Suyun içinden yükselen bir sütun ormanı andıran Yerebatan Sarnıcı Bizans İmparatoru Justinyen tarafından 542 yılında yaptırılmıştır. Bu yeraltı sarnıcı 9.800 metrekarelik bir alanı kapsamakta. 52 taş basamakla yer altına inilen sarnıç, İstanbul’un su ihtiyacını karşılamak amacıyla yaptırılmış olup, 100 bin ton su depolama kapasitesine sahiptir.
Sarnıç içinde 9 metre yüksekliğinde 336 tane mermer sütun bulunmaktadır. 
Sarnıcın inşaasında 7.000 köle çalıştırılmıştır. Yapımı sırasında ölen köleler anısına yapılan Ağlayan sütun ise günümüzde dilek sütunu olmuştur. Buraya gelen ziyaretçiler bu dilek sütununa para atarak dilek dilemektedirler.
Suyun içinden yükselen bu sütunlar çok güzel ışıklandırılmış olup görsel bir şölen sunmaktadır. 
Durgun su içinde yüzen balıklar, sudaki ışık yansımaları ile muhteşem bir görüntüye sahiptir.
Sarnıç içerisindeki en önemli kısım ise, iki sütunun altında yer alan ters Medusa başlarının bulunduğu noktadır. 
Medusa, Yunan mitolojisinde yer altı dünyasının dişi canavarlarından biridir. Yılan saçlı, keskin dişli canavar olarak da anılmaktadır. Mitolojiye göre yeraltı dünyasının 3 dişi canavarı var. Ancak bunlardan sadece Medusa ölümlü.
Medusa kendisine bakanları taşa çevirirebilme özelliği ile bilinir. Bu nedenle bakanların taşa dönüşmemesi için buradaki sütun altında kaide olarak kullanılan Medusa başları ters yerleştirilmiş.
Sarnıç zaman içinde pek çok onarım geçirmiş. 1453 İstanbul’un fethinden sonra bir müddet kullanılmış, Topkapı sarayının bahçelerine buradan su verilmiş. Sonraki yıllarda durgun su yerine akan su tercihi nedeniyle Osmanlı İmparatorluğu kendi su tesislerini kurduktan sonra sarnıç kullanılmamaya başlanmış.
1544 – 1550 yılları arasında Bizans kalıntılarını araştırmak üzere İstanbul’a gelen Hollandalı gezgin P. Gyllius tarafından keşfedilmiş.
1985 – 1987 yılları arasında yapılan onarım sonrası yürüme platformları yapılmış, yerli ve yabancı turistlerin hizmetine açılmıştır. Müzenin ziyaret edilebileceği saatler ise Sabah 10:00 ile akşam 18:00 arası. Giriş ücretleri normal 10 TL, öğrenci, emekli ve öğretmenler için ise 5 TL
Ayasofya Müzesi’nin güneybatısında bulunan Basilica Cistern (Yerebatan Sarnıcı) Sultanahmet’te en fazla ziyaret edilen noktalardan biridir.
Müze olmasının yanı sıra günümüzde Ulusal ve Uluslararası pek çok etkinliğe de ev sahipliği yapmaktadır.
Yazar Hakkında
NURHAN YILMAZ1951 İstanbul doğumluyum. Yıl içinde dönüşümlü olarak Sinop, Bodrum ve İstanbul’da yaşamaktayım.Küçük yaşlarda babamın mesleği gereği, Türkiye’nin pek çok farklı şehirlerinde yaşadım.
