İsviçre

İsviçre denize kıyısı olmayan, Alpler, İsviçre Platosu ve Jura Dağları arasında bölünen, 41.285 kilometrekare yüzölçümüne sahip küçük bir ülkedir. Alpler toprakların büyük bölümünü işgal eder, yaklaşık 8 milyon insandan oluşan İsviçreli nüfus çoğunlukla en büyük şehirlerin bulunduğu platoda yoğunlaşmıştır. Resmi adıyla İsviçre Konfederasyonu’nun uzun bir silahlı tarafsızlık tarihi vardır -1815 yılından bu yana uluslararası bir savaş durumu olmamıştır- ve 2002 yılına kadar Birleşmiş Milletler'e katılmamıştır. Yine de etkin bir dış politika sürdürmektedir ve sıklıkla dünya çapında barış kurma girişimlerine katılmaktadır.

İsviçre aynı zamanda Kızılhaç'ın doğduğu ülkedir ve ikinci büyük BM merkezi de dâhil olmak üzere çok sayıda uluslararası organizasyonun ev sahibidir. Avrupa seviyesinde, Avrupa Serbest Ticaret Birliğinin kurucu üyelerindendir ve Schengen Bölgesinin bir parçasıdır – yine de Avrupa Birliğinin ve Euro Bölgesi’nin bir üyesi değildir.

İsviçre dil ve kültür açısından dört ana bölgeye ayrılabilir: Almanca, Fransızca, İtalyanca konuşulan bölgeler ile Romanca konuşulan vadiler. Bu nedenle, çoğunluğunun Almanca konuşmasına karşın ortak etnik ya da ortak dile bağlı bir İsviçre ulusundan sözedilemez. Ülkeye duyulan güçlü bağlılık duygusunun kaynağı ortak tarihsel zemin, federalizm ve doğrudan demokrasi gibi paylaşılan değerler ve kendini Alplerde yaşayanlar olarak tanımlama üzerine kurulmuştur. İsviçre Konfederasyonu'nun kurulması geleneksel olarak 1 Ağustos 1291 olarak kabul edilir ve her yıl yıldönümünde İsviçre Ulusal Günü kutlanır.

Alpler’de kayak sezonu için en uygun ay ocak ve şubattır. Kültürel seyahatlar için de en uygun dönem yağışların az olduğu sonbahardır. Eylül-Ekim ayları bu anlamda en uygun dönemdir.

İsviçre’nin kültürü komşuları tarafından çok etkilendiyse de yıllar boyunca önemli bölgesel farklılıklar gösteren kendine özgü bir kültür oluşmuştur. Özel olarak Fransızca konuşulan bölgeler Fransa’ya, Almanca konuşulan bölgeler Almanya’ya ve İtalyanca konuşulan bölgeler de İtalya’ya, ülkelerindeki diğer bölgelerden daha yakındır. İsviçre’deki kuvvetli bölgecilik nedeniyle homojen bir İsviçre kültüründen söz etmek pek mümkün değildir.

Kültürel olarak aktif olan birçok İsviçreli, ülkelerindeki kısıtlı olanaklar nedeniyle yurtdışına çıkmayı tercih etmiştir. Aynı zamanda İsviçre’nin tarafsızlığı ve düşük vergi oranları da tüm dünyadan birçok yaratıcı insanı bu ülkeye çeker. Savaş zamanlarında siyasi sığınma geleneği birçok sanatçının bu ülkeye gelmesinde yardımcı olurken günümüzde bunu düşük vergi oranları sağlar.

Gelenekler, İsviçre kültürünün görünmeyen fakat çok katmanlı yapısının bir parçasıdır. Gelenekler halk kültürünün bir parçası olarak oldukça dağınık yerel ve bölgesel bir görünüm arz ederler. Ancak karnavallar, Paskalya ve Noel kutlamaları gibi bazı durumlarda bu aşırı yerelliği aşarlar. İsviçre yaşam kalitesi ve alım gücü açısından dünyanın en üst sıralardaki ülkelerinden biridir. Buna paralel olarak dünyanın en pahalı ülkelerindendir.

İsviçre mutfağı çok yönlüdür. Fondü, raklet veya rösti gibi bazı yemekler ülke genelinde kullanılsa da, her bölgenin, yörenin iklimine ve kültürel farklılıklarına göre değişik türleri gelişmiştir. Geleneksel İsviçre mutfağı diğer Avrupa ülkelerinin mutfaklarına da benzer, Gruyeres ve Emmental vadilerinde tamamen yöresel olan süt ürünleri peynirler bulunur. Bu tür mutfak ürünleri İsviçre'nin batısında oldukça fazla türde bulunur.

Çikolata, 18. yüzyıldan beri İsviçre'de özenle üretilir. 19. yüzyılın sonlarında temperleme gibi birçok teknolojik tekniğin gelişmesi ile İsviçre çikolatasının kalitesi arttı ve dünya çapında oldukça büyük bir ün kazandı. Ayrıca Daniel Peter tarafından 1875 yılında çok büyük bir atılım yapılarak sütlü çikolata icat edildi. Dünya çapında İsviçre en çok çikolata tüketen ülkedir.

İsviçre'de en ünlü alkollü içecek şaraptır. İsviçre toprak, hava, rakım ve ışık zenginliği sebebi ile üzüm çeşitliliğinde oldukça zengindir. İsviçre şarabı, beyaz şaraplar özellikle Valais ve Vaud şarapları, Cenevre ve Ticino'da üretilmektedir. İsviçre üzüm bağları, Roma döneminden beri dünya çapında ünlüdür. En yaygın çeşitleri Chasselas (Valais Fendant olarak da adlandırılır) ve Pinot Noir'dir. Merlot, Ticino'da üretilen en ünlü çeşitlerdendir.

İsviçre’den getirebileceğiniz başlıca hediye elbette meşhur İsviçre çikolatasıdır. Bunun dışında başta emmantel olmak üzere pek çok peynir çeşidi bulunan ülkeden peynir de getirmek isteyebilirsiniz. İsviçre şaraplarıyla da meşhurdur. Sevdiklerinize şarap hediye edebilirsiniz. Pek çok yerde bulunabilen İsviçre çakısı da alınabilecek ürünler arasında. Ancak dünyanın en pahalı ülkelerinden olan İsviçre’de alışveriş yaparken temkinli olmakta fayda var.

İsviçre’nin farklı kentlerinde ve bölgelerinde sayısız festival düzenlenmektedir. İçlerinden öne çıkanları sizin için derledik. Ocak sonunda Château-d'Oex’de düzenlenen Uluslararası Balon Festivali, şubat ortasında Basel’de düzenlenen Basel Fasnacht adlı maske festivali, Nisan ayında Interlaken’de düzenlenen ve en ülkenin önemli klasik müzik etkinliği olan Interlaken Müzik Festivali, yılda üç kere hem Paskalya döneminde, hem yazın hem de Kasım ayında düzenlenen klasik müzik festivali Lucerne Festival, Nisanın 3. pazartesi günü Zürih’te düzenlenen ve baharın gelişinin kutlandığı Sechseläuten, nisan-mayıs aylarında düzenlenen oda muziği festivali Ascona Music Festival haziranda Lozan kentinde düzenlenen ve farklı türlerden müziğin bir arada sahnelendiği Fête de la musique, haziran ayında düzenlenen caz festivali Lugano Festival Jazz, haziran temmuz aylarında yapılan ve opera dans ve tiyatronun bir arada yer aldığı Zurich Festival, temmuz başında düzenlenen Zürih kent karnavalı ZüriFäscht, yine temmuz başında düzenlenen Montreux Caz Festivali, temmuz ayında Bern kentinde düzenlenen popüler müzik festivali Gurten Music Festival, temmuz sonunda Nyon kentinde düzenlenen türler arası müzik festivali Paléo Festival, ağustos ayında Cenevre’de düzenlenen ve Cenevre gölü kıyılarında sayısız ücretsiz etkinliğin yer aldığı GenevaFestival, yine ağustos ayında yapılan ve ülkenşn en prestijli film festivali olan Locarno International Film Festival ve ekim-kasım aylarında Cenevre’de yapılan Uluslararası Film & Televizyon Festivali bunların başlıcalarıdır.

İsviçre'nin yer yer farklılıklar göstermekle birlikte genelinde ılıman iklim görülür. Yaz ayları belirli bir sıklıkla yağmurlu ve mera ve otlatma için uygun olan sıcaklıkta ve nemlilikte geçer. Yaz aylarına kıyasla nem oranının düşük olduğu kış aylarında yüksek noktalarda istikrarlı hava koşulları seyrederken, alçak bölgelerde sıcaklık terselmesi gözükmekte dolayısıyla güneşsiz dönemler yaşanabilir. Alplerin güney tarafına yoğun yağmur yağdığı dönemlerde, kuzey Alplere sıcak fön rüzgârları gelir. Alp vadilerinin iç kısımlarında en kuru hava koşulları (bu bölgeye doğru hareket eden bulutların, dağların üzerinden geçerken içeriklerinin önemli bir bölümünü kaybetmelerinde dolayı) oluşur. Alplerde bulunan Graubünden gibi geniş bölgelerdeki yağış oranı Valais gibi bağcılığın yapıldığı güney batı bölgelere kıyasla az olur. En yağışlı hava koşulları Alplerin yükseklerinde ve Ticino kantonunda görülür.

Tüm yıl görülmekle birlikte en çok yağmur yaz aylarında düşer. Genel olarak sonbahar en kurak mevsim olmakla ve kışlar yazlara göre daha az yağmur almakla birlikte, yıldan yıla İsviçre ikliminde mevsimsel farklılıklar göze çarpar. Yüksek dağlarla çevrili özgün ekosistemlerden oluşan vadilerden dolayı, İsviçre’nin ekosistemi oldukça kırılgandır. İklimsel, coğrafi ve topografik özellikleri de Alpler bölgesini iklim değişikliğine hassas kılar.

İsviçre bir devlet olarak 1848 yılındaki İsviçre Federal Anayasası'nın kabulünden bu yana varlığını sürdürür. Bu devletin temelini oluşturan konfederasyonun kuruluşu ise 13. yüzyılın sonlarında gerçekleşmiştir. 1291 yılında Uri, Schwyz ve Unterwalden kantonlarının oluşturduğu üç orman kantonu temsilcileri bir Federal Beyanname'nin altına imza attı. Beyannameye imza atan taraflar, o zamanlar Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu ile Avusturya Dükalığını elinde tutan Habsburg Hanedanı'nın hükmüne karşı çıkabilmek için birleşmeyi taahhüt ediyorlardı. Bu federasyon kantonları imparatordan, imparatorluk içinde otonom olduklarını garantileyen bir belge de aldı. Ancak iktidar Habsburg Hanedanı'nın eline geçince bu otonomiyi kabul etmeyen Habsburglar, yeni federasyona karşı saldırıya geçti. 15 Kasım 1315 günü gerçekleşen Morgarten Muharebesi'nde Habsburg ordusunu yenen İsviçreliler, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu içinde İsviçre Konfederasyonu'nun varlığını güven altına aldılar.

1353 yılına gelindiğinde ilk birleşen üç kantona ek olarak Glarus ve Zug kantonlarıyla, Luzern, Zürih ve Bern şehir devletleri de birliğe katılarak 15. yüzyıla kadar varlığını sürdüren (Zürih bir toprak anlaşmazlığı nedeniyle 1440 yılında konfederasyondan atıldı) ve sekiz eyaletten oluşan "Eski Federasyon"u kurdular. Bu birlik sonraki yüzyıllarda yeni katılımlarla daha da büyüdü. Kutsal Roma Cermen İmparatoru I. Maximilian'a karşı İsviçrelilerin 1499 yılında kazandığı zafer sonucunda, İsviçre, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'ndan ayrılıp de facto olarak bağımsızlığını kazandı. 1798 yılında Fransız Devrimi kuvvetleri İsviçre'yi işgal etti. 1847 yılında ülkedeki Katolik ve Protestan kantonlar arasında bir iç savaş patlak verdi. Küçük ayaklanmalar dışında bu çarpışma, İsviçre topraklarında yaşanan son silahlı çatışmaydı. İç savaştan sonra İsviçre referandum uygulamasına geçti ve 1849 yılında federal anayasa kabul edildi.

İsviçre kişi başına düşen net olmayan yerli ürün bakımından dünyadaki en zengin ülkelerden biridir ve her bir yetişkin için en yüksek malvarlığına (finansal ve finansal olmayan) sahiptir. Zürih ve Cenevre sırasıyla dünyadaki ikinci ve sekizinci yaşam kalitesine sahip şehirler olarak sıralanmaktadır. Nominal GSYİH bakımından dünyanın on dokuzuncu, satın alma gücü paritesine göre otuz altıncı büyük ekonomisine sahiptir. Malların ihracatında yirminci, ithalatında on sekizinci sıradadır.

İsviçre hükümeti tarafından kabul edilmiş resmi bir din yoktur. Yine de Hristiyan nüfusun çoğunluğu oluşturduğu ülkede Katolik Kilisesi ve Protestan Kilisesi tanınmaktadır. Katoliklerin nüfusun yüzde 71’ini oluşturduğu ülkede bunu Reformcular yüzde 38, Ortodokslar yüzde 26 ile takip eder. Ayrıca Müslümanlık, Budizm, Hinduizm ve Yahudilik de ülkede azınlıkların sahip olduğu inançlardır.

BERN BÜYÜKELÇİLİĞİ

Adres: LOMBACHWEG 33 3006 BERNE

Telefon: SANTRAL: 00 41 31 359 70 70

Faks: 00 41 31 352 88 19

[email protected]

http://bern.be.mfa.gov.tr

Görev Bölgesi: İSVİÇRE, LİECHTENSTEİN

Bağlı Birimler

CENEVRE BAŞKONSOLOSLUĞU

Adres: ICC 20, ROUTE DE PRE-BOIS, CASE POSTALE 1901 1215 GENEVE 15/SUISSE

Telefon: + 41 22 710 93 60

Faks: 00 41 22 710 93 61

[email protected]

http://cenevre.bk.mfa.gov.tr

Görev Bölgesi: Cenevre, Fribourg, Neuchatel, Valais ve Vaud kantonları

ZÜRİH BAŞKONSOLOSLUĞU

Adres: WEINBERGSTRASSE 65 8006 ZÜRICH/SCHWEIZ

Telefon: 00 41 44 368 29 00 (6 hat)

Faks: 00 41 44 368 29 19

[email protected]

http://zurih.bk.mfa.gov.tr

Görev Bölgesi: Zürich, luzern, Schwyz, Glarus, Zug, Basel-Stadt, Basel-Land, Schaffhausen, Appenzell-Innerhoden, appenzell-Ausserrhoden, St.Gallen, Graubünden, Argau, Thurgau Kantonları ve Liechtenstein Prensliği

B.M.CENEVRE OFİSİ D.T.

Adres: 28 B CHEMIN DU PETIT-SACONNEX 1209 GENEVE/SUISSE Posta Adresi: Mission Permanente de Turquie Case Postale 271 1211 Geneve 19 SUISSE

Telefon: 00 41-22 918 50 80

Faks: 00 41-22 734 08 59

[email protected]

http://cenevreofisi.dt.mfa.gov.tr

Görev Bölgesi: Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi ve İsviçre'deki diğer uluslararası kuruluşlar

D.T.Ö. DT

Adres: BATIMENT-ICC-ROUTE DE PRE-BOIS 20 CP 1837 1215 GENEVE 15 SUISSE

Telefon: 00 41-22 791 70 10

Faks: 00 41-22 791 70 20

[email protected]

http://www.dto.dt.mfa.gov.tr