Tallinn Hakkında Bilinmesi Gerekenler

tallinn-2188252_960_720.jpg

Tallinn, bir Baltık ülkesi olan Estonya’nın başkentidir ve Baltık Denizi’nin Finlandiya Körfezi ile birleştiği noktada yer alır. 1918’de Estonya bağımsızlığını kazanmadan önce şehrin adı Raval idi. Raval isminin Almancada “geyiğin düşüşü, ölümü” anlamına gelen “rehfall”dan geldiği sanılmaktadır zira Estonyalıların ataları Almanlar ile akraba idi ve çok eski dönemlerde geyik avı için bugünkü Tallinn’e gelinirdi. Nazi işgali sırasında yani 1941-44 yılları arasında şehir Raval olarak anılıyordu. Almanya’da Tallinn’e halen çoğunlukla Raval denir. “Tallinn” ise Danimarkalıların şehri demektir. Zira Estonya’nın Danimarka ile de akrabalık bağları vardır ve tarihlerinde ortaklıklar bulunur.

9. ve 10. yüzyıllarda Finlandiya Körfezi’nde ticaretin yoğunlaşmasıyla Tallinn tacirlerin geçiş noktası olmuştur. Rusya ile İskandinav ülkeleri arasındaki ticaretin artmasını Tallinn şehri kolaylaştırmıştır. 1219-1227 ve 1238-1346 yılları arasında Danimarka Krallığı’na bağlı olan Tallinn 1561-1710 arasında İsveç Krallığı, 1710-1917 yılları arasında ise Rus Çarlığı hâkimiyeti altında kalmıştır. 16. yüzyılda Almanya’dan dünyaya yayılan Protestanlık Estonya’yı da etkisi altına alır. 1918’de Estonya bağımsızlığını ilan eder ve başkente Tallinn ismi verilir. Estonya’yı yanına çekmek için bağımsızlığı tanıyan ilk ülke Rusya olur ancak Estonya 1940’da yeniden Rus hâkimiyeti altına girer. Üstelik bu sefer komünizm rejimi ile yönetilir. 1941-44 yıllarında Naziler Tallinn’i işgal etse de Sovyetler Birliği galip gelir ve ülke 1991’e kadar yeniden komünizm ile yönetilir. Yüzyıllarca Rusya, hem Çarlık döneminde hem de komünist rejimde emperyalist yani yayılmacı politikalarını sürdürdüğü için Estonyalıların Rus kökenli olduğunu, dillerinin de Rusçadan geldiğini iddia etti. Ancak ne Estonyalıların ne de Estoncanın Ruslukla ilgisi vardır. Komünizmin Eski Kıta’da son bulduğu 1991 yılından itibaren Estonya artık bağımsız ve Batı demokrasilerine ayak uydurmuş bir ülkedir.

Estonya ne Rus ne İskandinav ülkesidir. Ancak Estonya bir kuzey Avrupa ve Baltık ülkesidir. Aynı şekilde Estoncanın da Rusça veya başka bir Slav diliyle alakası yoktur. Estonca Finceye benzemektedir. Nitekim hem Estonca hem Fince Fin-Ugor dil ailesinden gelir. Estonya toplamda 280 yıl Rus hâkimiyeti altında kaldığı için bu tür karmaşık ve yanlış bilgiler doğru sanılabiliyor. Ancak Estonya Rusya'nın tüm Ruslaştırma politikalarına rağmen milli ve özgün kimliğini korumayı ve ön plana çıkarmayı başarmış. Ülkedeki Rus nüfusu toplam nüfusun sadece %38’i olmasına rağmen hala bazıları Estonca öğrenmeyi reddedebiliyor.

1991’deki bağımsızlık ilanından ve Euro bölgesine girdikten sonar Estonya ve dolayısıyla Tallinn refah düzeyini sürekli artırmaktadır. 2016 yılı itibariyle Tallinn bazında kişi başı yıllık gelir ortalama 26 bin euro’dur. Elbette bunda turizmin büyük katkısı vardır. 2017 yılı itibariyle Estonya 136 ülke arasından en çok turist çeken 37. ülke olmuştur. Tallinn’e yılda yaklaşık 5 milyon turist gelir. Baltık Denizi’ne kıyısı olan Tallinn, Helsinki gibi şehirlere “cruise” gemileriyle tur düzenlenmesi Tallinn’e gelen turist sayısında büyük artışa sebep olmuştur. 2017 yılı itibariyle Tallinn’de 43 elektrikle çalışan taksi ve şimdilik sınırlı sayıda olan şoförsüz belediye otobüsleri hizmet vermeye başlamıştır.

Tallinn’de Orta Çağ’ın ortasına düşmüş gibi hissedeceksiniz. Size önerimiz özellikle tarihî şehir içinde yaya kalmanız ve hatta sokaklarda kaybolmanızdır. Zaten o kadar küçük bir yer ki kolaylıkla Ana Meydan’a çıkabileceksiniz. Arabalardan endişe etmeyin çünkü tarihî şehre motorlu araç girişi yasaktır. Eski Şehir ‘Yukarı Kısım’ ve ‘Aşağı Kısım’ olarak ikiye ayrılıyor. Geçmişte varlıklı Alman aileler yukarı kısımda, yoksul Estonyalılar ise aşağı kısımda yaşarmış. Hala bu farkı iki kısım arasındaki mimari farklılıklarda hissedebiliyorsunuz. Tallin’in farklı bir yüzünü görmek isterseniz Kalamaja Mahallesi’ne gidebilirsiniz. Eski Sehir’de nasıl Orta Çağ’a ışınlanmış gibi olacaksanız Kalamaja’da da 19. yüzyıla ışınlanmış gibi hissedeceksiniz. O dönemde bu mahallede fabrika işçileri yaşarmış dolayısıyla Kalamaja’nın da kendine ait bir tarihi var.

Baltık’ın ikiz kızları Helsinki ve Tallinn’dir. Tallinn’deyken Helsinki elinizi uzatsanız dokunacağınız kadar yakın görünür. Dilerseniz Tallinn limanından kalkan feribotlarla 2 saatlik (84 km mesafe) yolculuk yaparak günü birlik Helsinki turu yapabilirsiniz. Birçok turist bunun tersini yaparak Helsinki seyahatinin bir gününü Tallinn’i gezmek için ayırabiliyor. Tallinn’e yazın giderseniz şüphesiz yılın diğer aylarına göre daha az üşürsünüz ancak yine de çok sıcak hava olmaz –hatta bazen gün boyu yağmur yağar- ve bunalmadan şehri keşfedebilirsiniz. Yılın hangi döneminde giderseniz gidin Tallinn’e hayran kalacaksınız. Tallinn’e dair birçok bilgiyi edinebilmeniz ve hazırlıklı gitmeniz için bu rehberi hazırladık.

Tanıtım Videosu: https://www.youtube.com/watch?v=L4156MkqX8g