Şükran Bayramı olarak da bilinen Chuseok, Kore’nin en büyük ve en önemli bayramlarından biridir. Uzak ve yakın akrabaların bir araya geldiği bu bayramda anılar paylaşılır, yemekler ikram edilir ve atalar yâd edilir. Bazı özellikleriyle ülkemizdeki bayramlarla da benzerlik gösteren Chuseok’ta aile büyüklerinin mezarlarına gidilir, ruhları için dua edilir.
Geleneksel Kore kültürünü deneyimlemek için iyi bir fırsat olan bu bayram, halk arasında Han-gawi olarak da bilinir. “Han” kelimesi büyük anlamına gelirken, “gawi” ise sekizinci kameri ayın ortası anlamına gelir. Ay Takvimi’ne göre kutlanan Chuseok’un tarihi her yıl değişir. 2016 yılında, Ay Takvimi’ne göre sekizinci ay olan Eylül’ün 15’inde kutlanan bayram normalde 3 gün sürmesine rağmen hafta sonu tatiliyle birlikte 5 gün sürmüştür.
CHUSEOK BAYRAMI’NIN KÖKENİ
Yaygın inanışa göre Chuseok’un kökeni, yaklaşık iki bin yıl önce hüküm sürmüş Silla Krallığı döneminde takımlar arasında yapılan dokuma yarışmalarına dayanır. Rivayete göre krallığın kadınları gruplara ayrılır ve bir ay boyunca olabildiğince fazla elbise dokumaya çalışırlardı. Bir ay sonunda turnuvanın kazananlarına, kaybedenler tarafından büyük bir alkollü ziyafet düzenlenirdi.
GELENEKSEL CHUSEOK ADETLERİ
Bayram sabahı tüm aile üyeleri evlerinde bir araya gelerek “charye” dedikleri atalarını anma törenini gerçekleştirir. Anma töreninden sonra bir masa etrafında birleşen aile üyeleri bayrama özel hazırlanan lezzetli yemekleri yemeye başlarlar. Yeni hasat edilmiş pirinç, alkol ve bir tür pirinç keki olan songpyeon gibi yiyeceklerin tüketildiği ziyafetten sonra diğer bayram ritüeline geçilir.
Charye geleneğinden sonra Seongmyo (ataların mezarını ziyaret etme) ve Beolcho (mezar etrafındaki otları temizleme) adetleri yerine getirilir. Aile kavramına büyük önem verilen ülkede bu ritüeller saygı ve adanmışlık görevi olarak görülür. Yazın büyüyen otların temizlenmesi işleminden sonra mezarlık ziyaretleri sonra erer.
HALK OYUNLARI
Chuseok Bayramı’nın en önemli etkinliklerinden olan halk oyunları, geniş kitleler tarafından takip edilir. Kore kültürü hakkında büyük ipuçları veren halk oyunlarının başında ‘ssireum’ adı verilen geleneksel Kore güreşi gelir. Yuvarlak bir alan içinde karşı karşıya gelen iki rakibin, güçlerini ve becerilerini kullanarak birbirlerini yere düşürmeye çalışması şeklinde gerçekleşen bu geleneksel sporda birinciye birçok ödül verilir. Eskiden turnuva birincilerine pamuk, pirinç ve buzağı gibi ödüller verilirken; günümüzde ise para ödülü ya da teknolojik ürünler veriliyor.
Ssireum güreşleri erkeklere hitap ederken kadınlar için de halk oyunları bulunuyor. ‘Ganggangsullae’ adı verilen Kore çember dansı da bayramdaki diğer adetlerden biridir. Anadolu’daki halay kültürüne benzerlik gösteren bu dansta, kadınlar el ele tutuşarak bir çember oluştururlar. Oluşturdukları çemberde birlikte şarkı söyleyen Koreli kadınlar aynı zamanda geleneksel Kore kıyafeti olan hanboklarını da giyerler.
CHUSEOK YEMEKLERİ
Chuseok Bayramı'nın belki de en belirgin özelliği Korelilerin atalarından kalma yemeklerden oluşan bir sofra hazırlayarak bir araya gelmeleri. Buradaki amaç yine ataları anmak. Korelilerin inanışına göre bu özel yemekte, atalarının ruhları da bulunur ve bu sofradaki yemeklerden yerler. Ruhların gece 24.00'te geleceğine inandıklarından dolayı da yemek için bu saati beklerler. Gece 24.00 itibariyle de sanki ataları aralarındaymış gibi bir ortam oluştururlar. Sofrada bu bayrama özgü yemekler bulunur.
Tam anlamıyla bir Chuseok yemeği olan ‘songpyeon’ için pirinç keki diyebiliriz. Toz haline getirilen pirinçlerin golf topu şeklinde yoğrulmasıyla yapılan yemeğe fasulye, kestane ve susam gibi besinler de eklenebiliyor. Chuseok bayramının arifesinde tüm aile bir araya gelerek songpyeon yapmaya başlar. Eski bir Kore hikâyesine göre, en güzel şekilli songpyeonları yapan kadınların iyi bir eşle tanışacağına ve güzel bir bebek doğuracağına inanılır.
‘Jeon’, Kore’deki hiçbir bayram ve parti sofrasından eksik olmayan bir yemektir. Chuseok Bayramı’nda da görebileceğiniz bu yemek bizdeki gözlemeye çok benziyor. İçine et, sebze ve dilimlenmiş balık koyulan jeon, un ve yumurta içinde hafifçe kızartılarak yapılır. Bölgeden bölgeye içine konulan malzemeleri değişen jeonun ismi de değişebiliyor.
Bayramın olmazsa olmaz içeceklerinin başında ise gelenekselKore likörleri gelir. Yeni hasat edilmiş pirinçten yapılan likörler, anma töreninin yapıldığı bayram sabahında içilir. Atalar için dua edildikten sonra hikayeler anlatılır ve son olarak likörlü yemek sofralarına oturulur.
