Gaziantep Gezilecek Yerler

Gaziantep şehir merkezinde, Şahinbey olarak da anılan Eski Saray Caddesi’nde yer alan Gaziantep Bakırcılar Çarşısı, 500 yıllık geleneği yaşatmaya devam eden bir yer. Geçmişi yüzyıllar öncesine dayanan bakır madeninden alet ve eşya yapma sanatını günümüzde Gaziantep'te yaşatan bakır ustaları, sabahın erken saatlerinde işlerinin başına geçiyor. Bakırcılar Çarşısı, Osmanlı döneminde Anadolu’nun en önemli ticaret merkezlerinden biri olan Gaziantep için önemli bir yere sahiptir. Bakır işçiliği Gaziantep’te geçmişi 400 yıla uzanan bir el sanatıdır ve Bakırcılar Çarşısı da adını burada satılan eşyalardan almaktadır. Bazı kayıtlara göre 16. yüzyıldan bu yana varlığını sürdüren Gaziantep Bakırcılar Çarşısı’nda, bakır işiyle uğraşan dükkânlar yan yana sıralanmışlardır.

Bölgenin dar sokaklarında karşılıklı olarak sıralanmış olan bakırcıların arasında gezerken hem onları çalışırken görme şansını yakalayabilir hem de ürettikleri envaî çeşit bakır ürünlerini inceleyebilirsiniz.Bakırcıların çalışmasıyla ortaya çıkan, çekiçlerden gelen “tık tık” sesleriyle oluşan doğaçlama müzik ise burada gezme zevkini ikiye katlıyor. Eğer bakır konusuna çok meraklıysanız, cana yakın ve misafirperver bakır ustaları, size bir çay ikram ederken sanatlarını anlatmayı da adeta görev biliyorlar.

Gaziantep’te farklı dönemlerde 5 tane bedesten yapılmıştır. Bunlardan sadece Zincirli Bedesten ve Kemikli Bedesten bugüne kadar varlığını sürdürebilmiş, Gaziantep Bedestenleri’nin sayısı ikiye düşmüştür. Bu iki tarihi yapı, “Kültür Yolu Projesi” üzerinde bulunmaktadır.

Belkıs / Zeugma, Gaziantep’in Nizip ilçesinin doğusunda, Birecik Baraj Gölü'nün kıyısında, yeni Belkıs Köyü'nün yakınında yedi tepe üzerine kurulmuş antik bir kenttir. Yaklaşık olarak 21 bin dekarlık bir arazi üzerinde yer almaktadır. 

Zeugma’dan Strabon, Plinius ve birçok antik yazar bahsetmiştir. Büyük İskender’in generallerinden Selevkos Nikator I, MÖ 300’de, İskender’in Fırat’ı geçtiği bu yerde, kendi adıyla Fırat’ın adını birleştirerek Selevkeia ad Euphrates ( Fırat Seleukeia’sı) ismiyle antik kenti kurmuştur. Bu kentin karşısına da eşi Apameia’nın adıyla ikinci bir kent kurarak, bu ikiz kenti bir köprüyle birbirine bağlamıştır. Kommagane Kralı Mitridates I. Kallinikos’un, Selevkos Kralı'nın kızı Leodike ile evlenmesiyle kent, çeyiz olarak Kommagane Krallığına verilmiş. Leodike’nin oğlu Antiokhos I, bu kentin geliriyle Nemrut Dağı'ndaki heykelleri yaptırmıştır. Yaklaşık 40 yıl Kommagene’nin dört büyük şehrinden biri olan kent, MÖ 64 de Roma İmparatorluğu’nun topraklarına katılarak, ismi geçit ve köprü anlamına gelen“Zeugma” olarak değiştirilmiştir. 

Zeugma Müzesi, 2011 yılından beri ziyaretçilerini ağırlayan ve Gaziantep’te bulunan bir müzedir. Dünyanın 2. büyük mozaik müzesi olma unvanını elinde bulunduran müze, dünyaca ünlü olan Çingene Kızı mozaiği ile bilinir. Gaziantep’in simgelerinden biri olarak anılan müze, ismini bölgedeki antik kentten alır. Müze teknolojik ve mimari açıdan dünyanın önde gelen müzeleri arasında kabul edilir. Sizi şaşkınlığa uğratacak güzellikteki mozaikleri görmek isterseniz Zeugma Müzesi’ni ziyaret edebilirsiniz. Müzenin belirttiğimiz eseri Çingene Kızı ile ilgili bir bilgi verecek olursak; "Çingene Kızı" mozaiği, 1998-1999’da Belkıs Harabeleri’nin kurtarılması sırasında bir villanın 300 metrekarelik tabanının parçası olarak, üzerindeki sütunun kaldırılmasıyla bulunmuştur. Akratos, Mevsim tanrıçası ve Satir adlı eserlerle birlikte kurtarılan Çingene Kızı mozaiği, antik kent ile birlikte Gaziantep'in de simgesi halini almıştır. Çingene Kızı mozaiğine konu olan kişinin cinsiyeti bir tartışma konusu olmakla beraber; figürün Yer Tanrıçası ve tanrıların anası Gaia veya Büyük İskender olduğuna dair farklı görüşler bulunmaktadır.

Gaziantep’in merkezinde kurulmuş olan Gaziantep Kalesi, tüm ihtişamıyla Alleben Deresi’nin güney kenarında, yaklaşık 25 metre yükseklikte hemen herkesin dikkatini çeken bir tepe üzerindedir. 

Ne zaman ve kimler tarafından yapıldığı hakkında kesin bilgi mevcut değildir. Çeşitli efsaneler vardır. Yaklaşık 6.000 yıllık bir geçmişe sahip olduğu düşünülmektedir. Kalkolitik döneme kadar giden bir höyük üzerinde kurulduğu, MS 2. ve 3. yüzyıllarda ise kale ve çevresinde “Theban” isimli küçük bir kentin olduğu bilinmektedir.

UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Yesemek, MÖ 2000’in son çeyreği ile MS 800 arasında, yakın doğunun en büyük taş ocağı ve heykel atölyesi idi. Burada taşlardan oyulmuş birçok eser bulunmaktadır. Sfenksler, kapı aslanları, oturan aslanlar, kanatlı aslanlar, Amanos Dağları’nı temsil eden Dağ Tanrısı rölyefleri ve mimarî unsurların sergilendiği alan, Gaziantep Müdürlüğü tarafından çevre düzenlemesi yapılarak Açık Hava Müzesi haline getirilmiştir. 

Gaziantep Oyun ve Oyuncak Müzesi, Gaziantep’in en eski mahallelerinden biri olan Bey Mahallesi’nde, tarihî bir Antep evinde hizmet vermektedir. Gaziantep Oyun ve Oyuncak Müzesi’nde, 17. yüzyıldan günümüze kadar oyuncak tarihinin en gözde örnekleri sergilenmektedir.

Bey Mahallesi’ndeki Gaziantep Oyun ve Oyuncak Müzesi, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı, Müzeler ve Kütüphaneler Şube Müdürlüğü’ne bağlıdır. Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından kamulaştırılarak 2010-2011 yılarında restore edilen yapı, 6 Nisan 2013 tarihinde yazar-şair Sunay Akın’ın küratörlüğünde kapılarını ziyaretçilere açmıştır. Türkiye’nin 4. Oyun ve Oyuncak Müzesi olan Gaziantep Oyun ve Oyuncak Müzesi’nde 1700-1990 yıllarına ait, el yapımı ve seri üretim 600’e yakın oyuncak teşhir edilmektedir.

Gaziantep Hayvanat Bahçesi, Türkiye’nin en geniş alana sahip hayvanat bahçesi unvanına sahip bir parktır. Bu genişliğiyle dünya sıralamasında da yer bulan hayvanat bahçesinde ayrıca Türkiye’nin ilk safari parkı da yer alır. Bu parkta arazi aracıyla gezerek pek çok hayvanı doğal yaşamlarında inceleme şansı bulabilirsiniz. Dünyanın farklı yerlerinden pek çok hayvanı bir ortamda gözlemlemek için Gaziantep Hayvanat Bahçesi‘ni mutlaka ziyaret etmelisiniz. Ailenizle, arkadaşlarınızla ya da tek başınıza giderek keyifli ve doğa ile iç içe zaman geçirebilirsiniz. Hayvanat bahçesinin içerisinde kafeterya, servis binası, akvaryum, kuş kafesleri ve farklı türdeki hayvanların yaşayabileceği çeşitli alanlar bulunuyor. Hayatınız boyunca görmediğiniz canlıları bir arada görmek için burayı gezmek güzel bir gün sebebi olacaktır. Yerli ve yabancı turistlerin sıklıkla ziyaret ettiği mekan hakkında ayrıntılı bilgiye bu yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Gaziantep ilinde yer alan Hayvanat Bahçesi, Avrupa’nın ikinci ve dünyanın üçüncü büyük hayvanat bahçesidir. İçerisinde 90 türden 3720 hayvan barındıran bir kuş kafesi, 74 türden 2950 hayvana ev sahipliği yapan bir akvaryum, 10 türden 64 hayvanı barındıran bir maymun evi, timsah ve yılanlardan oluşan bir sürüngen evi ve diğer hayvanlar için ayrılmış özel bölümleri vardır. Gittiğinizde gözlemleyebileceğiniz hayvanlardan birkaçını inceleyebilirsiniz.

Tarihî Tahmis Kahvesi Gaziantep’te,1635 bu yana faaliyetine devam etmektedir. Tarihî Tahmis Kahvesi Türkiye’nin en eski kahvehanelerinden biridir. Bugüne kadar çok sayıda restorasyon geçiren Tarihî Tahmis Kahvesi, yine de orijinal mimari özelliklerini korumayı başarmıştır. Son yapılan restorasyon 2 yıl sürmüş ve 2011’den itibaren tekrar hizmet vermeye başlamıştır. Tarihî Tahmis Kahvesi uzun yıllar “Lokuslu Kahve” ve “Tömbekici Kahvesi” adlarıyla da anılmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında Gaziantep’teki Halkevi’nden sonra en büyük yapı olduğu için, toplantı salonu olarak da kullanılmıştır. Bu nedenle “Mekteb-i İrfan”, “Hayat Fakültesi” ve “Halk Kütüphanesi” gibi adlarla da anılmıştır.

“Tahmis” kahvenin dövüldüğü, kavrularak öğütülüp satıldığı yer anlamına gelmektedir. Eski dönemlerde ceviz ağacından yapılan büyük dibeklerde, karataş ya da aynı tür ağaçtan imal edilen aletlerle dövülen kahve; bugün benzer lezzetlerle Tarihî Tahmis Kahvesi’nin eşsiz atmosferinde servis edilmektedir.

Şire Hanı, 1885 yılında Halep Valisi Cemil Paşa’nın emriyle halktan alınan vergilerle inşa edilmiştir. Vergi veremeyen halkın inşaatında çalıştığı, çalışamayanların ise han bitimine kadar gelip dua ettikleri Şire Hanı, Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Şire Hanı 7.500 metrekarelik bir alanda, sadece Gaziantep’in değil, çevre illerin de en büyük kervansarayıdır. Yakın tarihte geçirdiği yangın sonrasında kullanılamaz hale gelen Şire Hanı, Gaziantep Belediyesi tarafından aslına uygun olarak restore edilmiştir. Şire Hanı halen otel olarak hizmet vermektedir.

Gaziantep Şire Han tarihi Osmanlı mimarisinin tüm özelliklerini taşıyan, dikdörtgen planlı bir yapıdır. Şire Hanı’nı diğer hanlardan ayıran en önemli özellik ise üç cephesinde yer alan anıtsal taç kapılarıdır. Halep Valisi’nin emriyle, Mustafa Ağa tarafından yaptırılan ve inşası 25 yıl süren Şire Hanı’nın mimarı Kirkos olarak belirtilmektedir.

İslam Bilim Tarihi Müzesi Gaziantep Şahinbey Belediyesi tarafından yaptırılmıştır. İslam kültür coğrafyasındaki bilimsel faaliyetlerin, keşiflerin ve icatların sergilendiği, birçok ilki ve yeniliği barındıran bir müzedir.

İslam Bilim Tarihi Müzesi Gaziantep ilinin çağlar öncesine uzanan tarihinin, İslam ve bilim yönündeki zenginliğini gözler önüne sermektedir. Müzede astronomi, coğrafya, denizcilik, fizik-mekanik, tıp ve kimya alanlarında Müslüman bilim insanları tarafından gerçekleştirilmiş; bilim ve teknik tarihinde çığır açan çalışmalar yer almaktadır.

Gaziantep Kalesi’nin güneyinde bulunan tarihî Göğüş Konağı, 1904 yılında yapılmıştır. Türkiye’nin ilk Turizm ve Tanıtma Bakanlarından Ali İhsan Göğüş’ün doğduğu bu ev, Göğüş’ün isteğiyle Emine Göğüş Mutfak Müzesi olarak hizmet vermeye başlamıştır. Türkiye’de açılan ilk mutfak müzesi olan Emine Göğüş Mutfak Müzesi, Gaziantep’in yemek ve mutfak kültürünü geleceğe taşımayı hedeflemektedir.

Gaziantep mutfak kültürünü yaşatmak ve tanıtmak amacıyla yola çıkan Emine Göğüş Mutfak Müzesi’nin bulunduğu konağın restorasyonu, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılmış ve 2008 yılında hizmete açılmıştır. Emine Göğüş Mutfak Müzesi’nde, Gaziantep Mutfağında kullanılan araç ve gereçler teşhir edilmekte; Gaziantep’in geleneksel mutfak kültürü yöresel giysiler içindeki balmumu heykeller eşliğinde canlandırma yapılarak sergilenmektedir. Dünyada şehir adıyla anılan tek mutfak “Gaziantep Mutfağı” olduğundan, müzede günlük hayattan, mutfak-sofra eşyalarına, misafir ağırlamadan bayram ve özel gün yemeklerine, düğün eğlencelerine, hatta piknik geleneğine kadar çok kapsamlı bir tanıtım yapılmaktadır.

Dülük Antik Kenti, Gaziantep’in Dülük Köyü ve çevresinde Türkiye’nin hâlâ yaşanılan ve bilinen en eski kentidir. Bu kentte 30-40 bin yıl önce yaşamış uygarlıkların, Hititlerin, Medlerin, Asurluların, Perslerin ve Büyük İskender’in izlerini görmek mümkündür.

Dülük Antik Kenti Hakkında Bilgi 

Dünyada eşi benzeri olmayan Kasteller Gaziantep’te, birçok işlevi olan yapılar olarak inşa edilmiştir. Sadece Gaziantep’te bulunan Türk mimarisinin bu eşsiz yapıları, kısmen ya da tamamen yer altında bulundukları için uzun yıllar dikkatten kaçmış ve sanat tarihi terminolojisi içinde yer alamamışlardır.

Rumkale Fırat Nehri ile Merzimen Çayı’nın birleştiği noktadaki bir yarımada üzerinde, yüksek kayalarla örtülü bir tepede konumlanmış, tarihi bir kaledir. Antik çağlardan bugüne kadar, Sitamrat, Kal-a Rhomayta, Hromklay, Ranculat, Kal-at el Rum, Kal-at el Müslimin ve Kale-i Zerrin (Altın Kale) gibi birçok isimle anılmıştır.

Gaziantep Hamam Müzesi, Osmanlı mimarisinin ve kültürünün en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. 2015 yılında Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilerek, Gaziantep Hamam kültürünün yaşatıldığı bir müze haline getirilmiştir. Aslına sadık olarak dönüştürülen Gaziantep Hamam Müzesi’nde soğukluk, ılıklık, sıcaklık bölümlerinde, koleksiyoncu Haluk Perk’in bağışladığı araç gereçlerle, hamam adetleri balmumu heykeller ve maketlerle canlandırılmıştır.

Gaziantep Hamam Müzesi’nin bulunduğu yapı, vakfiyesine göre 1563-1577 tarihlerinde Lala Mustafa Paşa tarafından külliye olarak yaptırılmıştır. Arka tarafında Hişva Hanı, yan tarafında da Susam Hane’nin bulunduğu yapı, uzun yıllar “Paşa Hamamı” adıyla hizmet vermiştir. Hişva Hanı ve Susam Hane bugüne ulaşmasa da, Mihr’i Miran adındaki mescit bugün de varlığını sürdürmektedir.