Polonya'nın Keşfedilmemiş Şehri: Łódź

Bundan tam 18 sene önce eşim, çalıştığı şirketin kendisini Polonya’ya yollayacağını öğrendiğinde ilk yaptığımız önümüze Polonya haritasını açıp bakmak olmuştu. Fakat o zamanlar hayatımızda lehçeyi hiç duymadığımız için şirketin Varşova haricinde hem Łódź hem de Vuç diye başka iki yerde daha olduğunu sanıyorduk. Ta ki kendimizi Varşova’da bulup lehçe ile içli dışlı olup kafayı yiyene kadar. Üzerinde çizgi olan L, ‘vı’ olarak okunurmuş meğer.

İlk Polonya maceramıza ben o zaman oğlumuza hamile olduğum için geç katılmış, 6 ay sonra da yine başka bir maceraya kucak açarak Almanya’ya taşınmıştık. Hem 40 günlük bir bebek ile geldiğim Polonya’dan bir şey anlamamış hem de yaşadığım güzel anlar kalbimde hoş anılar bırakmıştı. O yüzden bir kez daha Polonya karşımıza çıkınca o zaman yaşayamadıklarımızı yaşamak için bir fırsat dedik ve kendimizi yine, yeniden Varşova’da bulduk. Kaderin cilvesi olmalı ki o zaman 40 günlükken kucağımda gelen oğlumu bu kez de buradan kucaklayarak üniversiteye yolladım.

Varşova çok yazılır çizilir, onu da deneyimledikçe anlatacağım ama bu kez yazmak istediğim yer aslında küçük belki de bir o kadar cilvesiz, tanınmayan bir şehir; Łódź (Vuç). 18 senelik süre içerisindeki gelişimi bende şok etkisi yarattığı ve neredeyse yoktan var edilen bir şehir olduğu için yazmak istedim. Zaten Polonya’da yaşamayan birinin de, o kadar tanınmış gezilecek yer varken, Łódź’a turistik ziyareti zor olur diye düşünüyorum. Gerçi bu yükselen gelişim çizgisi ile kim bilir belki de gelecek senelerde burası da gezilmesi gereken yerler listesine tepeden girer.

Polonya’nın 3. büyük şehri olan Łódź; HP, Fujitsu, Dell, Gillette, Infosys, Philips, UPS ve Samsung gibi enternasyonal firmaların merkezlerinin bulunduğu bir şehir. Bu kadar büyük şirket burada bulununca yabancı popülasyonu da inanılmaz artıyor doğal olarak, bu da şehre farklı yapıda eğlence alanlarının yapılmasını sağlıyor haliyle.

Polonya’nın bir zamanlar tekstil merkezi olan Łódź’ta eski fabrikalar artık insanların eğlenebileceği, yemek yiyip, alışveriş edebileceği komplekslere dönüştürülüyor. Son yıllarda özellikle lojistik, IT, biyoteknoloji firmalarının bu bölgeye inanılmaz yatırımlar yapıyor olması şehrin tüm çehresini modernleşmeye ve bünyesine katılan yeni popülasyona bir şekilde hizmet etmeye zorluyor. Manufaktura’yı (https://www.manufaktura.com) ilk gördüğümde “Hadi canım” dedim, “herhalde hayal görüyorum”.

Eski kırmızı kiremitlerden 19. yüzyılda yapılmış devasa tekstil fabrikası içinde plaj voleybolunun bile bulunduğu muhteşem bir eğlence alanına dönüşmüş durumda. Çin lokantasından tutun da Meksika lokantasına, dumpling’lerin (bizimkinden daha büyük yapılan mantı) ağzınızı sulandırdığı Polak restoranlara kadar her türlüsü meydanın etrafına kurulmuş, nazlı nazlı ortada dolaşanları seyrediyor.

Hemen yanındaki mall’dan istediğiniz alışverişi yapabilirsiniz, bütün dünyadaki AVM kültürü aynen burada da olduğundan, bilindik tüm mağazalar var. Toplamda 240 mağazanın bulunduğu alanda ayrıca spor merkezi, bowling salonu, lazer oyun alanı ve Science and Technology Müzesi; teknoloji meraklılarını buraya ister istemez çekiyor. Ayrıca Museum of the Factory’i de (https://travel.uml.lodz.pl/en/tourism/what-to-see/manufaktura/museum-of-the-factory/) ziyaret edip tekstil endüstrisinin gelişimi ile ilgili bilgiler alıp, eğlenceli workshop’lara katılabiliyorsunuz.

Araştırmama göre Łódź’da tam tamına 948 (Amerika, Fransa ve Almanya’nın başı çektiği) yabancı sermayeli şirket var. Eeeee şimdi gel de gelişme.

Lokasyon olarak ta Łódź, Varşova’dan daha merkezi bir yerde, hatta Polonya’nın tam orta noktasında. Krakow’a ya da Almanya’ya buradan gidiş daha kolay. Şehir aynı zamanda birçok spor aktivitesine de ev sahipliği yapıyor. 30 adet park ve 1 adet de aquapark’a sahip.

Şehrin 20 sene önce belki de tek atraksiyon noktası olan Piotrkowska Caddesi hâlâ şehrin bir numaralı caddesi, sağlı sollu kafeler ve dükkânlar ile dolu. 4,9 kilometre uzunluğu ile dünyanın en uzun alışveriş ve eğlence caddesi olduğu söyleniyor. Dünyanın eminim çok daha güzel böyle ticari sokakları vardır ama en uzunu burada. Caddede şehrin ünlü şairi Julian Tuwin ve pianisti Arthur Rubenstein’ın gerçek ölçülerde heykelleri var.

Bir de Grand Hotel’in önünde “Walk of Fame” aynı Hollywood Bulvarı’ndaki gibi Polonya ünlülerin isimlerinin yerlerdeki yıldızlara yazıldığı yeri anlatmadan geçemeyeceğim. Kızım görse hemen çakma Hollywood derdi diye gülüyorum içimden. Aslında eminim onlar için çok önemli isimler ama bana sadece Roman Polanski tanıdık geliyor. Sanırım 60 - 70 kadar tarihte çeşitli konularda ünlü olan ismi görebiliyorsunuz.

Beni caddeden çok ara sokaklarda yine eski binaların artistik bir şekilde modern yerlere devşirildiği yerler etkiliyor. Hatta kafelerden birine girip nefis bir kahvaltı yapıyoruz. (http://spoldzielnia-lodz.pl)

Siz ziyarete gelene kadar kim bilir daha ne yeni yerler açılır. Yolunuz düşerse Łódź size bekliyor.

Yazı ve fotoğraflar: Banu DemirInstagram: banuyollarda