Parkın İçinde Bir Şehir: Kiev

Goethe’nin “İçinde parklar olan şehirler gördüm ama parkın içinde şehri ilk kez görüyorum” cümlesi tam da Kiev için söylenmiş.Yaklaşık 3 milyon kişinin yaşadığı Kiev, dünya üzerinde kadın nüfusunun erkek nüfusuna oranla en yüksek olduğu kent. Bu şehirde toplam nüfusun % 54’ünü kadınlar oluşturuyor.

Kiev 1991’de Sovyetler Birliğinden ayrılarak Ukrayna’nın başkenti olmuş. Kiev’de yaşayanların %85’i Ukraynalı, %12’si Rus, %3’lük bölümünü ise Tatarlar, Beyaz Ruslar ve Romanlar oluşturuyor. 

“Kyiv” Kardeşler
Kiev’in tarihi 1.500 yıl öncesine dayanıyor. Kavimler göçü sırasında Karadeniz’in kuzeyinden göç eden kavimlerden “Kyiv” kardeşlerin kabilesi (üç erkek kardeş, en büyüğü Kyiv, Hori, Kesh ve kız kardeşleri Lyibid) Dnyepr nehri kıyısındaki toprakları beğenip buraya 484 senesinde yerleşirler.

Dnyeper nehri kenarındaki tarıma elverişli topraklar ve geçiş noktasında yer alan konumu neticesinde hızla ticaret ile zenginleşir. Doğudan gelen baharat ve ipek yolu’nun Karadeniz’in kuzeyinden Kuzey Avrupa’ya ulaşması Kiev üzerinden gerçekleşmiştir. 10. yüzyılda bugünkü Rusya toprakları içindeki ilk büyük Rus Devleti, dönemin Kiev Prensi Yaroslav Mudri tarafından kurulmuş ve KIEV PRENSLİĞİ (Kievskaya Rus) diye adlandırılmış. Etraftaki diğer küçük şehir devletlerini ve prensliklerini de egemenliği altına almıştır. Kiev Prensliği o dönemde bu topraklardaki en büyük güçmüş.

Slav ırkının Hristiyanlık’la tanışması da tam bu döneme rastlıyor. (Öncesinde gökyüzüne tapıyorlar) Kiev hükümdarı Yaroslav Mudri’nin oğlu Knyaz Vladimir, Kırım yarımadasında İstanbul’dan (Bizans’tan) gelen rahiplerle tanışıp onları Kiev’e davet ediyor. Bunun akabinde Hristiyanlık Kiev prensliğinin resmi dini oluyor. Daha sonra hristiyanlık, Rusya’nın içlerine diğer ufak şehir devletlere, diğer Slav Irklar’a da yayılıyor. Hristiyanlığın kabulunun ardından kısa ürede o kadar çok kilise ve manastır kuruluyor ki, Kiev, “Azizler Şehri” olarak anılmaya başlıyor.

Ardından Moğol saldırısına uğruyor ve hemen ardından 15. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun eğemenliği altına giriyor. Bu egemenlik 200 sene devam ediyor ve 17. yüzyılın sonlarında o dönemde güçlenen Rus Çarlığı egemenliğine giriyor.

24 Ekim 1917 senesindeki Kızıl Devrim diğer adıyla Bolşevik Devrimi’nde Çarlık İmparatorluğu’nun yıkılması ve ardından oluşan Sovyetler Birliği’nin Moskova ve St. Petersburg’dan sonra 3. en büyük şehri haline geliyor.
*Çarlık Rusyası döneminde Lenin ve arkadaşları tarafından kanlı bir şekilde gerçekleştirilen devrim, 60 milyon insanın hayatına malolmuştur.

Kiev Pratik Bilgiler
Kiev’in para birimi Grivna'dır. 5 TL yaklaşık 45 Grivna’dır. Döviz büroları ve bankalarda paranızı bozdurabilirsiniz.
Kiev’in resmi dili Ukraynaca’dır. Ayrıca kentte Rusça da konuşulur. İngilizce belli genç kesim tarafından konuşulur.
Şehirdeki tabelaların çoğu Kiril alfabesi ile yazılmıştır.
Türkiye ile Kiev arasında saat farkı yoktur.
Ortalama 3 günde gezilir.
Ukrayna 1 Ağustos 2012 itibariyle Türk vatandaşlarına vize uygulamasını kaldırılmıştır.
Borispol Havaalanı şehir merkezine taksi ile 40 dakika mesafededir. Havaalanından kent merkezine Marshurutka minibüsleriyle ya da Skybusl isimli otobüslerle 1 saatte ulaşabilirsiniz.

Gerekli olabilecek telefon numaraları:
Polis: 102
Ambulans: 103
TC Kiev Büyükelçiliği (+380 44) 281 07 50; (+380 44) 281 07 51

Ne Zaman Gidilir?
Kiev’de karasal iklim hakimdir. Yazları çok nemli geçen şehirde kış mevsimi ise çok soğuk geçer. Ocak ve Şubat aylarında hava sıcaklığı sıfırın altındadır. Ancak ilkbahar ve yaz ayları tüm bahçe ve parkların yeşerdiği en güzel zamanlardır.

Nasıl Gidilir?
Haftanın her günü Türk Hava Yolları’nın Kiev’e direkt uçuşları mevcuttur. İstanbul – Kiev arası uçuş yaklaşık 2 saat sürmektedir.  Ayrıca aktarmalı uçuş tercih etmek isterseniz Air France, Lufthansa, KLM, Azerbaycan Havayolları gibi firmaların  seferleriyle de Kiev’e ulaşabilirsiniz.

Şehir içi Ulaşım
Kiev’de en yaygın toplu taşıma aracı metrodur. Avrupa’nın en derindeki ikinci metrosu Kiev’dedir. Tek kullanımlık jeton fiyatı yaklaşık 1.70 Grivna’dır. Tramvay ve troleybüs gibi diğer ulaşım araçları da Kiev’de hizmet vermektedir. Taksi de oldukça yaygın kullanılmaktadır. Taksi fiyatları Türkiye’deki taksi fiyatlarına oranla daha ucuzdur.

Ne Yenir?
Ukrayna mutfağında ekmek çeşitleri ve patatesin büyük bir yeri var. Çorba olarak borsch çorbasını, ana yemek olarak Türk mantısına benzeyen varenyky’yi ya da Kiev usülü tavuk yemeğini deneyebilirsiniz. Tatlılardan neyi seçerseniz seçin, ama yanında smetana adlı kremayı istemeyi unutmayın.

Kiev’de Görülmesi Gereken Yerler

• Perchka Lavra

Konum olarak Dynyeper Nehri’ne bakan Perchka Lavra manastırı, eski SSCB içindeki en büyük manastırlardan biri. 11. yüzyılın ortalarında daha küçük bir alana kurulmuş olsa da zaman içerisinde manastırın kapladığı alan 27 hektara ulaşmış. Üst ve alt olmak üzere 2 kısımdan oluşan manastırın içinde 18 tane kilise var. İçerisinde pek çok azizin mezarının da bulunduğu manastır kutsal kabul edildiği için dünyanın pek çok yerinden Slav Ortodoks Hristiyanları burayı ziyaret edip hacı oluyorlar.
Manastırın içinde yer alan Güzel Sanatlar Müzesi ve Mikro Minyatür Müzesi de görülmeye değer. Kiev Mikro Minyatür Müzesi’nde sergilenen eserlerin bir çoğu Guinness Rekorlar Kitabı’na girmiş olup, müzenin sahibi Ukraynalı Mykola Syadristy’e aittirler.

• Özgürlük Meydanı “Maydan Nezalejnasti”

Tüm Kiev halkının buluşma noktası Maydan Nezalejnasti, biri Özgürlük Heykeli diğeri ise barışı simgeleyen kuşların çevrelediği Dünya Anıtı olmak üzere iki önemli yapıya ev sahipliği yapıyor. Ayrıca şehrin giriş kapılarından biri sembolik olarak bu meydanda bulunuyor.
Bu meydanın tarihsel önemi de çok büyük. 1991 yılında Ukrayna’nın SSCB’den ayrılması için aylarca bu meydanda gösteriler yapılmış. 2004 senesindeki başkanlık seçimlerinden sonra Ukrayna Halkı yine bu meydanda toplanarak seçim sonuçlarını aylarca protesto ettiklerini hatırlarsınız. Dünyaca ünlü Turuncu Devrim işte bu olaylara ve sonrasındaki değişim sürecine verilen isim.

• Kreshatik Caddesi

Uzunluğu 1.100 metre olan cadde kentin atardamarı. Sağlı sollu eski komünizm döneminden kalma devasa büyüklükteki binaların yer aldığı caddenin bir  ucunda Özgürlük Meydanı diğer ucunda Arena City Alışveriş Merkezi yer alıyor. Cadde hafta sonları ve bayram günleri motorlu araç trafiğine kapalı.

• Podol Semti

15. yüzyılda kurulmuş olan Podol Semti, eskiden halkın yaşadığı, ticaret yaptığı yermiş. 1632’te yapılmış olan Kievo-Mogilyanskaya Akademisi içlerinde Lomonosov, Skovoroda ve Miloradovitch gibi isimlerin de yer aldığı pek çok yazar yetiştirmiştir.

Boğdan Meydanı merkezli üst şehir ile Kontraktova Meydanı merkezli alt şehri birbirine bağlayan Andreevskiy Yokuşu günümüzde sağlı sollu hediyelik eşya satıcılarına, antikacılara, ressamlara ev sahipliği yapan tarihi bir sokak. Uzunluğu 1 kilometreye ulaşan yokuşu doya doya gezmek isterseniz en az 2 saat ayırmalısınız. Burada sadece Pazar günleri antika pazarı kuruluyor. Ancak buradan alışveriş yapacaksanız 100 yıldan eski eşyaların yurtdışına çıkartılmasının yasak olduğunu unutmayın.

•  Caves Manastırı

Andreevskiy Yokuşu’nun en tepe noktasına kurulmuş olan yeşil kubbeli Caves Manastırı, Pazar günleri düğünlerinin en gözde mekanlarından biri.

• Aya Sofya Meydanı (Boğdan Meydanı)

Tarihi yönetim merkezi olan Boğdan Meydanı (Aya Sofya meydanı) kentin ana duraklarından olup, çok sayıda katedrale ev sahipliği yapıyor.
11. yüzyılda Knyaz Vladimir’in kararı ile inşa edilmiş olan St. Sofia Katedrali, ismini İstanbul’daki Aya Sofya kilisesinden alır. Bugün Ukrayna, Rusya ve Beyaz Rusya’da inşa edilmiş olan birçok kilise bu kilisenin mimarisinden esinlenilerek yapılmış. St. Mikael Kilisesi, meydanda mavi rengi ile dikkat çekiyor.

• Altın Kapı (Zoloti Vorota)

1017-1024 yılları arasında Kiev Prensliği’nin kurucusu Yaroslav Mudri, o dönemde Bizans’la aralarındaki sıcaklıktan ve Bizans mimarisinden etkilenerek şehre bu giriş kapısının inşa edilmesine karar vermiş.
 

• St. Vladimir Katedrali

Slavlar ile Hristiyanlığı tanıştıran Knyaz Vladimir’e ithaf edilen katedral, 1862-1896 yılları arasında yapılmış. Dışarıdan çok dikkat çekici görünmeyen katedralin içerisinde dünyaca ün yapmış Fransiz, İtalyan ve Belçikalı sanatçıların mozaik eserleri yer alıyor. Bazı ikonlarda elmas ve altın kullanıldığı için yapıldığı dönemdeki en pahalı kiliselerdenmiş.

• Hydrapark

Dinyeper Nehri ortasında yer alan bir ada. Kıyıları kumlarla doldurulmuş olan bu ada, Kiev halkının yaz aylarındaki mesire yeri. Balık tutanlardan kano yapanlara, güneşlenenlerden bungee jumping yapanlara pek çok alternatif aktivite mevcut bu parkta.

En az 3 gününüz varsa bu noktaları da atlamayın!

• Botanik Bahçe: 130 hektar alan üzerine kurulu olan Botanik Bahçe’de 13.000’in üzerinde çiçek, bitki ve ağaç çeşidi yer alıyor.
• Kiev Hayvanat Bahçesi: Yaz-kış açık olan hayvanat bahçesi 09:00-17:00 saatleri arasında hizmet veriyor.
• II. Dünya Savaşı Müzesi: İki kısımdan oluşan müzenin açıkhava kısmında ölümsüz ateşi, kapalı kısmında ise ikinci dünya savaşına ait belgeler, resimler ve katliamlarda kullanılan araçlar sergilenmektedir (giyotin makinası, insandan yapılmis sabun, insandan yapılmış eldiven, kemik öğütme makinası…)
• Babiy Yar: 2. Dünya Savaşı sırasında Kiev’de 100.000’den fazla insanın katledildiği ve toplu olarak gömüldüğü bir anıt park.
• Piragova Açık Hava Müzesi: Avrupa”nın en büyük açık hava müzelerinden birisi olan Piragova’da Ukrayna'da altı farklı bölgede yaşayan halkın yöresel evleri, köyleri ve ürünleri sergilenmektedir.