Makedonya'nın kalbi Üsküp hakkında Üsküp Gezi Rehberi hazırlamaya çalıştık. Ağustos ayında yapmış olduğumuz Balkanlar seyahatimizin üçüncü durağında bizim gibi seyahat edecekler için yararlı bilgiler yazımızda olacak. Üsküp'te gezilecek yerler, Üsküp ulaşım, Üsküp'te ne yenir, Üsküp'te kalacak yerler gibi sorulara cevap vermeye çalışacağız.
Balkanlar seyahatimizin üçüncü durağı Makedonya'nın başkenti Üsküp oldu. Bu seyahat boyunca güzel tesadüfler sayesinde üç farklı ülkede arkadaşlarımızla görüşme şansımız oldu. Üsküp seyahatimizde bizimle ilgilenen, üniversiteyi Makedonya'da okuyan lise arkadaşım Ömer oldu. Seyahatimiz boyunca ilk ve son defa harita kullanmadan gezdik
Üsküp Gezi Rehberi
Üsküp'e, Ohrid'den rahat bir otobüs yolculuğu ile ulaştık. Yolculuk yaklaşık 3-3.5 saat sürdü. Üsküp-Ohrid arası yerli ve yabancılar tarafından çok sık kullanılan bir güzergah. İki şehir arasında otobüs seferleri çok sık ve birden fazla otobüs firması mevcut.
Sabah saat 10.30 civarı Üsküp otobüs terminaline ulaştık. Otobüs Terminali diğer gördüğümüz ve göreceğimiz bütün terminallerden daha büyüktü (Belgrad hariç). Otobüsten iner inmez her zaman yaptığımız gibi önce bir sonraki durağımızın biletlerini almak için gişelere gittik. Niyetimiz Üsküp'te bir gün kalıp, ertesi gün Kosova'ya geçmek orada bir gün kaldıktan sonra Budva'ya gitmekti. Geziden önce yaptığımız bu hesap çarşıya uymadı ve Kosova'yı pas geçerek, Budva'ya bilet aldık. Balkanlar otobüs saatleri,internetten araştırılan saatler ve güzergahlarla tam olarak uyuşmuyor. Otobüslerin saatleri veya güzergahı değişmiş ve internet üzerinde güncellenmemiş olabiliyor. Biz de bu durumu yaşadık. Kosova'ya giden otobüs saatleri çok geç saatte olduğundan Kosova'da gezecek zamanımız kalmayacaktı. Bizde bu durumu hesaba katarak ilk gün şehir turu ikinci gün Matka Kanyonu'nu gezeriz diyerek Üsküp'te iki gün kalmaya karar verdik.
Küçük çaplı bilet krizini atlattıktan sonra otogarın hemen dışında bulunan taksilerden birine atlayıp hostelimize gittik. Taksiciler çoğu yerde olduğu gibi taksimetreyi açarım ne yazarsa ödersiniz diye ısrar ediyorlar ama binmeden önce pazarlık yapıp binmek her zaman daha karlı,buralarda pazarlıksız iş yapmayın.Otogar taksileri bazen fiyatı yüksekten açıp pazarlığa yanaşmıyorlar bunda otogarda beklerken ödedikleri paranında etkisi büyük.Bu gibi durumlarda otogardan çıkıp biraz yürüdükten sonra etraftan geçen taksileri durdurup binmek daha karlı olduğunu unutmamak gerek.
Biz yanımızda Ömer olduğu ve Makedonca bildiği için 200 dinara anlaşarak hostelimize ulaştık. Hostelimiz turistik bölgenin biraz dışında yerli insanların yaşadığı bahçe içinde 3 katlı, gayet temiz bir hosteldi.Hostele giriş yapıp, hostelin sahibi Goran'dan Üsküp turistik gezilecek yerler hakkında tavsiyeleri aldıktan sonra şehir turumuz için dışarı çıktık.
Üsküp Gezilecek Yerler
Makedonya Meydanı
Kesinlikle şehrin en turistik ve ziyaretçi çeken bölgesi.Meydanın ortasında Büyük İskender'in büyük bir heykeli bulunuyor.Makedonlar bu meydanı düzenlemeye çok önem veriyorlar.Oldukça geniş bu meydanın etrafında yükselen inşaatlar ve binalar şuan şantiye görüntüsünü andırsa da bir kaç yıl sonra burasının çok farklı bir görüntüde olacağı kesin.Meydanın etrafında ve ona bağlanan sokaklarda çok güzel cafeler ve restoranlar var. Üsküp'te gezilecek yerlerin hemen hepsine bu meydandan yürüyerek ulaşmak mümkün.
Arkeoloji Müzesi
Açılışına Makedonya cumhurbaşkanı ve başbakanının katıldığı Üsküp'ün en gösterişli ve güzel binalarından olan müzede Makedon tarihiyle alakalı öğeler bulabilirsiniz.Müze ayrıca ulusal arşiv olma özelliğinide sahip.Müzeye bağlanan köprü üzerinde ayrıca çok güzel heykellerde mevcut.Bu köprü bize Prag'da bulunan Charles Köprüsü'nü hatırlattı.Müzeye giriş ücreti 300 dinar öğrenci bileti 100 dinar.Aynur öğrenci kartını hostelde unutunca bilet görevlisi olan kadına kartın fotoğrafını göstermemize rağmen kartın orjinalini görmekte ısrar edince bizde kızarak müzeye girmedik. O yüzden içeride bulunan eserlerle ilgili yorum yapamayacağız.
Çarşı
Osmanlı döneminden günümüze kalan çarşı ve çevresi şehrin müslüman tarafını oluşturuyor.Genelde Türkiye'den gelen ürünlerin satıldığı,esnafının çoğunluğunu ise müslüman Arnavutların oluşturduğu bir bölge.Çarşı Türk turistlerin pek sevdiği ve en çok gezdikleri yer. Çarşı içinde Türk kahvesi, demlenmiş çay bulabilmek mümkün. Çarşı ve çevresinde bir kelime İngilizce bilmeden gezmek, yemek yemek, insanlarla anlaşmak mümkün.
Çarşı'yı, Makedonya meydanının bulunduğu daha çok Hıristiyanların yaşadığı bölgeden Vardar Nehri ayırıyor. İki bölge birbirine köprülerle bağlanmış fakat iki taraf arasında görünmez bir duvar var gibi. Bahsettiğim duvar kültürel anlamda. Hıristiyan tarafta yükselen şık binalar, heykeller, cafeler ve sosyal hayatta kadını net olarak görmek mümkünken, köprünün diğer tarafı çarşı bölgesinde ise geleneksel dükkanlar, parke taşlı sokaklar ve kahvehane tarzı yerler bulunuyor. Sosyal hayatta ise kadın pek görünmüyor.
Taşköprü
Makedonya meydanı ve çarşıyı birbirine bağlayan Osmanlı döneminden kalma köprü.Üstünden güzel manzaralı fotoğraflar çekebilirsiniz.
Makedonya Milli Müzesi
Tarihi Taşköprü'den Çarşı tarafına doğru yürürken köprünün hemen sol tarafında yer alıyor. Müzede Osmanlı idaresi, dünya savaşları, Yugoslavya dönemi, Makedon devrimi gibi dönemlerdeki Makedon liderlerin balmumu heykelleri sergileniyor.
Kronolojik olarak düzenlenmiş bu müzeyi gezerken size bir rehber eşlik ediyor. Biz müzeyi gezerken Amerikalı bir çiftle birlikte gezdik. 4 kişi ve 1 rehber, özel tur gibi oldu. Genelde gruplar daha kalabalık oluyormuş fakat şansımıza öğlen saatinde pek kimse yoktu. Her liderin ne yaptığını ayrıntılarıyla anlatıyor. Ülke tarihinde önemli yer tutan insanlar üzerinden, Makedonya tarihi açısından dönüm noktası olmuş olayları anlatmak için harika bir yöntem bulmuşlar. Müzenin iç tasarımı, her koridorda arka fonda duyulan müzik, rehberlerin konuya hakimiyetiyle birlikte harika bir müze oluşturmuşlar. Şu ana kadar Türkiye'de ve yurtdışında çok müze gezdim fakat ziyaretçisini bu derece etki altına alıp, olayı yaşatan bir müze daha önce görmedim. Türkiye'nin kendi tarihini öğretmek ve merak uyandırmak için böyle müzelere ihtiyacı var. Müzeye giriş bileti 120 dinar (öğrenci), yetişkin 250 dinar.
Soykırım Müzesi
Milli müzenin hemen arkasında yer alan modern ve yeni bir bina. 2.dünya savaşı sırasında öldürülen Üsküp'lü Yahudilerin fotoğrafları sergileniyor. Ayrıca Yahudileri kamplara gönderirken kullanılan tren vagonlarının da bir örneği sergileniyor. Müzeye giriş ücretsiz. Gittiğinizde kapı kapalı olabilir,kapıda bulunan zile basarsanız içeride bulunan güvenlik kapıyı açar.
Rahibe Teresa Evi
Nobel Barış Ödüllü,Arnavut kökenli Rahibe Teresa anısında yapılmış ev.El yazısıyla yazdığı mektuplar,dünyanın ileri gelen insanlarıyla olan buluşmalarında çekilen fotoğraflar ve temsili odası yer alıyor. Evin üst katında ise küçük bir şapel var. Giriş ücretsiz.
Üsküp Kalesi
Üsküp kalesine çarşıyı gezdikten devam eden yolu kullanarak çıkabilirsiniz.Kalenin içinde gezilecek herhangi bir yapı yok.Surlar Türkiye'de alışık olduğumuz tarzda restore edilmiş gibi.Özellikle kaleyi görmek için çıkmaya gerek yok fakat kaleden güzel bir şehir manzarası var.Kaleye giriş ücretsiz.
Üsküp'te Ne Yenir?
Üsküp yeme-içme olarak iyi yemeğin peşinde olanları çok mutlu edecek bir şehir. Harika yemekleri uygun fiyata yiyebilmek mümkün. Sabah kahvaltısı olarak daha önceki yazılarımızda önerdiğimiz pekaralardan aldığınız sıcacık börekleri, çarşıya gidip demlenmiş çayla beraber yiyebilirsiniz. Fiyatlar gayet uygun ve ürünler kaliteli.
Öğlen ve akşam yemeği önerisi yapmak en kolay yerlerden biri Üsküp'te. Seyahate başlamadan önce hakkında bir sürü övgü duyduğumuz köftesine ve güveçte tereyağlı kuru fasulyeye hayır diyebilecek biri olduğunu sanmıyoruz. Hayatımızda yediğimiz en güzel köfteyi ve kuru fasulyeyi burada yedik. Köfteyi ve kuru fasulyeyi yemek için çarşıda birçok seçenek var.
Biz tercihimizi Turist Köfte'den yana kullandık. Bütün lezzetlerin tadına bakabilmek için hepsinden bir porsiyon söyledik. 1 porsiyon köfte (10 adet), 1 tane pleskavitsa, 1 tane güveçte kuru fasulye, 1 tane Üsküp Salata, 2 ayran, 1 kola söyledik. 2 kişi için söylediğimiz bu yemekleri yerken hem lezzetten hem porsiyonların büyüklüğünden bayıldık. Tüm bu yediklerimize 750 dinar ödedik.
Üsküp'te Konaklama
Üsküp kalacak yerler açısından seçeneği bol bir şehir. Turistik bölgenin biraz dışında fakat yürüme mesafesinde yer alan bir sürü hostel bulabilmek mümkün. Bu hosteller genelde lokal insanların yaşadığı bölgelerde olduğu için yerel hayatı gözlemlemek açısından da kolaylık sağlıyor. Biz gayet temiz ve yürüme mesafesinde olan Universe Hostel'de kaldık. Sahibi Goran çok yardımcı, ilgili ve güleryüzlü. Üsküp'te kalacak olanlar için kesinlikle tavsiye ederiz.
Üsküp Gezisi İçin Tavsiyeler
Üsküp'e kadar gelip Matka Kanyonu'nu görmeden dönmek olmaz fakat biz maalesef kanyonu göremedik. Üsküp'te ikinci günümüzü kanyona ayırmayı düşünmüştük fakat yoğun yağıştan dolayı gidemedik. Üsküp'e gideceklere öneri olarak Matka Kanyonu'na bir gün ayırmalarını önerebiliriz.
Üsküp Genel Yorumlar
Uzun yıllar Osmanlı hakimiyeti altında kalmış Üsküp 2015 yılı itibariyle gördük ki fethi tamamlanmış.Şehirde yürürken bir TÜrk'e denk gelmeden,Türkçe duymadan gezmek mümkün değil.Türk turist grupları tarafından yoğun şekilde ziyaret ediliyor.
Şehirde gezilecek yerleri 1 gün içinde bitirmek mümkün fakat bazı müzeleri ziyaret etmek ve Matka Kanyonu'na gitmek için bir gün daha ayırmak gerek.Eğer kanyona gidilmeyecekse 2.gün kalmak biraz sıkıcı olabilir.