- 1 view
Eskişehir Sivrihisar'da yer alan Kurşunlu Camii ilk olarak 1343 yılında Hoca Osman oğlu Hoca İbrahim tarafından mescit olarak yaptırılmıştır.Yıllar sonra 1492’de Şeyh Baba Yusuf tarafından, Hoca İbrahim’in yaptırdığı mescidin yerine inşa edilmiştir. Kubbesi kurşun kaplı olduğu için Kurşunlu Camii adını alan yapının yanındaki türbede, Şeyh Baba Yusuf’un babası Halil Hoca ile oğlu Veli Hamdi Baba’nın kabri bulunmaktadır. Sivrihisarlı Şeyh Baba Yusuf’un, İstanbul’daki II. Bayezid Medresesi’nin açılışını yaptığı, ayrıca yeni açılan Bayezid Camii’nin ilk Cuma namazında açılış dersi verdiği belirtilmektedir.
Kurşunlu Camii Mimari Özellikleri
Sivrihisar’daki Kurşunlu Camii planına göre bina tek kubbelidir. 3 kubbeli bir son cemaat yeri ve sağ tarafında da bir minaresi bulunmaktadır. Son cemaat cephesi ve minare, kesme taştan yapılmıştır. Diğer kısımlar, üç sıra tuğladan inşa edilmiştir. Son cemaat bölümü, iki ince yan duvarın uzantısı ve kare biçimli iki yığma ayaktan meydana gelmiştir. Yan duvarlarında ikişer adet niş bulunmaktadır. Cümle kapısı az çıkıntılı ve sivri kemerli bir niş içindedir. Kitabe de bu nişin üzerindedir. Duvar kalınlıkları, son cemaat duvarında 1.32 metre, diğer duvarlarda 1.48 metredir.
Harim 12.80×12.95 m boyutlarındadır. Mihrap duvarı dışında, her duvarda beşerli üç sıra pencere bulunmaktadır. Kubbe kasnağı da 12 kenarlıdır ve 12 pencerelidir. Bütün pencere kemerleri içte ve dışta yuvarlatılmıştır. Kubbe kasnağında bulunan iç pencerelerin yanlarında, küçük alçı sütunlar ve üstlerinde de yuvarlak alçı kemerler bulunmaktadır. Tüm bu özellikler, daha yakın bir tarihte yapılmış mimari eklemeler olarak göze çarpmaktadır. Yan duvarlarda 150 cm genişliğinde birer niş mevcuttur. Minare kapısı sağ tarafta dipte yer almaktadır. Mihrap az çıkıntılıdır ve beş kenarlı nişi, Bursa kemerli bir tahfif kemeri (yükü hafifletmek amacıyla yapılan kemer) içindedir. Tahfif kemeri üzerinde sağda ve solda kabaralar bulunmaktadır. Mihrap nişi sekiz sıra bademlidir. Köşelerde kum saatli ve örmeli küçük sütunlar dikkati çekmektedir. Minber son derece basittir ve ahşaptan inşa edilmiştir.
Sivrihisar Kurşunlu Camii’nin iç süslemelerinin 60 yıl kadar önce yapıldığı söylenmektedir. Dört duvar da yerden 6.20 m yüksekliğe kadar lacivert ve mavi kalem işleri ile kaplanmıştır. Çeşitli boylarda hat yazıları her tarafta gözlenmektedir. Minare kaidesi kare şeklinde başlayıp, sekiz kenara dönüşmektedir. Kasnak başlangıcından sonra, oldukça uzun ve dik baklavalı bir pabuç mevcuttur. İki simim arasındaki gövde 16 kenarlıdır. Minare şerefesi helezonik yivlidir. Sivrihisar Kurşunlu Camii’nin kapı üzerindeki sivri kemerin üstünde yer alan üç bölümlü ve üç satır halindeki kitabesi Arapçadır. Ancak bozuk bir sülüs hattı (Hat yazısı) ile yazılmıştır ve Arapçası da bozuktur. 9.40 m uzunluğunda dört adet kabir bulunmaktadır. Kabir taşları sağlam olduğu halde, üzerindeki yazılar silik olduğundan okunamamaktadır. Sivrihisar Kurşunlu Camii mahalle arasına sıkışmış olmasına karşın, klasik üslubu ve heybetli gövdesi ile kayda değer, kıymetli bir tarihi eserdir.
Kurşunlu Camii Çevresindeki Diğer Tarihi Eserler
Sivrihisar Kurşunlu Camii çevresinde çok sayıda tarihî eser bulunmaktadır. Bunlardan ilki Sivrihisar Hoşkadem Camii’dir. Yapımı ile ilgili farklı kayıtlar mevcuttur. Bazı araştırmacılar, 1274’te Selçuklu hükümdarı ve Ulucami’nin banisi Emineddin Mikail’in hazinedarı Necibüddin Mustafa tarafından, eşi Hoşkadem için yaptırıldığını iddia etmektedir. Bir başka iddiaya göre de, cami 15. yüzyıla tarihlenmektedir.
Bölgedeki bir başka tarihî eser, Sivrihisar Bodür (Kubbettin) Camii’dir. Karabaşlı mahallesindeki caminin kitabesi yoktur. Bu nedenle inşa tarihi bilinmemektedir. Güney cephesinde bir medresesi olan ve yıllarca deri deposu olarak kullanılan Kubbettin Camii, 1960’da Tarihî Eserleri Koruma Derneği tarafından tahliye ettirilip ibadete açılmıştır.
Bu bölgedeki diğer tarihî eser, Sivrihisar Seyyid Mahmut Suzani Külliyesi ve Camii’dir. Külliye’nin bir parçası olan cami, Bahadır Ömer’in büyük oğlu Kadı Yakup tarafından 794 göç yılında yaptırılmıştır. Cami’nin ön bölümünde Kadı Yakup Hoca’nın Türbesi bulunmaktadır.
Kurşunlu Camii Nerededir?
Kurşunlu Camii, Eskişehir’in Sivrihisar ilçesinde Tekke sokağında bulunmaktadır.
Kurşunlu Camii Nasıl Gidilir?
Ankara, İzmir ve Eskişehir yollarının kesişme noktasında bulunan Sivrihisar; Eskişehir’e 95 km, Ankara’ya 133 km ve İstanbul’a da 700 km uzaklıktadır. Özel araçla gidecek olanların, Eskişehir’den sonra Sivrihisar tabelalarını takip etmeleri ve ilçe merkezinden Tekke bölgesine gitmeleri gerekmektedir. İlçe yol üzerinde olduğu için, Ankara ve Eskişehir’den kalkan otobüslerle kolayca Sivrihisar’a ulaşmak mümkündür. Sivrihisar merkezden kalkan ve Kurşunlu Camii’nin bulunduğu Tekke Sokağı civarından geçen otobüslerle de camiye ulaşabilirsiniz. Eskişehir’e Türkiye’nin her ilinden otobüs, büyük şehirlerden de uçak seferi bulunmaktadır.
