İran’ın Kum eyaletinin yönetim merkezi olan kent dünyada İran İslam devriminin başladığı yer. Şiiliğin en önemli merkezlerinden biri olan Kum, aynı zamanda Humeyni’nin de doğduğu yer. Bu nedenle burada kılık kıyafet esnekliği daralıyor. İran’daki en tutucu şehirlerden biri Kum, diğeri ise Mashad.
Kum’a girerken bir görevli otobüse gelip kadınların kılık kıyafetine göz gezdirdikten sonra devam etmemize izin veriyor. Belli bir noktada tur otobüsünden inip şehir içine belediye otobüsleri ile devam ediyoruz.
Kum Nehri kıyısında kurulmuş olan kentin deniz seviyesinden yüksekliği 930 metre. Kent kurulmadan önce burada çok sayıda su kuyusu bulunuyormuş. Bu nedenle çobanlar koyunlarını otlatmak ve sudan yararlanmak için hep bu bölgeye gelirlermiş. Uzun süre kalmaları gerektiğinde ise Kume adı verilen geçici çardaklar yaparlarmış. Bu çardaklar fazlalaşmaya başlayınca, buradaki yerleşim de büyümeye başlamış. Kent isminin bu Kume’den geldiği tahmin ediliyor.
Şiiler için kutsal kabul edilen Oniki İmamdan Yedincisi olan İmam Musa Kazım’ın kızı Hazreti Masume’nin türbesi de burada yer alıyor. Bizim de Kum’a gelmemizin sebebi buradaki Hz. Masume’nin mezarını ve Cemkeran Camii’sini ziyaret etmekti.
Hz. Masume’nin anıt mezarı ve Cemkeran Camii yıl boyunca ziyaretçiler ile dolup taşıyor. Dünyanın her yerinden gelen Şiiler burayı ziyaret edip dualar ediyorlar. Ziyaret edebilmek için öncelikle üzerimize çador denilen örtülerden sarıyoruz ve içeriye doğru giriyoruz.
Burada 300’den fazla imam-ı zade türbesi bulunuyor. Hz. Masume’nin mezarına ulaşmak izdiham nedeni ile oldukça zor. Ellerinde püskülleri ile düzeni sağlamaya çalışan görevlilerin yardımı ile bu anıt mezara ulaşabildik.
Ancak Nevruz dolayısı ile daha da kalabalık olduğundan 40 kişilik gruptan ancak 3 kişi mezara ulaşabildik. İçeride fotoğraf çekmek yasak. Ancak 1-2 tane çekebildim.
İçerisi çini ve aynalarla süslü devasa bir mekan, kubbesi ise altın.
Kum’daki önemli kutsal mekanlardan biri de Cemkeran camii. Çünkü burası kıyametten önce geleceğine inanılan Mehdi’nin çıkacağı kuyunun üzerine inşa edilmiş. Mehdi’nin de Salı günü geleceğine inanıldığı için burası Salı günleri çok daha kalabalık oluyormuş.
Kum şehrinde çok sayıda medrese bulunuyor. Bu medreselerde, İslami ilimler okutuluyor ve özellikle mantık, felsefe, edebiyat, matematik gibi alanlarda bilginler yetiştiriliyor. Kentte 30.000’e yakın mollanın eğitim gördüğü söylenmekte. Bu nedenle Kum, Mollalar şehri ya da Ayetullahlar kenti olarak da bilinmektedir.