Yeni Delhi ve Jama Masjıd

Cuma Camii (Friday Mosque) olarak da bilinen Jama Mascid Yeni Delhi’de mutlaka görülmesi gereken yerlerin başında gelenlerden.

Bu cami, Dünya Harikaları arasında yer alan Taj Mahal’i de yaptırtan Babür İmparatorluğu'nun 6. hükümdarı Şah Cihan tarafından inşa ettirilmiş.

Prens Kuhhram olarak da tanınan Şah Cihan, baba tarafından Timur'un, anne tarafından ise Cengiz Han'ın torunu. Timur İmparatorluğu'nu yeniden kurmuş ve dedesi Timur'un hayallerini süsleyen Semerkant'ı 3 kez geri almış, ancak kaybetmiştir. Bunun üzerine Hindistan'a sefer düzenlemiş ve Hindistan’ın büyük bölümünü eline geçirmiştir.

Şah Cihan, her dine ve inanışa saygı gösteren bir kişilikmiş. Bu nedenle Hindistan’ı yönetimine aldığında Hindu tapınaklarını yakıp yıkmamış. Ama buralarda İslam dinine has yapılar da inşa ettirmiş. Bunlardan biri de Jama Mascid.

Jama Mascid’in yapımına 1650 senesinin Ekim ayında başlanmış. Yapımında 5.000 işçinin çalıştığı cami 7 senede tamamlanmış. Caminin boyu 80 metre, gnişliği 27 metre. 3 tane yarım daire şeklinde kubbesi ve 2 tane de minaresi var. Minarelerinin yüksekliği ise 41 metre. Minarenin tepesine çıkmak için 131 basamak tırmanmak gerekiyormuş.

Chawri Bazar Yolu üzerinde yer alan bu camide aynı anda 25.000 kişi namaz kılabiliyor. Cuma namazı müslümanlıkta büyük önem taşıdığından bu cami Cuma günlerinde dolup taşıyormuş, o nedenle de halk bu camiye “Cuma Cami” demeye başlamış.

Caminin çevresinde yine çok geniş bir açık alan var. Yine gelen kişiler burada ibadetlerini gerçekleştirebiliyorlar. İçeriye girmek içinse ayakkabılar çıkartılıyor ve özellikle kadınlar açıkta kalan her yeri örtecek şekilde cübbe benzeri bir kıyafet veriliyor.

Tabii bu camii de terorizmden nasibini almış maalesef. 14 Nisan 2006’da yaklaşık 1.000 kişinin Cuma namazını kıldığı sırada burada ard arda 2 patlama gerçekleşmiş ve 13 kişi ciddi şekilde yaralanmış, ancak caminin kendisinde ciddi bir hasar oluşmamış. Diğer saldırı ise 15 Eylül 2010’da caminin önünde parkeden otobüse ateş açılmak suretiyle gerçekleştirilmiş. Bunda da 2 Tayvanlı turist yaralanmış.

Bu kadar büyük bir ülkede, zor şartlarda yaşayan insanların isyan etmeden yaşıyor olması şaşırtıcı. Bir birlerine ve tüm dinlere hoşgörülüler ancak maalesef böyle istisnai üzücü durumlar da yaşanabiliyor.

Cami ziyareti sonrasında Paris’teki Zafer Tagı benzeri bir yapı olan “India Gateée gittik. Burası Sir Edwin Lutyens tarafından dizayn edilmiş ve 1931 senesinde inşa edilmiş. Bu zafer tagının yüksekliği 42 metre. İlk yapıldığında resmi adı Savaş Anıtı olarak geçiyormuş. Bu anıt üzerinde 1. Dünya savaşında hayatını kaybeden 90.000 Hint askerinin isimleri yazılı.

1971 senesinde anıtın altında savaşta hayatını kaybeden askerleri onurlandırmak için “Amar Jawan Jyoti” adını verdikleri sönmeyen ateşi yakmışlar. O gün bugündür bu ateş sönmeden yanıyor.Her sene 26 Ocak’ta Cumhuriyetlerini kutladıkları bir tören yapılıyor. Bu tören ilk olarak tam bu sönmeyen ateşin önünde Cumhurbaşkanı’nın şehit olan askerlere saygısını sunması ve yaptığı konuşma ile başlıyormuş. Ardından askerlerin, tankların ve silahların yer aldığı bir grup Raipath caddesi boyunca yürüyor ve geçit törenini gerçekleştiriyormuş.

Bu anıtın bir benzeri de Bombay kentinde yer alıyormuş.

Burayı ziyaret etmek için günün en güzel zamanı ise akşam üstü saatleri. Bu anıtın çevresinde ise geniş bir park alanı var. Eğer akşam saatlerinde burayı ziyaret ederseniz bazı çaşmelerin aydınlatılmış olduğunu ve ışık oyunlarını da görebilirsiniz. Burası özellikle akşam saatlerinde tam bir panayır alanı gibi oluyor. Etrafta koşuşturan çocuklar, tezgahta dondurma ve yemek satanlar, oyuncakçılar ve balon satıcıları,... Herkes burada...

Eğer dilerseniz buradan, Başkanlık Sarayı olan The Rashtrapati Bhawan’a da gidebilir, burayı dışarıdan fotoğraflayabilirsiniz. İngilizvari bir yapı olan Başkanlık Sarayı, mimar Edwin Landseer Lutyens tarafından tasarlanmış.

İngilizler, Hindistan’da kazandıkları zafer sonrasında, 1911 senesinde bu sarayı inşa etmişler ve aynı sene içerisinde başkenti Kalküta’dan Yeni Delhi’ye taşımışlar.Yeni Delhi, o tarihten bu yana da Hindistan’ın başkenti durumunda.

GÖKÇE YILMAZ

Yazar Hakkında

GÖKÇE YILMAZ

 1982 yılında İstanbul’da doğdum. İlk ve orta öğretimini Sinop’ta gördükten sonra, lise eğitimi için İstanbul’a yerleştim.