Honduras

Orta Amerika’nın ikinci en kalabalık ve en büyük ülkesi Honduras, İspanyol Honduras’ı olarak da bilinmektedir. 112,492 kilometrekare yüzölçümüne sahip ülkenin nüfusunun büyük kısmı kırsal alanlara yerleşmiştir. Maya kökenli Ladinosların yanı sıra ülkede Garifunalar ve Miskito, Sumu Twahka, Paya, Lenca, Chorti, Tolupaneyerlileri yaşamaktadır. 16. yüzyılda ülkeye adım atan İspanyolların etkisi ülke siyasetinde ve kültüründe büyük yer tutar. Gracias ve Comayagua gibi kolonyel köyleri, Copan’da Mayalardan kalma kalıntılar, Müskitia’daki doğal parklar, egzotik ve vahşi doğa yaşamı, yağmur ormanları, Karayip ve Pasifik kıyıları ve en iyi dalış imkânının bulunduğu Bay Adaları ülkeyi görülmeye değer kılan özelliklerinden sadece bir kaçıdır.

İç bölgelerinde daha çok dağların bulunduğu ülkenin kıyı bölgelerini dar ovalar kaplamaktadır. Kasırga ve sel riskinin fazla olduğu ülkede 1998 senesinde meydana gelen Mitch kasırgası ülke ekonomisini hayli olumsuz etkilemiştir. Yaklaşık 5.600 kişinin hayatını yitirdiği bu felaketten sonra köyden kente göçün arttığı Honduras dünyanın en fakir ülkelerinden biridir. Cinayet oranının hayli yüksek olduğu ülke son yıllarda ülke refahını arttırmaya yönelik çalışmalar başlatmıştır. Ehlileştirilmemiş güzelliğin ve vahşi tropikal maceranın adresi olarak tanımlanan Honduras’ın ismi İspanyolcadaki ‘derinlik’ kelimesine referanstır. Köy hayatını resmettiği naif çalışmalarıyla ünlü ressam Jose Antinio Velasquez’in de doğum yeri olan Orta Amerika ülkesi özgün yaşantısı ve kültürüyle beklediğinizden çok daha fazla macera vadetmektedir.

Başkenti Tegucigalpa olan Honduras 18 departman ve 3 bölgeye ayrılmıştır. Başkenti de içine alan Honduras Tepeleri bölümü ülkenin ortasında yer alan dağlık bölgesidir. Maya kalıntıları ve İspanyol kolonilerinin de bulunduğu bölge aynı zamanda en kalabalık kısımdır. Karayip Honduras bölgesi ise sahilleri ve balta girmemiş ormanlarıyla bilinmektedir.

Ülkenin kuzeyinde kalan bölgede UNESCO Dünya Mirası Listesinde de yer alan en büyük yağmur ormanı Rio Platantano Biyosfer Rezervleri bulunmaktadır. En küçük bölgesi Pasifik Honduras ise ülkenin güneyine düşer. Ülkenin önemli kentleri arasındaki liman şehri olan Karayip kıyısındaki La Ceiba’da Bay Adalarına günlük feribotlar bulunmaktadır. İspanyol kolonisi Comayaguaİspanyol mimarisinden izler taşıyan katedralleri ile hayli turistiktir. Honduras’ın en dağlık yerleşkelerinden Gracias mükemmel bulut manzaralarına sahiptir.

Orta Amerika’da yer alan Honduras’ın kuzeybatısında Guatemala, güneybatısında El Salvador ve güneydoğusunda Nikaragua yer almaktadır. Ayrıca güneyi Pasifik Okyanusu ile çevrili ülkenin kuzeyinde Karayip Denizi vardır.

Honduras’a gidecek Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları 90 günü aşmamak koşulu ile vizeden muaftır. Türkiye’den Honduras’a direkt uçuş yoktur. Ülkeye Amerika’nın Panama City, Atlanta, Houston ya da Miami kentlerinden aktarmalı gidilebilmektedir. Bir diğer seçenek ise İspanya üzerinden ülkeye uçakla geçmek olacaktır.

Yılın her dönemi sıcak ve nemli bir iklimi olan Honduras yağışların çokça yaşandığı bir coğrafyadır. Özellikle eylül-şubat ve mayıs-ekim arası dönemin yağışlı geçtiği ülkeye gitmek için en ideal zaman yağışların yaşandığı dönem dışındaki tüm zaman aralıkları olabilir. Özellikle ağustos-kasım arası ile mart-mayıs arası turizm faaliyetlerinin daha yoğun yaşandığı ülkede eğer köpekbalıkları ve balinaları izlemek isterseniz tavsiye edilen dönem ise bu şansınız en yüksek olduğu mart-nisan arasıdır.

Dünyada cinayet oranlarının ve şiddetin en sık yaşandığı ülke olmasına rağmen Honduras halkı arkadaş canlısı ve saygılıdır. Yeni tanıştıkları insanlara karşı kendilerini tanıtmaktan büyük zevk duyan Honduraslılar yardım istediğinizde ya da onlara bir şey sorduğunuzda büyük bir sevecenlikle karşılık verecektir.

Yedi farklı etnik grubun yaşadığı ülkede Maya kültüründen gelmek ne övünülen ne de hor görülen bir şeydir. Aksine oldukça doğal bir şey olarak görülmektedir. İspanyol etkisinin hayli yoğun olduğu Honduras’ta genelde geleneksel ve sabit bir gündelik hayat ritmi vardır. Bir yere misafirliğe gittiğinizde yanınızda çiçek götürmeniz beklenecektir, çünkü bu Honduraslılar için oldukça nazik bir harekettir. Topluluk ve beraberlik anlayışının hayli güçlü olduğu ülkede geleneksel alışkanlıklar güçlü şekilde korunmakta ve sürdürülmektedir.

Honduraslılar için ana öğün öğlen yemeğidir. Bezelye, pilav ve tortillanın hemen her yemeğin yanında mutlaka servis edildiği ülkede çok farklı pişirme teknikleri mevcuttur. Bezelyeyi haşlayarak, ya da kızartarak servis eden Honduraslılar tajadas adını verdikleri kızartılmış muzu da çok sevmektedirler. Domuz etini çokça tüketen Honduraslılar, tavuk ve bifteği de yemeklerinde sıkça kullanmaktadır. Kıyı bölgelerde özellikle Bay Adası’nda balık ve deniz mahsulleri önemliyken, Garifuna’da daha ziyade baharatlı yemekler ve hindistan cevizi suyu tüketilmektedir.

Ülkenin en tipik yemeği, plato tipico dedikleri ve büyük düz tabaklarda servis ettikleri biftek, kızarmış patates, lahana turşusu, bezelye, ekşi kremalı pilav ve tortilladan oluşan yemekleridir. Hatta ülkenin hemen her yerinde en çok karşınıza çıkacak yemek seçeneği plato tipico olacaktır. Baleadas adını verdikleri kızartılmış bezelye, peynir, ekşi krema ve soğan turşusundan hazırladıkları tortillalarını, avakado, et veya omlet ile servis etmektedirler. Ülkenin geleneksel tatlarından sopa de caracol, deniz salyangozu çorbasıdır. Bu çorbayı hindistan cevizi sütü, yengeç, balık, yeşil sebzeler ve taze kişniş ile hazırlarlar. Hafif bir atıştırmalık menüsü olarak nitelendirdikleri anafres ise siyah bezelyeyi peynirle pişirip yanında mısır ile servis etmektedirler.

En sevdikleri içecekler arasında licuados adını verdikleri mango, hindistancevizi, karpuz ve muzdan hazırladıkları milkshakeleri gelmektedir. En popüler yerel içkileri arasında Flore de Cana markalı romları vardır. Ayrıca genelde sarı biranın tercih edildiği Honduras’ta Port Royal, Imperial ve Barena en ünlü markalardır. Salva Vida ise malt oranı daha yüksek alternatifleridir. Honduras’ta bir restorana gittiğinizde beklenen bahşiş miktarı ise hesabın yüzde 10’u kadardır.

Honduras’taki yerel marketlerden çok özel otantik hediyeler bulabilirsiniz. Copan el işçiliği ve bohem tarzda tasarımların, yeşim taşından ve ahşap oyma aksesuarların merkezidir. Ayrıca San Pedro Sula’daki Guamilito Pazarı ile başkent Tegucigalpa’daki San Isidro Pazarı yine ahşap oyması işlerin yanı sıra deri işlemeciliği ile de nam salmıştır. Yünden yapılma el işi ürünlerin de sıkça karşınıza çıkacağı Honduras’ta Bay Adası’nda kıyıya özgü hatıralar da alabilirsiniz. Ahşap, deniz kabuğu ve hindistancevizinden yaptıkları çok çeşitli sürprizler burada sizi beklemektedir. Kentteki alışveriş merkezlerinin pek çoğu pazar günü hariç her gün açıktır.

Honduras’ta pek çok renkli festival düzenlenmektedir. Bunlardan en büyüğü Ferai Juniana her yılın haziran ayının son haftasında başlayıp 1 ay boyunca süren festivalleridir. Canlı müziğin yapıldığı, dansların edildiği, geleneksel yemeklerin servis edildiği bu cümbüş Avenida Circunvalacion ve San Pedro Sula’da düzenlenir.

21 Temmuz tarihinde Bajamar’da düzenlenen Ulusal Garifuna Festivali ise Garifuna halkının kültürünü, müziğini ve geleneğini tanıtmaya adanmıştır.

Garifunalıların bir diğer geleneksel festivali Roatan Karnavalı ise Bay Adası’nda Roatanda düzenlenmektedir. Nisan ayında gerçekleştirilen geleneksel müzik festivali oldukça renkli geçmektedir.

En büyük dini festivalleri Suyapa Bakiresi Festivali Suyapa Bazilikasında düzenlenir. Şubat başında bir araya gelen katılımcılar, mum yakarak dua ederler.

Honduras’ın tamamına yayılan Semana Santa’da ise geleneksel kostümlerini giyen katılımcılar, renkli halılar üzerinde meşaleleri geçerler. Her nisan ayında düzenlenen festivalde sokaklar çiçeklerle dolar taşar.

Bir diğer karnavalları Le Ceiba Karnavalı ise Aziz San Isidro’ya adanmıştır. Mayıs ayında gerçekleştirilen karnaval kapsamında gösterişli kostümler giyen katılımcılar La Ceiba’da bir araya gelmektedir.

Ülkenin en genç festivali Sunjam Festivali ise Orta Amerika’nın en büyük techno-house müzik festivalidir. Utila’da gerçekleştirilen festivalde DJ performansları sergilenir.

· Kutsal Cuma (Mart ayının son Cuma günü),

· Kutsal Cumartesi (Martın son Cumartesi günü),

· Amerikalılar Günü (14 Nisan),

· İşçi Günü (1 Mayıs),

· Bağımsızlık Günü (15 Eylül),

· Dia de la Raza (12 Ekim),

· Ordu Kuvvetleri Günü (21 Ekim),

· Noel Günü (25 Aralık)

Subtropikal iklim etkisindeki Honduras’ta yılın her dönemi hava sıcaklıkları yüksek ve hava nemlidir. Ülke genelinde yaşanan en yüksek sıcaklık 32 derece iken en düşük 20 derece civarındadır. Dağlık bölgelerinin daha serin olduğu Honduras’ın Karayip Denizi kıyıları daha yağışlıdır. Özellikle eylül ve şubat arası periyodun hayli yağışlı geçtiği ülkede haziran ve kasım arası dönem ise kasırga dönemi olarak nitelendirilmektedir.

Batısında Mayaların geri kalanında ise Mezoamerikalı ilk Kolombiyalıların vatanı olan Honduras oldukça zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Kristof Kolomb’un 1502’de keşfetmesiyle İspanyol kolonisine dönüşen ülke 1821 senesinde kendisiyle beraber dört Orta Amerika devletiyle bağımsızlığını ilan etmiştir. Bağımsızlığını ilan ettiği tarihten itibaren büyük küçük yaklaşık 300 ayaklanmanın yaşandığı ülkede sivil savaş da uzun yıllar devam etmiştir. 1870’lerle beraber uluslararası ticaret ve yatırımlara kapılarını açan Honduras’ta bu dönemde demiryolları inşa edilmiştir. Özellikle tropikal meyve ticaretinin çokça yapıldığı bu dönemde ülke ekonomisi kayda değer gelişme sağlamışsa da Honduras’ta istikrarsızlık 1990’ların başına dek devam etmiştir. 1969 senesinde El Salvador ile arasındaki gerginliğin iyice tırmandığı Honduras ile El Salvador arasında yaklaşık 5 bin kişinin ölümüyle sonuçlanan futbol savaşı yaşanmıştır. El Salvadorlu futbolcuların kaldığı oteli kundaklamak isteyen Honduraslılar ülke ile savaş durumuna girmiştir. Dünya Kupası’nda yaşanan olay El Salvador ordularının Honduras ordularına saldırmasıyla büyüyen olayın yankıları hala devam etmektedir. 1998 senesinde yaşanan Mitch kasırgasıyla büyük darbe alan ülke bu olay sonrasında yaklaşık 3.8 milyar dolarlık hasara uğramıştır. Yeniden yapılanmanın hala devam ettiği Honduras’ta

28 Haziran 2009 senesinde askeri güçlerin solcu devlet başkanı Manuel Zelaya hükümetine darbe yapmıştır. Dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Honduras’ta siyasi ve toplumsal refaha yönelik çalışmalar sürdürülmektedir.

İç savaş ve doğal afetlerin hayli olumsuz etkilediği Honduras ekonomisi son yıllarda ivme kazanmıştır. Fakat yine de işsizlik oranının hayli yüksek olduğu ülkede turizm önemli bir gelir kaynağıdır. Ulaşım ağının hayli geliştiği ülkede demiryolları, limanlar ve havayolları büyük öneme sahiptir.

Altın, gümüş, demir ve çinko minerallerinin bulunduğu ülkede petrol üretimi de yapılmaktadır. Zengin doğal kaynaklarıyla bilinen Honduras’ta ayrıca kahve, başta muz olmak üzere tropikal meyveler ve şeker kamışı ihracatı da önemli gelir kaynakları arasındadır. Tekstil sektörünün de ekonomisinde önemli paya sahip olduğu Honduras uluslararası pazara hizmet etmektedir.

Roma Katolik Kilisesi’ne bağlı Honduras nüfusunun büyük çoğunluğunu Katolikler oluşturur. Fakat yapılan son anketler göstermektedir ki ülke nüfusunda Protestanlık oranı gitgide artmaktadır. Küçük bir oranda olsa Müslüman, Budist, Yahudi ve Rastafaryan nüfusun da yaşadığı ülkede kilise ziyaretleri sık ve düzenli şekilde yapılmaktadır.

Honduras Guatemala Büyükelçiliği’nin görev bölgesindedir.

GUATEMALA BÜYÜKELÇİLİĞİ

Adres: Diagonal 6, 12-42 Zona 10, Edificio Design Center, Torre II, Oficina 406 Guatemala

Telefon: +502 535 40 637

Faks: +502 233 72 972

[email protected]

Görev Bölgesi: Guatemala, El Salvador, Honduras, Belize

Honduras’ta konuşulan birinci dil İspanyolcadır. Ayrıca büyük şehirler dışında özellikle Bay Adaları’nda İngilizce de anadil gibidir. Ülkenin bazı bölgelerinde ise Utiliadili, İspanyolca ve İngilizcenin karışımı melez bir dil de konuşulmaktadır. Lenca, Miskitu ve Garifuna gibi yerli grupları da kendi dillerini konuşmaktadır. Fakat Honduras’ta İspanyolca konuşabilen birini bulmak hiç de zor değildir.