Tuz Gölü

Van Gölü’nden sonra Türkiye’nin ikinci büyük gölü ve dünyanın en tuzlu ikinci gölü olan Tuz Gölü, ülkenin tuz ihtiyacının %70’inin karşılandığı önemli bir doğal kaynaktır. Ortalama derinliği 50 santimin altında olan Tuz Gölü, çok çeşitli kuş türlerine ev sahipliği yapmaktadır. 85 kuş türü, 4 tanesi endemik 129 böcek türü,15 memeli türü ve 38 tane endemik bitki türünün yaşadığı Gölde, 6.000 kadar kuş yuvalama alanını bulunmaktadır. Uluslararası kıstaslara göre A sınıfı bir sulak alan olan ve ülkedeki biyolojik çeşitliliğin korunması için önemli bir bölge niteliği taşıyan Tuz Gölü, UNESCO tarafından Dünya Miras Geçici Listesi’ne dâhil edilmiştir.

Gölün en geniş yerinde kıyılar arasındaki mesafe 48 kilometre iken, güney kuzey uzunluğu 80 kilometre, yüzölçümü ise 1620 kilometrekaredir. Dışarıya akıntısı olmadığı için kapalı havza gölüdür. Beslenmenin azlığı ve yazın sıcak aylarındaki buharlaşmanın fazlalığından dolayı göl yazın küçülür. Yaz sonlarına doğru göl sahasının büyük bir kısmı otuz santimden fazla bir tuz tabakasıyla örtülü kalır. Gölden, Tekel İdaresi tarafından çıkarılan tuz miktarı senelik ortalama 100-200 tondur. Ayrıca gölün güney kıyılarında bulunan sazlıklardan çok miktarda hasırotu elde edilir. Bu da İç Anadolu civarındaki köy ve kasabaların ihtiyacında kullanılır. Kışın kapladığı çok geniş su alanı su kuşları için önemli bir yaşama alanı oluşturur. 

Tuz Gölü, Türkiye’nin en az yağış alan bölgesinde yer almaktadır. Suyun en bol olduğu ilkbahar aylarında Göl alanı 164.200 hektara ulaşmaktadır. Az yağış aldığı için akarsu bakımından fakir olan ve dışarıya dökülmeyen Göl, deniz seviyesinden 905 metre yüksekliktedir. Yaz mevsiminde Göl’de büyük oranda buharlaşma gerçekleşmektedir. Bu sebeple 30 santim kadar kalınlıkta tuz tabakası görülebilmektedir. Dünyanın en tuzlu göllerinden biri olan Tuz Gölü’ndeki tuz oranı ise %32,4 olarak ölçülmüştür.

Tuz Gölü Efsanesi 

Tuz Gölü bu farklı görüntüsüyle görenlerin ilgisini çekiyor. Herhalde bu kadar ilgi çekici bir yer olduğu için de yıllardır dilden dile geçmiş bir efsanesi var. Bu efsanede Tuz Gölü’nün olduğu yerde çok eskiden kötü ve cimri yaşlı bir kadına ait verimli büyük bir bağlık alan varmış. Bir gün yaşlı bir derviş, yoldan geçerken bu bağı görmüş. Yaşlı kadın da o sırada oradaki kulübesinde çıkrıkla ip sarıyormuş. Derviş, çok susayıp acıktığından yaşlı kadından bir salkım üzüm rica etmiş. Ancak yaşlı kadın da ona üzüm vermemek için bahane uydurmuş ve “Bu yıl bağım kurudu hiç üzüm vermedi” demiş. Kadının yalan söylediğini anlayan derviş de çok kızmış ve “inşallah tuz ile buz olasın! Gelip geçen seni taşlasın da hayır yüzü görmeyesin!” diye dua etmiş. Yaşlı kadın tam da o anda elindeki çıkrıkla taş kesilmiş, bağ ise tuz gölüne dönüşmüş. Yakın geçmişimizde de hala Sultan Tekkesi’ni ziyaret edenlerin yoldan geçerken taş kesilen bu yaşlı kadını taşlamaları adet olarak devam etmiş.

Tuz Gölü'nün Faydaları 

Doğal güzelliği ve büyüleyici manzarasıyla yerli ve yabancı turistlerin akınına uğrayan Tuz Gölü’nün tek özelliği görsel güzelliği ya da tuz ihtiyacını karşılaması değil. Tuz Gölünün faydaları da mevcut. Göl suyu, tuzu ve çamurunun yanında minerallerinden elde edilen sağlık ürünüyle turistlerin beğenisini kazanıyor. Gölden elde edilen çamur maskesi, sivilce ve masaj keremleri, baş ağrısına karşı ilaçlar, saç dökülmesine karşı şampuanlar olmak üzere toplam otuz beş çeşit sağlık malzemesi gelen ziyaretçilerine şifa dağıtıyor. Bu şifanın sebebinde gölün içeriğinde bulunan sodyum klorür, iyot, potasyum, magnezyum, kalsiyum, bromin, hidrojen ve demir gibi mineraller var. Bu minarellerin de mantar ve egzama hastalıklarına iyi geldiği biliniyor.

Tuz Gölü Nasıl Gidilir? 

Tuz Gölü, Türkiye Cumhuriyeti’nin Ankara, Konya ve Aksaray illeri ile çevrilidir. Göl, kapalı bir havza olan Konya Havzası’nda yer almaktadır ve doğuda Kızılırmak, güneyde Obruk, batıda Cihanbeyli ve kuzeyde Haymana Platosu ile çevrilidir.
Tuz Gölü’ne gitmek için araçla Ankara‘dan Konya Yolu’nu takip ederek, Şereflikoçhisar ilçesinden sonra Tuz Gölü kıyısına ulaşılabiliyor. Karşı kıyıya geçmek içinse aynı yolun Konya Kavşağı’ndan sağ tarafa dönüp Cihanbeyli ilçesi üzerinden giden yol tercih edilebilir. Toplu ulaşım için AŞTİ’den kalkan Aksaray otobüsleri gayet uygun. Karşı kıyıya ulaşmak için de Konya otobüsleri kullanılarak Cihanbeyli’ye varılınca, oradan kasabalara devam eden dolmuşlar kullanılabilir. Tuz Gölü harita yardımıyla da bölgeye ulaşılabilir. Bölgenin yerel markası olan Tuz Gölü Seyahat size bu ulaşımın farklı noktalarında yardımcı olabilir. Büyük iller arasında da seyahat gerçekleştiren firma sizi de Tuz Gölü’ne ulaştıracaktır. Ayrıntılı bilgi için 0312 687 00 22 numarası aranabilir.

Tuz Gölü Canlı Çeşitliliği

Tuz Gölü bölgesinde başka bir sulak alan bulunmaması, canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için Tuz Gölü’nü kullanmasını gerektirmektedir. Yüksek tuz oranı sayesinde kışın donmayan göl, yaban göçmen kuşları için ideal bir barınak işlevi görmektedir. Kuşlar için dinlenme, beslenme ve kışlama alanı olan Tuz Gölü, flamingo, turna, yaban kazı, kılıçgaga, angut, yağmurcunlar ve yaban ördekleri için uğrak noktadır. Tuzlu ortamlara alışık olan flamingo, kılıçgaga, angıt gibi kuşların yanı sıra yağmurcunlar, turnalar, yaban kazları ve yaban ördekleri gölde koloniler halinde yaşamaktadır. Ekolojik açıdan hassas bitki türlerine de yaşam alanı sunan Tuz Gölü, sayısız kuş türü ve Avrupa’da nesli tükenmekte olan flamingolar için bir habitat niteliğindedir.
Göl çevresinin ıssız oluşu su birikintilerinde kuşların rahatça beslenmesine, gölün hiç donmaması da rahatça yüzebilmelerine zemin oluşturur. İlkbaharda göl içinde oluşan adalar ve bataklıklar Kırlangıç, Suna, Angıt, Çamurcun, Kılıçgaga, Kocagöz ve martı türlerinin kuluçka yeri olmasında etkilidir.

Tuza ve kuraklığa dayanıklı bitki türlerinin adeta gen bankası olarak değerlendirilen Göl, genetik rezerv alanı olarak büyük bir öneme sahiptir. Tuzlu alanların genelde endemik bitki türü içermemesine karşılık Tuz Gölü’nün endemik bitki türü bakımından zengin olması ise dikkat çekmektedir. Dünyayı hızla saran iklim değişikliği felaketine karşılık olarak ise buradaki endemik bitkilerin genlerinin meyve ve sebzelere aktarılabileceği düşünülmektedir.

Tuz Gölü Gezilecek Yerler 

Bu bölgeye gittiğiniz zaman Tuz Gölü gezilecek yerler listesinde başı çekse de listeyi bu kadar kısıtlı tutmayabilirsiniz. Örneğin Tuz gölü ve Hirfanlı barajı arasındaki bölgede Şereflikoçhisar ilçesi listenizi uzatabilir. Burada Selçuklu Dönemi’nde yapılmış ve kitabesi bulunan Alaaddin Camii ilginizi çekecektir. Diğer seçenek ise Hirfanlı Baraj Gölü. Kıyısında çeşitli su sporlarının yapıldığı bu göl, 2004 yılından beri bakanlık kararı ile turizm merkezi olarak ilan edilmiştir. Özellikle yaz aylarında, baraj gölünün kıyısındaki birçok alan plaj ve piknik alanı olarak kullanılıyor. Gölde balık tutmak da mümkün. Göl çevresinde bulunan doğal plajlardan, Yaz aylarında kamp kurulabilen en popüler köyler Toklumen Köyü, Sıdıklı Köyü, Büyükoba Köyü ve Davulağıl bölgesi. Gidecek olursanız Tuz Gölü’yle beraber bu güzellikleri de aradan çıkarabilirsiniiz.