Peygamberler diyarı olarak bilinen ve Türkiye’nin en büyük yedinci şehri kabul edilen Şanlıurfa, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer almaktadır. Eski ve halk arasındaki kısa adıyla Urfa olarak da bilinmektedir. Kurtuluş Savaşı’nda halkının gösterdiği başarının hatırasından dolayı 1984 yılında "Şanlı" unvanını almıştır. DoğudaMardin, batıdaGaziantep, kuzeyde Adıyaman, kuzeydoğuda Diyarbakırilleri ve güneyde Suriye ile sınırı vardır.
Peygamberler diyarı dediğimiz Şanlıurfa aynı zamanda efsanelerin şehridir. Bu efsanelerden biri Hz. İbrahim’in putları kırması üzerine Nemrut tarafından ateşe atılma emrinin verilmesi ve ardından anlatılan olaylardır. Hikayeye göre yakılan büyükçe bir ateşe atılan Hz. İbrahim 7 gün boyunca bu ateşte kalır ve sonra sağ olarak ateşin içinden çıkar. Bu yüzden olayın yaşandığı yer olan Urfa Balıklı Göl ve göl içindeki balıklar kutsal kabul edilir.
İnsanlık tarihinde önemli bir yer tutan Şanlıurfa, ilk buğday tarımının yapıldığı yer olarak kabul edilir. Buğdayın toprak ve insan gücüyle buluştuğu Harran Ovası oldukça verimli bir arazidir. Konik Harran Evleri ve islamiyetin ilk camilerinden biri olan Ulu Camii de burada yer alır.
Şanlıurfa'nın kadim tarihini betimlemek için Nuh Tufanı'ndan sonra kurulan ilk şehirlerden biri olduğu söylenir. Dünyanın en eski heykeli ve tapınağı Göbeklitepe'de bulunmuştur. Urfa en çok arkeolojik kazı yapılan şehirlerden olup şehir merkezi ve iki ilçe merkezi kentsel sit alanı ilan edilmiştir. Bu nedenle "müze şehir" olarak da adlandırılır.
Şanlıurfa ve çevresinde Cilalı Taş Devri’nden bu yana yerleşim olduğuna inanılmaktadır. MÖ 11000 yılı civarında kullanılan ve dünyanın en eski mabedinin bulunduğu yerdedir. Kur'an, İncil ve Torah’ta (Eski Ahit/Tevrat) adı geçen İbrahim peygamberin doğum yeri olarak kabul edilir ve anısına cami de bulunmaktadır. Ayrıca Eyüp Peygamber'in de (İncil ve Eski Ahit'te Job) doğum yeri olarak kabul edilir. Urfa kent merkezinin altında bugünkü Balıklıgöl'ün kuzeyinde yapılan araştırmalar sonucunda, Urfa kent merkezi tarihinin MÖ 9500'e Çanak-Çömleksiz Neolitik Dönem’e kadar uzandığı görülmüştür. Hz. Musa'nın da hayatının bir döneminde Urfa'da bulunduğu anlatılır. Hz. Şuayip Peygamber ile Hz. Musa'nın burada görüştükleri söylenen bir antik kent vardır.
Çok tanrılı dinlerin yanısıra pek çok peygamberin yaşadığı yer olan Urfa, peygamberler diyarı olarak nitelendirilir. Hz. İbrahim, Hz. Lut, Hz. İshak, Hz. Yakup, Hz. Eyüp, Hz. Yusuf, Hz. Şuayip ve Hz. Musa bu bölgede yaşamışlardır. Hz. İsa'nın ise kenti kutsadığı söylenir. Tüm dinlere kucak açan bu kadim kentte dil, din ve kültürlerin buluştuğu bir hoşgörü hakimdir.
Tarihi boyunca Ebla, Akkad, Sümer, Babil, Hitit, Hurri-Mitanni, Arami, Asur, Pers, Makedon (Hellenistik Dönem), Roma, Bizans gibi uygarlıkların egemenlikleri altında kalmıştır. 1516'da Osmanlı sınırları içine katılmıştır. I. Dünya Savaşı'na kadar Osmanlıların elinde olan Şanlıurfa, 1919’da önce İngilizler, ardından Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. 11 Nisan 1920'de düşman işgalinden kurtarılmıştır. Cumhuriyet sonrasında 1924'te il olmuştur.
Şanlıurfa’ nın en yüksek noktası Karacadağ'dır. Şehrin güney kısmında ovalar yer alır. Şanlıurfa’nın etrafında çok sayıda mağara, sarnıç, polye ve dolin bulunmaktadır. Bunlardan en meşhuru Kanlı Mağara ve Dedenin Sarnıcı'dır.
İsmini sıklıkla duyduğumuz ovaları; Suruç, Harran, Viranşehir-Ceylanpınar, Halfeti, Hilvan ve Bozova'dır. Urfa'da Fırat Nehri, Culap Suyu ve Habur Nehri başlıca nehirler olup Atatürk Baraj Gölü, Halil-ür Rahman Gölü, Aynzeliha Gölü de en önemli gölleridir. Şanlıurfa'nın ilçeleri ise Akçakale, Birecik, Bozova, Ceylanpınar, Halfeti, Harran, Hilvan, Siverek, Suruç ve Viranşehir olarak sıralanabilir.
Şanlıurfa'da Urfa'ya ait isot ve salça ile lezzetlenen çiğ köfteyi tatmadan, Harran’ı görmeden, Urfa’nın acı kahvesi mırrayı içmeden, Atatürk Barajı'nı görmeden, Balıklı Göl'ü gezmeden, kelaynakları gözlemeden, Kapalı Çarşı'dan alışveriş yapmadan dönmeniz tavsiye edilmez. Şehir türbeleri ve camileri ile inanç turizmi, Kara Ali Kaplıcaları ile termal turizm, Karadağ Kayak Merkezi ile kış turizmi, Tek Tek Dağları doğal güzellikleri ile yayla turizmi ve av turizmi, Atatürk Barajı aktiviteleri ile su sporları turizmini elinde tutmaktadır.
Şehrin gelir kaynakları arasında turizm dışında tarım, hayvancılık ve sanayi ürünleri vardır. Köklü geçmişi sayesinde pek çok tarihi güzelliğe sahip olan şehir, gurme turistlerin de ilgi odağıdır.
Tanıtım Videosu:
