manastırı Müzesi, 15 Nisan ile 2 Ekim tarihleri arasında sabah 09.00’dan akşam 19.00’a kadar hizmet vermektedir. Kış tarifesinde ise (3 Ekim – 14 Nisan) sabah 08.00’den akşam 17.00’ye kadar açıktır.

Kültür Bakanlığı’na bağlı tüm müze ve ören yerlerinde olduğu gibi Alahan Manastırı da dinî bayramların birinci günlerinde 13.00’e kadar kapalıdır. Müzeye giriş ücreti ise 5 TL olarak belirlenmiştir. Dilerseniz Müzekart+ ile burayı yıl boyunca sınırsız da ziyaret edebilirsiniz.

Alahan Manastırı’na Nasıl Gidilir?

Alahan Manastırı’na İstanbul’dan kendi aracınızla ulaşmayı planlıyorsanız İstanbul’dan yaklaşık 9 saatlik bir yolculuk yapmanız gerekecek. İstanbul’dan yola çıktıktan sonra Bursa üzerinden Eskişehir, Konya, Karaman hattını takip ederek Mersin-Karaman otoyoluna çıkabilirsiniz. Buradan Mut ilçesine doğru giderken Geçimli tabelalarını takip edin. Daha sonra Alahan Manastırı yönlendirmeleri karşınıza çıkacaktır.

Alahan Manastırı’nın tam önüne kadar araçla ulaşmak mümkün olmaktadır.