Endonezya'nın Başkenti Taşınıyor

Endonezya planlama bakanı, ülkenin başkenti Cakarta'nın taşınacağını açıkladı.

Bakan Bambang Brodjonegoro, Cumhurbaşkanı Joko Widodo'nun "önemli bir kararla başkentin yerini değişitirmeye karar verdiğini belirtti. Başkentin yeni konumu henüz bilinmiyor. Ancak devlete ait yayın kuruluşları, yeni başkent olma ihtimalini taşıyan önemli kentlerden birinin Borneo adasında bulunan Palangkraya olduğunu belirtti.

Ayrıca, 10 milyondan fazla kişiye ev sahipliği yapan Cakarta, coğrafi yapısı itibariyle, hızlı bir şekilde suyun altına batıyor.

Ülkede Nisan ayının başında genel seçimler yapıldı. Seçimlerin sonunda, başkenti taşıma kararı alan Cumhurbaşkanı Joko Widodo zafer ilan etti. Ancak seçimlerin resmi sonuçları 22 Mayıs'ta ilan edilecek.


Başkenti Neden Taşıyorlar?

Başkenti taşıma fikri, Cakarta 1945 yılında Hollanda'dan bağımsızlığını elde ettiğinden beri birçok kez gündeme gelmişti. 2016 yılında yapılan bir araştırma, Cakarta'nın dünyanın en kötü trafiğine sahip olduğu sonucunu tespit etti. Uzun polis konvoyları, bakanların toplantılarına vaktinde yetişebilmeleri için trafiği kapatarak bakan araçlarına eşlik ediyor.

Planlama bakanı, Cakarta'daki trafi sıkışıklığının ekonomide her yıl 100 trilyon rupiye mal olduğunu söylüyor. 100 trilyon rupi, 6.8 milyon dolar, 5.4 milyon dolar demek.

Hükümetin merkezi yapısını değiştirmek adına da son 20 yıldır uygulanan büyük bir program söz konusuydu. Buradaki amaç, belediyelere daha geniş siyasal güç ve finansal kaynaklar sağlanmasıydı. 

Kentin Suyun Altına Gömülme Riski Var

Cakarta, dünyanın en hızlı batan şehirleri altında: Araştırmacılar, mega şehrin büyük kısımlarının 2050'ye dek tamamıyla yeraltında kalabileceğini düşünüyorlar. Kuzey Cakarta, geçtiğimiz 10 yıl içerisinde 2.5 metre derine battı ve her yıl ortalama 1-15 santim daha suya gömülmeye devam ediyor.  

Görsel: BBC 

Endonezya'nın başkenti Cakarta Neden Batıyor?

Cakarta kenti, 13 nehrin geçtiği yumuşak topraklı sahil bölgesine kurulmuş. Cakartanın neredeyse yarısı şu anda deniz seviyesinin altında. Bunun temel sebeplerinden biri, içme ve yıkanma amacıyla kullanılan yeraltı sularının çekilmesi. 

BBC Endonezya muhabirinin haberine göre, Endonezyalılar, başkentlerinin taşınması ihtimaline kuşkuyla bakıyorlar. Halk, bu planı daha önce çok kez duymuş ama Endonezya'nın daha önceki 6 cumhurbaşkanından hiçbiri planı uygulamaya koyamamış. Ancak cumhurbaşkanı Joko Widodo, 5 yıllık görevi boyunca büyük altyapı yatırımlarını gerçekleştirebilmiş bir Cumhurbaşkanı. Bu yüzden, Widodo'ya başkenti taşıma kararını dauygulayabilecek bir siyasetçi olduğu gözüyle de bakılıyor.

Endonezya, aşırı derecede çeşitli bir nüfus yapısına sahip. Ülkenin 1000'lerce adasında yüzlerce farklı etnik grup yaşıyor. Ancak ekonomik gelişme, ulusal kültürel kimlik ve siyasal güç her zaman Java kültürünün elinde bulundurulmuş durumda. Endonezya'da, Javalı olmayan bir cumhurbaşkanı bugüne dek hiç seçilmedi. Ülkenin servetinin büyük bir kısmı ise, Java bölgesinde bulunan başkent Cakarta'da yoğunlaşmış durumda.
Java'nın dışında, özellikle ülkenin doğusunda yaşayan Endonezyalılar, uzun bir süredir, Java bölgesinde oturan ülkenin liderleri tarafından unutulduklarından şikayet ediyorlardı. Bu anlamda, başkentin Java'dan taşınması, ülkedeki siyasi dönüşüme dair güçlü bir mesaj da içeriyor.


Görsel: BBC 

Yeni Başkent: Seçenekler Neler?

Kapalı bir kabine toplantısında yeni başkentle ilgili olarak Cumhurbaşkanı Widodo'ya 3 seçenek sunuldu ve tartışıldı. Bunlardan biri, şu anki başkent olan Cakarta'da hükümet ofisleri için kapalı ve güvenli bölgeler yaratmak. İkincisi, başkenti hemen Cakarta'nın dışına taşımak. Üçüncü ve cumhurbaşkanı Widodo tarafından da tercih edilen seçenek ise, başka bir ada üzerinde yeni bir başkent inşa etmek. Bu adalar arasında söylentilere göre en güçlü aday, Borneo'nun Endonezya'ya ait olan kısmındaki, merkez Kalimantan'ın yüzlerce kilometre kuzeydoğusunda yer alan Palangkaraya. Burası, coğrafi olarak takımadaların merkezine yakın olmakla beraber, Endonezya'nın kurucu babası Sukarno'nun da başkent kurulmasını teklif ettiği yer.

Sakin Palangkaraya'nın ülkenin yeni başkenti olmasına yönelik çeşitli tepkiler söz konusu. Bu konuda konuşan genç bir lise öğrencisi şunları söylüyor: "Umuyorum ki kentimiz gelişecek ve eğitim Cakarta'daki gibi iyi olacak. Ancak Palangkaraya'daki tüm boş alanlar ve ormanlar şimdi kullanılacak. Kalimantan Ormanı, dünyanın akciğerlerinden ve elimizde kalan ormanı kaybedeceğimizden korkuyorum."

Cumhurbaşkanı Widodo'nun ekonomik gelişmenin tüm ülkede daha denk bir şekilde dağıtılacağını söylemesinin ardından, planlama bakanı Brodjonegro konuştu. Bakan, sürecin 10 yıl alabileceğini belirtiyor.

Brodjonegro, bunu başka ülkeler başarabildiyse biz de başarabiliriz diyor: "Brezilya, Rio de Janeiro'dan Amazon nehri yanındaki Brezilya'ya taşındı. Canberra'ya bakın, Sydney ve Melbourne arasına inşa edildi. Kazakistan başkentini ülkenin merkezine, Myanmar da başkentini Naypyidaw'a taşıdı."