Budapeşte’de Gezilecek Yerler

Kale olarak isimlendirilen Buda Kalesi’nin bulunduğu yer, Budapeşte’nin en eski tarihe sahip olan kültürel bir noktasıdır. Tuna Nehri üzerinde olan bu tepe, Budapeşte’ye gelindiğinde kesinlikle görülmelidir. Kale ilçesinin kuzeybatısında 15.yüzyıldan kalma 28.000 eserin olduğu Macar Askeri Tarih Müzesi bulunmaktadır. Müzeden sonra çok yakındaki Müzik Müzesi’ni ziyaret edip neo-barok tarzdaki eserleri görmek de iyi bir tercih olacaktır.

Doğal zenginlikler açısından zengin olan Budapeşte’de çok ünlü mağaralar da bulunmaktadır. Buda Kalesi’nin Labyrinth girişinden gidilen mağara sonradan güçlendirilmiştir. Bir kısmında kırmızı şarap üretilen kuyular bulunan mağara, oldukça gizemli bir görünüme sahiptir. Kaleye paralel Tarnok Caddesi’ndeki Trinity Meydanı’nda birçok tarihi eser ve anıt bulunmaktadır. Meydandaki barok tarzdaki Trinity Anıtı 1691 yılında salgın hastalık sonucu hayatını kaybedenler anısına yapılmıştır. Bu anıt Eski Buda şehrinin merkezini temsil eden Buda Anıtı, Buda ve Peşt birleşince işlevini yitirmiştir. Buradaki mahzende yer alan Macar şarap evi, konuklarına Macaristan’ın en iyi şaraplarını sunmaktadır.

Kale Meydanı’nda bulunan Mathias Kilisesi ünlü Macar sanatçıların restorasyonuna yardım etmesi sonucu oldukça iyi bir görünüm kazanmıştır. 1895-1903 yıllarında yapılan restorasyona Karoly Lotz, Bertalan Szekely gibi ünlü Macar sanatçılarda katılmıştır.

Mathias Kilisesi’nin yenilendiği son dönemde Balıkçılar Kalesi inşa edilmiştir. 7 tane kule bulunan kalede, her bir kule bir Macar kabile liderini temsil etmektedir. Balıkçılar Kalesi’nin yapılmasının nedeni de çok eski tarihlerde Kale Meydanı yakınlarında balıkçılık yapılmasıdır. Buda’nın tarihinin başladığı yer olan Kale Meydanı’nın her köşesi bir tarihi eser değerindedir. Burayı gezerken adeta tarihte yolculuk yapılmaktadır. Kale Meydanı, Budapeşte’ye gelinip kesinlikle görülmesi gereken yerlerin başındadır.

Mağaraları dışında doğal termal havuzları da bulunan Budapeşte’de, havuzlar yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağıdır. Budapeşte yaklaşık 125 termal kaynaktan oluşan bir yamaç üzerinde kurulmuştur. Roma dönemlerine kadar hiç kullanılmamış olan bu sular Osmanlı Dönemi ile birlikte kullanılmaya başlanmıştır. Son yıllarda gece kulüplerinde bile bulunan bu termal havuzlar, genelde şifa amaçlı kullanılmaktadır.

Kiraly, Rudas, Veli Bej gibi Osmanlı Dönemi’nden kalma birçok hamam bulunmaktadır. Eski mimarinin korunduğu bu hamamlar oldukça popülerdir. Termal hamam ve havuzlardan oluşan Szechenyi Hamamı, 18 ayrı havuza sahiptir. Bunlar termal havuzlar, buhar banyoları, fitness havuzlarıdır. Bütün havuzlar hem erkek hem kadınları uygundur ve 14 yaşın üzerindeki çocuklar da kullanabilmektedir. Osmanlı hamamlarından olan Kiraly Hamamı, birçok yerli ve yabancı turistin ilgisini çekmektedir. Eski dönemlerde erkek ve kadınlara ayrı ayrı bölümlerde hizmet verilen hamamda son yıllarda bu ayrım kaldırılmıştır. Osmanlı mimarisinin izleri görülen binası ile Kiraly Hamamı, haftanın yedi günü açıktır. Hamamların çoğunda ciddi tıbbi tedavilerin yanı sıra masaj ve kırmızı şarap banyosu gibi hizmetler de bulunmaktadır. Bu tercihlerinizi bilet alırken belirtmeniz gerekmektedir.

Oldukça temiz ve popüler olan hamamların her biri farklı bir mimari yapıya sahiptir. Açılış saatleri günlere göre değişen hamamlardan bazıları sadece hafta sonları geceleri açıktır. Hamamlar, hafta içi yaklaşık iki saat hafta sonları bir buçuk saat kullanabilmektedir. Yine göre değişen özel kullanım koşulları da bulunmaktadır.

Macaristan’ın başkenti Budapeşte’nin en çarpıcı özelliklerinden biri de Gellert Tepesi’dir. 235 metre uzunluğundaki büyük kayaç bloğu, Tuna Nehri’ni kadar inmektedir. 13.yüzyıldan bu yana dünyanın dört bir yanından gelen ziyaretçileri cezbeden tepede Gellert Spa ve Rudas Hamamları da bulunmaktadır. Bu tepenin bulunduğu jeolojik çizgi üzerinde birçok doğal kaynak bulunmaktadır. 1046 yılında ölen St. Gellert’in mezarının bulunduğu kuzeydoğu yamacı Gellert Anıtı olarak anılmaya başlamıştır. Macaristan’ın en ünlü azizi olan St. Geller’e verilen önem anıtın şehrin en güzel yerinde olmasından da anlaşılmaktadır.

Avusturyalılar tarafından 1851 inşa edilmiş kale, tepedeki diğer tarihi yapılardandır. Kale oldukça büyük ve keşfedilmesi eğlencelidir. Bir başka görülecek yer ise 2. Dünya Savaşı’nda savaşan Sovyet Askerlerinin anısına 1947 yılında yapılmış Kurtuluş Anıtı’dır. Bu anıt gezildikten sonra da yorgunluğu üzerinizden atıp dinlenebileceğiniz yeşiller içindeki Jubilee Park’a gidilebilir. Çimlerde uzanırken içkinizi yudumlayabileceğiniz bu parkın manzarası da görülmeye değerdir.

1987 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirasları Listesi’ne girmiş olan Gellert Tepesi’nde 2007 yılında yeni bir mağara keşfedilmiştir. 60 metre uzunluğundaki mağara, 18 metre derinliğinde ve üç odalıdır. İç kısmı ise tamamen doğal taşlardan oluşan mağara göz kamaştırıcı beyaz kristallerle kaplıdır. Yaklaşın 300.000 yıllık olduğu düşünülen mağara keşfedildikten sonra derhal koruma altına alınmıştır. Korunan birçok doğal yapı ile birlikte bünyesinde çok sayıda sanat eserini de bulunduran tepe kesinlikle görülmeye değerdir.

Yüzlerce yıllık bir geçmişe sahip olan Budapeşte, tarihi eserler ve sanat eserleri açısından oldukça zengin bir şehirdir. Güzel Sanatlar Müzesi, Budapeşte’nin müzelerinden sadece biridir. Eski Ustalar’ın en büyük koleksiyonlarının sergilendiği müzede İtalyan, İspanyol ve Hollandalı ünlü sanatçıların da resimleri bulunmaktadır. 19. yüzyıldan kalma görkemli ve etkileyici binası ile büyük tabloların sergilendiği yüksek tavanlı sergi salonları da bulunmaktadır. Daha küçük eserlerin özel yapım dolaplarda sergilendiği müzede Rönesans Salonu gibi mimarı açıdan özenle hazırlanmış büyük salonlar da bulunmaktadır.

1870 yılında Macaristan’ın resim, çizim ve özel tarz baskı teknikleriyle hazırlanmış koleksiyonuna ev sahipliği yaptıktan sonra Mısır sanat eserleri ve antik eserlerin de sergilendiği müzede eski heykel galerisi, eski ressam galerisi ve modern koleksiyonlar da bulunmaktadır. Müzenin hemen yanındaki saray, şehrin çağdaş sanat müzesidir ve birçok gezici sergiye de ev sahipliği yapmaktadır. Macar sanatçı Victor Vasarely’in en önemli çalışmalarından oluşan bir koleksiyonunu müzeye bağışlamıştır. Doğu Avrupa’daki müzelerin en iyisi olarak bilinen Budapeşte Güzel Sanatlar Müzesi, turistlerin ilgisini kendinde toplamaktadır. 2008 yılında Ulusal Macar Galerisi ile birleştirilmiştir. Farklı tarzda eserlere sahip olan bu mekanların birleştirilmesi oldukça tepki çekmiştir. Çok yüksek bir bütçenin ayrıldığı bu proje, gerçekleştikten sonra da Macar sanat otoriteleri tarafından kabul görmemiştir.

Kahramanlar Meydanı’nda bulunan müze, 2015 yılında restore edilmek için halk girişini kapatılmıştır. 2018 yılının Mart ayında açılması beklenen müzede 13. yüzyıldan kalma tablolar da mevcuttur.

Macarca adı Duna olan Tuna Nehri Budapeşte’nin kuzeyin başlayıp güneyine kadar devam etmekte ve genişliği yaklaşık 640 metredir. 10 ülkenin kıyılarına ulaşan Tuna Nehri, adeta Orta Avrupa’nın ruhudur. Sayısız kültür ve medeniyete ev sahipliği yapan nehir, eski bir ticaret yolu ve tampon bölgedir. Tuna Nehri, Volga Nehri’nden sonra Avrupa’nın ikinci büyük nehridir. Roma İmparatorluğu’nun sınırlarını belirlemiş olan Tuna Nehri, birçok ulusu birbirine bağlayan bir köprü görevi görmüştür. Çok sayıda sanatçıya ilham kaynağı olan nehir, şaraplarıyla da dünyaca üne kavuşmuştur. Bu görkemli nehrin manzarasının keyfinin çıkarmak için yapılabilecek birçok şey bulabilirsiniz. Şehrin çarpıcı mimarisiyle tanışmadan önce Tuna Nehri’nin Buda ve Pest kıyılarında dolaşmak iyi bir tercih olacaktır.

Macar parlemonto binasının yakınında Tuna Nehri’nin kıyısında bulunan çelik heykel ayakkabılar 2. Dünya Savaşı sırasında hayatlarını kaybeden Yahudiler anısına yapılmıştır. 60 çift ayakkabı heykelinin bulunduğu anıt yönetmen Can Togay ve heykeltıraş Gyula Pauer tarafından tasarlanmış ve 2005 yılında tamamlanmıştır.

Tuna Nehri’ni keşfetmek için diğer bir yol da tekne gezileridir. Budapeşte’de sayısız turistik tekne gezileri bulunmaktadır. Pest kıyısında Vigado’dan ve Buda’dan kalkan trenler şehrin birçok güzel kıyısına uğramaktadır. Birçok gezi şirketinin düzenlediği turlarda çok sayıda dilde rehberlik verilmektedir. Tuna Nehri kıyısının tamamını gezen gemiler, Margaret Adası gibi yerlerde durup buralarda gezme imkanı da sunmaktadır. Taste Hungary tarafından sunulan, kişiye özel Tuna Tekne gezilerinde Macar şaraplarının tadımlarını da yapabilirsiniz.

Gündüzü ayrı güzel, gecesi ayrı güzel! Tuna Nehri’nin ikiye böldüğü Buda ve Pest kısmını birbirine bağlayan köprünün masal gibi hikayesi ile başlayalım. Budapeşte’deki Szechenyi Zincir Köprüsü’nü yapan İngiliz mühendis William Tierney Clark, yaptığı işe o kadar güvenmiş ki köprüde herhangi bir hata bulunursa, kendini köprüden aşağı atacağını söylemiş. Bir gün küçük bir kız çocuğu, köprüdeki aslan figürlerinin dili yok diye ağlamaya başlamış. Bu hatayı öğrenen Clark, kendisini söz verdiği gibi köprüden Tuna Nehri’nin kollarına atmış. Fakat köprü çok yüksek olmadığından ve hava da sıcak olduğundan mühendis Clark, yara almadan kurtulmayı başarmış.

1849 yılında tamamlanan ve Tuna Nehri üzerindeki yedi köprüden en eskisi olan Szechenyi Zincir Köprüsü, 375 metre uzunluğunda ve 16 metre genişliğindedir. Bu eşsiz köprü, Szechenyi Istvan Meydanı (eski adı Roosevelt Meydanı) ile Clark Adam Meydanı’nın arasında, Budapeşte’nin tam ortasında konumlanır.

Budapeşte’de pek çok köprü olmasına rağmen şehrin simgesi sayılan ve gece aydınlatması ile göz kamaştıran bu köprü, özellikle görülmesi gereken bir güzellik. Szechenyi Zincir Köprüsü, özellikle 20 Ağustos tarihinde Macaristan Ulusal Kutlamaları’nda gerçekleşen havai fişek gösterileri ile görülmeye değer. Macaristan’ın başkenti Budapeşte’yi 2017 senesinde yaklaşık 12 milyon turistin ziyaret ettiği düşünülürse, bu köprünün üzerinden geçen turist sayısı milyonlarla tarif edilebilir.

Budapeşte’nin en romantik noktalarından biri olan Zincir Köprüsü’nün, özellikle cesur erkeklerin evlenme teklif ettiği mekan olarak kullanıldığını da söylemeden geçmeyelim. Buda Kalesi, Macaristan Parlamento Binası ve Gresham Sarayı manzarası bir yanda gökyüzünde yıldızlar şahitliğinde bir yürüyüş, Szechenyi Zincir Köprüsü’nü unutulmaz kılmaya yeter de artar bile. Unutmayın bu muhteşem köprüde durup UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne ait Tuna Nehri kıyılarına göz kırpıyorsunuz.

Ziyaret Saatleri: Hep Açık. Giriş için herhangi bir ücret ödenmesi gerekmiyor.

Adres: Szechenyi Lanchid, 1051, Budapeşte, Macaristan

Yol Tarifi: Peşte’den gelecekler 2 numaralı tramvayla Széchenyi István Meydanı’na ulaşabilir. Buda yakasındansa 19 numaralı tramvaya binip Clark Ádám Meydanı’nda inmeniz yeterli.

Yakın Yerler:Macar Ulusal Galerisi, Macaristan Parlamento Binası, Buda Kalesi

Bir Bektaşi dervişe ait türbe, Budapeşte'deki Türk Caddesi'nde yer alıyor ve hem Türkler hem de yabancılar tarafından sıklıkla ziyaret ediliyor. Başından gülü, elinden ise tahta kılıcı eksik olmadığı söylenen Gül Baba'nın savaşlarda başının üzerinde taşıdığı gülle tanındığı ve bu nedenle bu isimle anıldığı rivayet ediliyor. Budapeşte'de gömülü olduğu tepeye de Gültepe ismi verilmiş.