Muğla Milas'ta Baltalı Kapı ve Muazzam Bir Kale

Muğla'nın Milas sokaklarında, Belediye yokuşu, Hisarbaşı ve Ahmet Çavuş Mahallelerinde 2.400 yıl öncesinin yani tarihin izlerini sürmeye devam ediyoruz.

Belediye yokuşundan caddeye inerken sağlı sollu çok sayıda tarihî evden bazıları harap, bazıları ise çok güzel restore edilmiş.

Cadde üzerindeki bazı evler ve Vergi Dairesi Müdürlüğü çok güzel restore edilenlerden. Artık kullanılmayan eski köprüler ise hüzünlü.

BALTALI KAPI

Kentin eski surları arasındaki kapı kemeri, bugüne ulaşan tek kalıntı. “Baltalı Kapı” adını kemerinin kilit taşı üzerindeki çift yüzlü balta motifinden almış. Tarihi MÖ 1. yüzyıla kadar gitmekte. Hıristiyanlık devrinin başlarında şehrin doğusundaki dağlardan su getiren kemerler bu kapıya bağlanmış.

Merkezde biri büyük ve her iki yanında bulunan iki küçük kemerden oluşan anıt, aynı zamanda Roma İmparatorluğu onuruna yapılmış bir zafer takı formunda. Sodra Dağı’nın kaliteli beyaz mermerinden döneminin üstün sanat anlayışıyla yapılmış. Anıt; Beçin’den başlayan, Mylasa’nın içinden geçerek Labranda’ya, oradan da Alinda’ya uzanan “Kutsal Yol”un bir parçası.

Kemerden geçerek Baltalı Kapı Caddesi’nden yürüyoruz. Sağda tam bir yıl önce bir inşaatın temel kazısı sırasında bulunan, Helenistik döneme ait olduğu belirlenen bir lahit bulunur. Lahite yaklaşık iki metre mesafede bir çocuk mezarı bulunurken bir başka yapının da birden çok mezarın yer aldığı, 2.400 yıllık, son derece zengin buluntuları olan bir oda mezar olduğu anlaşılır. Oda mezarın özenli taş işçiliği, mimari yapısı ve buluntularından Karia bölgesi Satrap sülalesi olan Hekotomnidler Dönemi'nde yaşamış önemli bir aileye ait olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca bu zengin bir aileye ait olduğu düşünülen 103 eser de gün yüzüne çıkarılmış.

Milas’ın doğusundaki ovada uzanan iki katlı Su Kemerleri erken Bizans dönemine ait. Bazı bölümleri halen ayakta olmakla birlikte büyük kısmı yıkılmış.

Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri olan Halikarnasos'taki Mausoleum'un küçük bir kopyası olduğu düşünülen Gümüşkesen Mezar Anıtı, MS 2.yüzyılda yapılmış. Gri-beyaz mermerden inşa edilmiş olup toplam yüksekliği 8,45 metre.

Bodrum - Milas - Yatağan ayrımında, tepede heybetle yükselen ve Milas Ovası’na hâkim bir plato üzerindeki kaleye çıkıyoruz.

BEÇİN KALESİ

Burası birbirinden farklı pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmış antik yerleşim alanı. Türk kültürü ve tarihi açısından önemli bir yere sahip.

İç Kale, sarp ve kayalık bir tepe üzerinde yer alıyor ve surları oldukça sağlam durumda. Hemen yakınında Bizans dönemine tarihlenen bir sarnıç bulunuyor.

Kale çevresi oldukça geniş bir alan ve bu alana yayılmış pek çok medrese, hamam, cami, han, zaviye ve türbe kalıntısı var. Kentte bulunan ve günümüze harabe halinde kalan yapılardan bazılarını sizin için kısaca açıklayayım.

Kale Çeşmesi Beçin kentine çıkan yol üzerinde, kale girişinde kesme taştan yapılmış. Yan kısmında erken dönemlere tarihlenen kuyu burada daha önceki tarihlerde bir su yapısının varlığını göstermekte.

I No.lu Anonim Türbe mezarlık içindedir. Türbenin mimarî özellikleri ile 15.yüzyılın ikinci yarısına tarihlenmektedir.

Büyük Hamam tarihi 14.yüzyıla dayanmaktadır. Beçin’de varlığı bilinen 5 hamamın en büyüğüdür.

Ahmet Gazi Medresesi Beçin’de inşa kitabesi günümüze ulaşmış tek yapıdır. 1375 yılında yapılmıştır.

Mültezim Evi ve Sofuhane bir eyvanın iki yanına yerleştirilmiş olup 1610 yangınında tahrip olmuştur.

Orhan Camii Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde adı geçen yapıdır. Orhan Bey tarafından yaptırılmıştır.

II. No.lu Anonim Türbe Orhan Camii’ne bitişik olup kırma taştan inşa edilmiştir.

14-15. yüzyıl Kubbeli Çeşme Bizans döneminde kullanılmıştır.
 
Bunlar dışındaki diğer yapılar ise Zaviye, Bizans Şapeli, Karapaşa Medresesi, Hanikah, Bey Konağı, Bey Hamamı, Kızılhan, Yelli Külliye ve Medresesi.
 
Bodrum ve Milas yakınları gezmekle bitmez. Tarihî mirasın tekrar kazanılmasına yönelik çalışmaların devam etmesini umarak ayrılıyoruz Milas’tan.
 
Bir sonraki gezimiz Uyku Vadisi ve İncirliin Mağarası ile bilinen Bargylia’ya.